امریکا دیگر به برجام برنمی گردد

علیرضا میرطاهر تحلیلگر مسائل بین الملل در گفت و گو با جام جم انلاین درباره پیروزی جوبایدن در انتخابات امریکا گفت: جو بایدن خود را به عنوان رییس جمهور منتخب ایالات متحده امریکا معرفی کرده است و کشورهای زیادی از جمله اروپاییان به او تبریک گفتند با توجه به این ملاحضه شاید بتوان او را رییس جمهور آمریکا تلقی کرد. مساله مهمی که در این زمینه وجود دارد بحث توافق هسته ایران است. برجام یکی از پرونده هایی است که بایدن باید به ان رسیدگی کند.

 

وی در ادامه تصریح کرد: بایدن در مبارزات انتخاباتی اش یادداشتی برای شبکه سی ان ان مکتوب کرد و در مورد ایران به طور خاص اینطور گفت که قصد دارد با شروطی به توافق هسته ای برجام برگردد و مذاکره با ایران را آغاز کند. اخیرا اندیشکده ای که به بایدن سرویس های مشورتی می دهد طرحی سه مرحله ای را در مورد تعامل ایران و آمریکا مطرح کرد که مرحله اول آن شامل برداشتن تحریم هایی است که به مسائل بشر دوستانه ارتباط پیدا می کند. همچنین برداشتن تحریم ظریف در سفر به آمریکا. مرحله دوم، مذاکرات دو طرف در مورد بحث هسته ای قرار دارد. همچنین مذاکرات دو کاناله ای که در مرحله سوم صورت می گیرد.

 

او افزود: جدا از این مساله به رغم مخالفت دموکرات ها با خروج از برجام بایدن برای بازگشت به این قرارداد شرط و شروطی را برای ایران مطرح خواهد کرد. در عین حال آمریکایی ها به احتمال زیاد در مذاکره با ایران خواهان مذاکره در خصوص بسته ای از موضوعات خواهند بود. به نظر من، این بسته سه مساله مختلف هسته ای ایران و تمدید توافق هسته ای برجام و توانمندی موشکی ایران و سیاست های منطقه ای ایران را شامل می شود. از این رو به نظر می رسد با روی کار آمدن بایدن بخشی از تحریم ها که در چهارچوب احکام اجرایی رییس جمهور قبلی بود لغو شود ولی بعد از آن بایدن وارد توافقات چند جانبه ای با ایران شود. اما اگر ترامپ شکست خود را بپذیرد و قصد واگذاری قدرت را داشته باشد 71 روز تا زمان واگذاری قدرت فرصت دارد و پیش بینی می شود ظرف این مدت تمام تلاش خود را برای افزایش دامنه و عمق تحریم ها بکار ببندد بخصوص بردن تحریم های ایران زیر عناوینی چون تروریسم تا رییس جمهور بعدی در لغو و یا کاهش این تحریم ها راه سختی پیش رو داشته باشد و از این مسیر در بهبود روابط اختلالی جدی ایجاد کند.

 

میرطاهر در پاسخ به این سوال، استراتژی ایران در قبال افزایش بند هایی به برجام چگونه خواهد بود؟ گفت: آمریکایی ها دیگر به برجام قبلی بر نمی گردند. حداقل خواسته آنها تصحیح بند غرب در برجام است به معنای تمدید زمان اجرای برجام. آنها ادعا می کنند هدف غرب دور کردن ایران از امکان دستیابی به سلاح هسته ای است. مساله دوم به بسته مذاکراتی آمریکا بستگی دارد. زمان این بسته موقعی است که کاهش تحریم های فلج کننده و مخرب آمریکا بر علیه ایران باشد.

 

وی در پاسخ به این سوال، ترامپ ارتباط خوبی با کشور های عربستان و اسرائیل داشت آیا بایدن به این ارتباطات ادامه خواهد داد؟ گفت: بایدن صراحتا اعلام کرده است که روابط دوران ترامپ با عربستان ادامه پیدا نخواهد کرد و اعلام کرده از تامین مالی جنگ سعودی در یمن خودداری خواهد کرد و ملاحضات حقوق بشری را در مورد عربستان به اجرا می گذارد. عرب ها و رژیم صهیونیستی برای روی کار آمدن مجدد ترامپ سرمایه گذاری زیادی کرده بودند امروز با نقش بر آب شدن نقشه آنها تجدید نظر های اساسی صورت خواهد گرفت.

 

او درباره رابطه بایدن با اروپاییان اذعان کرد: اگر دقت کنید وقتی اعلام شد بایدن به حد نصاب لازم برای کسب عنوان ریاست جمهوری آمریکا رسیده است اولین کشورهایی که به بایدن تبریک گفتند از اتحادیه اروپا بودند. این نشان دهنده ناخرسندی شدید آنها از عملکرد ترامپ در سال های گذشته است. ترامپ در مورد مواضع کشور های اروپایی در قبال ناتو به انتقاد پرداخت و با صراحت از آنها خواسته بود دو درصد از تولید ناخالص ملی خود را به بودجه نظامی اختصاص بدهند روی سخت ترامپ با آلمان بود و حتی وارد عمل شد و در اعتراض به این وضعیت 12500 نفر از نیروهای آمریکایی را از آلمان خارج کرد. جدا از این مسائل دیدگاه اروپاییان و آمریکا در لزوم پایبندی به توافقات بین المللی و معاهدات جهانی در دوره ترامپ کاملا مغایر با سیاست های آمریکا و اروپا بود.

 

در خصوص برجام هم آمریکا تمام تلاش خود را برای فروپاشی برجام به کار بست در حالیکه این حرکت کاملا مغایر به منافع و امنیت و خواسته های اتحادیه اروپا بود. از همه مهمتر مساله برخورد بسیار تحقیر آمیز ترامپ با کشورها و سران اروپا بخصوص آنجلا مرکل و امانوئل مرکرون بود. قبلا حتی در مورد متحد نزدیک آمریکا یعنی انگلیس هم شاهد رفتار های بسیار تحقیر آمیز ترامپ با خانم ترزا می نخست وزیر سابق انگلیس بودیم. از این رو اروپا به شدت از ترامپ و دولت او و سیاست های او منزجر بودند. در حقیقت انتخاب بایدن به مثابه موهبتی بود که به اروپا هدیه شده است.