پزشکی‌ قانونی درباره مرگ‌های بر اثر مسمومیت در 6 ماهه نخست امسال هشدار داد

مرگ‌ های سمی

یک عدد قرص خاکستری کافی است تا انسان را در مسیری بدون بازگشت قرار دهد که فرجامی جز مرگ ندارد. این هفته قرار است در پرونده ویژه درباره قرصی خاکستری که به قرص برنج معروف است صحبت کنیم. قرصی که این روزها یک پای ثابت مرگ‌های خودخواسته شده و آمارهای پزشکی قانونی نیز حکایت از افزایش مرگ بر اثر مسمومیت با این قرص دارد.
کد خبر: ۱۳۷۱۵۶۱
نویسنده امیرعلی حقیقت‌طلب، نپش
در همین اول گزارش خیلی رک به شما می‌گوییم که اگر قصد خودکشی نمایشی برای رسیدن به خواسته خود را دارید، به هیچ عنوان سمت قرص برنج نروید زیرا این قرص شما را در جاده‌ای یکطرفه قرار می‌دهد که پایانی جز مرگ ندارد. برای تایید این ادعا کافی است سری به بخش مسمومیت‌های بیمارستان لقمان یا اورژانس دیگر بیمارستان‌ها بزنید. با جوان‌هایی روبه‌رو می‌شوید که به کادر درمان التماس می‌کنند برای زنده ماندن آنها کاری کنند، التماس‌هایی که بی‌نتیجه می‌ماند. لیلا دختری 18ساله است که پا در این مسیر گذاشته است. مادرش در بخش اورژانس آرام و قرار ندارد. می‌گوید: «فکر نمی‌کردیم این قرص این‌قدر خطرناک باشد. دخترم اصرار داشت همراه نامزدش به شمال بروند که مخالفت کردم. گفتم عقد کنید بعد هر جا خواستید بروید. از خانه بیرون رفت و نیم ساعت بعد برگشت. قرصی را نشان داد و گفت از عطاری گرفته و اگر اجازه ندهم به این مسافرت برود، قرص را می‌خورد. من هم گفتم هر کاری می‌خواهی بکن. قرص را خورد و در عرض چند دقیقه حالش بد شد. فکر نمی‌کردم قرص برنج این‌قدر خطرناک باشد. خودش هم نمی‌دانست و فقط می‌خواست من را بترساند. سریع او را به بیمارستان رساندم اما دکترها گفتند برای او نمی‌شود کاری کرد.» حدود یک ساعت بعد، خط ضربان قلب لیلا صاف شد تا نام او هم در فهرست قربانیان قرص برنج قرار بگیرد.
فروش راحت قرص، ممنوع
در حالی که فروش قرص برنج در عطاری‌ها ممنوع است اما هنوز برخی سودجویان در عطاری‌ها و ناصرخسرو برای سودی کم، با جان هموطنان بازی می‌کنند. اغلب قربانیان قرص برنج هم قبل از مرگ اعلام کرده‌اند قرص را از عطاری‌ها گرفته‌اند. البته تعداد کمی از عطاری‌ها مرتکب این تخلف می‌شوند که باید از فعالیت آنها جلوگیری کرد. در صورت نبود بازار فروش قرص برنج، شاهد کاهش مرگ‌های خودخواسته با این قرص خواهیم بود. برای پیدا کردن قرص برنج به چند عطاری سر می‌زنیم اما فروشندگان پس از مکثی کوتاه، ادعا می‌کردند قرص ندارند. یکی از آنها که مرد جا افتاده‌ای است، می‌پرسد:
ماموری؟
نه. خبرنگارم. 
مشخص است که قصد واقعی برای خرید قرص نداری.
از کجا معلوم است؟
اغلب افرادی که دنبال قرص برنج می‌آیند، دختران جوان هستند که اگر به قیافه‌شان نگاه کنی، انگیزه‌شان از خرید قرص معلوم است.
با این وضع، به آنها قرص می‌فروشید؟
من که نمی‌فروشم اما قطعا بعضی جاها می‌فروشند که این‌قدر خودکشی با آن زیاد شده.
قیمتش چند است؟
ببین آقای خبرنگار، الان چند مدل قرص برنج هست. یک‌سری قرص‌ها، قرص سیر است که به اسم قرص برنج می‌فروشند. این قرص خطری ندارد. یک مدل هم قرص چینی است که خطرناک است و اگر کمی رطوبت به آن برسد، گازی تولید می‌کند مرگبار. این قرص در بازار آزاد دانه‌ای 150 هزار تومان است. 
برای 150 هزار تومان با جان مردم بازی می‌کنند؟
از خودشان بپرس اما اگر قرص برنج نباشد، سراغ روش‌های دیگر می‌روند. البته اگر تخلفی هم باشد از طرف عطاری‌های غیرمجاز است. عطاری‌های مجوزدار، براساس قانون اتحادیه عمل می‌کنند و اعتبار خودشان را زیر سوال نمی‌برند.
در بازار ناصرخسرو از هرکسی قرص برنج می‌خواهیم بهانه‌ای می‌آورد و روش دیگری برای خودکشی پیشنهاد می‌کند. یکی هم 50 هزار تومان بیعانه می‌گیرد تا قرص را بیاورد اما غیب می‌شود. 
سردار رحیمی، رئیس پلیس تهران بزرگ هم فروش قرص برنج در عطاری‌ها را غیرقانونی اعلام کرد و گفت: وزارت بهداشت نباید اجازه دهد این اقلام در عطاری‌ها به فروش برسد و اگر مسؤولان وزارت بهداشت برای برخورد با فروشندگان این اقلام غیرمجاز در عطاری‌ها، به پلیس درخواست دهند، قطعا برخورد صورت خواهد گرفت.
 مرگ سریع
یک پزشک اورژانس درباره زمان اثر قرص برنج در فرد می‌گوید: مرگ بر اثر مصرف آلومینیوم فسفید مرگی دردناک است. فرد عطش زیادی دارد و سوزش شدیدی در بدن خود احساس می‌کند. مصرف آن روی سیستم اعصاب تأثیری ندارد و فرد مسموم تا لحظه مرگ هوشیار است و با توجه به آزاد شدن گاز فسفین در معده فرد مسموم شاهد مرگ تدریجی خود خواهد بود. بیشتر مرگ‌و‌میرها در خلال 24 ــ 12 ساعت اولیه‌ مسمومیت اتفاق افتاده و معمولا ناشی از ایست قلبی است. مرگ‌و‌میر بعد از 24 ساعت اغلب ناشی از نارسایی کبدی و کلیوی است. با توجه به این‌که نگهداری نامناسب این ترکیب در شرایط نامناسب و مکان‌های مرطوب، با افزایش احتمال آزادسازی گاز سمی فسفین از قرص‌ها همراه است و استنشاق گاز سمی متصاعد شده از این آفت‌کش نیز می‌تواند در انسان کشنده باشد، مواردی از بروز مسمومیت‌های اتفاقی در کودکان و بزرگسالان در کشور بر اثر استنشاق گاز سمی فسفین متصاعد شده از کیسه غلات یا برنج حاوی قرص برنج که در منزل مسکونی نگهداری شده بود، وجود دارد. 
وی ادامه می‌دهد: مراجعه تعداد افرادی که با قرص برنج مسموم شده‌اند نسبت به دیگر موارد مسمومیت درصد پایینی است اما مرگبار بودن این قرص باعث شده درصد فوتی‌های قرص برنج نسبت به دیگر موارد مسمومیت بیشتر باشد.

