جامانده ۲۲هزار میلیاردتومانی

قاسمی بار‌ها بر لزوم تکمیل کریدور شمال به جنوب و راه‌آهن رشت ـ آستارا تاکید کرده و حتی گفته اگر ساختمان وزارت راه و شهرسازی را بفروشیم، باید برای تکمیل این ۱۶۰ کیلومتر هزینه کنیم.

راه‌آهن رشت ـ آستارا آخرین تکه از پازل کریدور شمال به جنوب است که در صورت تکمیل شدن آن، عواید زیادی از طریق ترانزیت برای آینده ایران خواهدد اشت. طول این خط ریلی ۱۶۴ کیلومتر است که ایران را به ریل آذربایجان، روسیه و اروپای شرقی متصل می‌کند و به دلیل موقعیت جغرافیایی ایران تحول بزرگی در حمل و نقل کالا در کل دنیا به‌ویژه ارتباط خلیج‌فارس با روسیه، آسیای میانه و اروپا ایجاد خواهد کرد.

این طرح برای تکمیل ۸۰۰ میلیون یورو نیاز دارد که با توجه به وضعیت مالی دولت، تامین آن از منابع داخلی امکان‌پذیر نیست و باید با جذب سرمایه‌گذار خارجی نسبت به تکمیل این مسیر اقدام کرد. در این خصوص با طرف روسیه رایزنی‌هایی شده و وزارت راه در حال بررسی شرایط آن است.

با افزایش قیمت دلار، هزینه طرح‌های عمرانی نیز افزایش چشمگیری داشته‌است به طوری که خیرا... خادمی، مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربنا‌های حمل و نقل کشور مرداد ۹۹ درباره پروژه تکمیل کریدور ریلی شمال به جنوب و حلقه مفقوده آن گفته بود که نزدیک به ۶۰۰۰ میلیارد تومان برای آن در سال گذشته برآورد اعتبار صورت گرفته‌است؛ هر چند با گذشت دو سال، خادمی‌چندی پیش اعلام کرد مجموع هزینه‌های این پروژه ۲۲ هزار میلیارد تومان شده است.

تعلل در ساخت این پروژه علاوه بر افزایش هزینه ساخت، کشور را از درآمد‌های هنگفت ارزی نیز محروم می‌کند، عباس خطیبی، معاون ساخت و توسعه راه‌آهن شرکت ساخت و توسعه زیربنا‌های حمل‌ونقل کشور، گفته‌بود: تخمین ما این است که حدود ۸۰۰میلیون یورو برای احداث این پروژه هزینه نیاز است و مدت سه و حداکثر چهار سال را هم برای تکمیل آن پیش‌بینی کرده‌ایم.

علام آمادگی روسیه

تابستان امسال، هیاتی از راه‌آهن روسیه از راه‌آهن رشت -آستارا بازدیدکرد و مقرر شد ظرف دو ماه در مورد نحوه ورودشان به این پروژه اعلام نظر کنند. از این رو هفته گذشته، رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی با ایگور لویتین، دستیار رئیس‌جمهور روسیه در خصوص افزایش همکاری‌های حمل و نقلی و تکمیل این پروژه ریلی دیدار و گفتگو کرد. در مذاکرات دو جانبه هیأت‌های روسی و ایرانی که شامل معاون وزیر حمل و نقل روسیه و معاونان وزیر راه و شهرسازی کشورمان بود، با اشاره به بازدید بازرگانان روسی از بندرعباس و اعلام ظرفیت‌های بندری و عملیاتی، بر افزایش همکاری‌های حمل و نقلی دو کشور تاکید و مقرر شد کارگروهی تشکیل و موضوع مربوط به تکمیل خط آهن رشت ـ آستارا نهایی و عملیاتی شود.

تاکید بر سند حمل و نقلی باکو و اسناد کنفرانس وزرای حمل ونقل کشور‌های آسیای مرکزی، موافقت‌نامه سه‌جانبه ایران، آذربایجان و روسیه و موافقت‌نامه دوجانبه ایران و روسیه، توجه جدی به مسیر ترانزیت ایران در منطقه، افزایش حجم ترانزیت از برنامه ۱۵ میلیون تنی به ۵۰ میلیون تن و تبدیل ایران به هاب ترانزیت منطقه از موارد مطرح در این نشست دوجانبه بود.