مرگ‌های خودخواسته در دیگر کشورها
در آمریکا به‌دلیل در دسترس بودن سلاح، مهم‌ترین ابزار خودکشی در این کشور اسلحه است. بعد از اسلحه، حلق‌آویز کردن و غرق‌کردن در رودخانه و آب مهم‌ترین ابزار خودکشی در آمریکا هستند. براساس آخرین آمارها سالانه 1.4میلیون آمریکایی اقدام به خودکشی می‌کنند که ۴۵هزار نفر جان خود را از دست می‌دهند. 
کره‌جنوبی چهارمین کشور دنیا از نظر تعداد خودکشی است. بیشترین افرادی که در این کشور دست به خودکشی می‌زنند، سالمندان هستند که از سوی خانواده نگهداری نمی‌شوند. متداول‌ترین روش خودکشی در این کشور استفاده از گاز منوکسیدکربن است. 
در انگلستان ۷۴‌درصد افرادی که خودکشی می‌کنند مردان هستند. در این کشور مهم‌ترین روش خودکشی حلق‌آویز کردن و خودکشی با مصرف زیاد مشروبات الکلی است. 
براساس آمار در فرانسه روزانه ۳۰نفر در این کشور به خودکشی اقدام می‌کنند، بیشترین روش مورد استفاده برای خودکشی در این کشور ابتدا حلق‌آویز کردن و سپس پرت‌کردن خود در رودخانه است.

رشد سی‌وپنج درصدی
همه ساله در کشور تعدادی از افراد به‌دلیل مسمومیت جان خود را از دست می‌دهند، ‌مسمومیت‌هایی که گاه از سر بی‌اطلاعی یا بی‌توجهی به هشدارهای ارائه شده درخصوص مصرف برخی داروها و مواد یا استفاده نادرست از وسایل گرمایشی اتفاق می‌افتد و تعدادی از هموطنان را به کام مرگ می‌کشاند. براساس آمار پزشکی قانونی تلفات مسمومیت با قرص برنج که بیشترین میزان تلفات ناشی از سم را دربرمی‌گیرد، در مدت پنج ماه ۴۲۸ نفر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۳۵درصد بیشتر شده‌است. از این تعداد فوتی قرص برنج، ۲۸۳ نفر مرد و ۱۴۵ نفر زن بودند.

قربانیان قرص‌های مرگ
دکتر مریم اخگری - کارشناس سازمان پزشکی قانونی کشور

قرص برنج ماده‌ای است که با ساختار شیمیایی فسفید آلومینیوم برای از بین بردن شته داخل برنج به‌ویژه در استان‌های شمالی کشور استفاده می‌شود اما به‌علت خطراتی که این ماده ایجاد می‌کند و نیز مرگ‌هایی که به‌دنبال داشته وزارت بهداشت ایران واردات این ماده را ممنوع کرد.
بنابراین فروش و توزیع قرص برنج یعنی فسفید آلومینیوم در کشور ممنوع بوده و آنچه هم‌اکنون در داروخانه‌ها به‌عنوان قرص برنج وجود دارد قرص‌های سیر فشرده است که هیچ خطری ندارد و به‌عنوان آفت‌کش برنج مورد استفاده قرار می‌گیرد. در یکی از استان‌های شمالی کشور پرونده‌ای داشتیم که در یک انبار حجمی از برنج نگه داشته می‌شد و صاحب آن نیز برای جلوگیری از آفت برنج داخل آن قرص برنج فسفید آلومینیوم قرار داده بود. ظاهرا این فرد مهمانانی داشته که به‌دلیل نبود جای کافی در منزل تعدادی از آنان را برای خواب به انبار آورده و آنجا خوابیده بودند اما متاسفانه همه این افراد به‌دلیل استنشاق گاز متصاعد شده از قرص برنج موجود در انبار دچار مسمومیت شده و جان باختند. در پرونده‌ای دیگر نیز در یکی از استان‌های جنوبی کشور، فردی برای از بین بردن حشرات خانه‌اش با این تصور اشتباه که قرص برنج آنها را نابود می‌کند، حدود ۷۰ قرص برنج را دور خانه‌اش چیده بود و به همراه خانواده از خانه خارج شده بود اما متاسفانه این گاز از طریق دریچه‌های کولر در ساختمان پخش شده و موجب مسمومیت و مرگ ساکنان آن ساختمان شده بود.
 
منبع: ضمیمه تپش روزنامه جام‌جم
newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰
فرزند زمانه خود باش

گفت‌وگوی «جام‌جم» با میثم عبدی، کارگردان نمایش رومئو و ژولیت و چند کاراکتر دیگر

فرزند زمانه خود باش

نیازمندی ها