خیرا... خادمی، معاون وزیر راه و شهرسازی در نشست با هیأت روسی برای مشارکت در احداث راه‌آهن رشت ـ آستارا گفت: از لحاظ فنی و مطالعاتی هیچ مانعی بر سر راه اجرای پروژه وجود ندارد.
وی این مطلب را ۳۱ مرداد امسال بیان کرد و افزود: با توجه به تجربه مشابه احداث راه آهن قزوین ـ رشت از سوی ایران، در صورت تامین منابع مورد نیاز از سوی کشور روسیه، این محور استراتژیک ریلی ظرف سه تا چهار سال به اتمام می‌رسد و آماده بهره‌برداری می‌شود.

بررسی پیشنهاد روسیه

ایگور لویتین، دستیار رئیس‌جمهور روسیه در حاشیه این نشست گفت: ما بر اساس دستور رئیس‌جمهور روسیه برای اجرای خط آهن رشت ـ آستارا، برقی‌سازی خط اینچه برون ـ گرمسار و افزایش ظرفیت همکاری‌های حمل و نقلی دو کشور ایران و روسیه به ایران سفر کردیم.

رستم قاسمی درباره این دیدار، با اعلام این‌که مذاکرات با هیات روسی مناسب، طولانی و ثمربخش بود، گفت: در خصوص تکمیل خط آهن رشت ـ آستارا، طرف روسی طرح مالی این پروژه را ارائه کرد و مقرر شد آن را بررسی و نتیجه را اعلام کنیم که در مجموع مذاکرات بسیار مناسب بود. در همین زمینه نیز رستم قاسمی تاکید کرد طرح روسیه برای سرمایه‌گذاری در این پروژه ریلی درحال بررسی است.

راه‌آهن رشت-آستارا، کلید حل همه مشکلات نیست

مهرداد تقی‌زاده، کارشناس حوزه حمل و نقل در گفتگو با جام‌جم، با اشاره به موانع پیش روی احداث راه‌آهن رشت -آستارا می‌گوید: احدات این خط آهن علاوه بر تامین منابع مالی به دلیل عبور از زمین‌های مردم نیازمند طرحی برای اقناع سازی است تا با خرید این زمین‌ها، شرایط برای احداث خطوط ریلی فراهم شود. البته در این طرح هنوز مشخص نشده خط ریلی روی زمین کشیده می‌شود یا به صورت هوایی آماده‌می‌شود. این کارشناس حوزه حمل و نقل با اشاره به مغفول ماندن دیگر عوامل توسعه خطوط ریلی برای تبدیل شدن به هاب ترانزیتی، عنوان کرد: در خصوص احداث این خط ریلی دچار یک اشتباه شدیم، مسئولان تصور می‌کنند تنها مشکل تبدیل شدن ایران به هاب ترانزیتی، تکمیل این خط ارتباطی است. این نگاه فیزیکی به موضوعی چند بعدی است و ابعاد سیاسی، اقتصادی و منطقه‌ای دارد و نمی‌تواند تحلیلی دقیق ارائه کند. مشکل اصلی ترانزیت کشور تنها خطوط حمل و نقل نیست بلکه باید در خصوص تامین واگن، سرعت جابه‌جایی و تغییر قوانین به تسهیل تردد نیز اقداماتی انجام شود. وی ادامه می‌دهد: قرار بود با راه‌اندازی راه‌آهن اینچه‌برون سالی هفت میلیون تن بار جابه‌جا شود، اما این رقم در بهترین سال‌های خود به ۱۰۰هزار تن در سال هم نرسید، زمانی که برای جابه‌جایی تقاضایی وجود نداشته‌باشد، این ظرفیت نیز مغفول خواهد ماند، در حال حاضر خطوط جاده‌ای شمال به جنوب وصل است، اما جابه‌جایی خاصی در این خط صورت‌نمی‌گیرد.

روزنامه جام جم