محققان ایرانی در همکاری با محققان روسی مطرح کردند

استفاده از روغن آفتابگردان به منظور جلوگیری از زنگ زدگی

محققان «دانشگاه دولتی کازان روسیه» در مطالعه اخیرشان که با همکاری محققان ایرانی دانشگاه‌های شهید بهشتی و دانشگاه اصفهان انجام شده، اظهار کرده‌اند می‌توان از روغن آفتابگردان برای جلوگیری از خوردگی استفاده نمود.

کد خبر: ۱۲۷۵۰۱۰

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از ایسنا، ایجاد ترکیبی برای جلوگیری از زنگ زدگی و تشکیل هیدرات گازی در میادین نفت و گاز فراساحلی هدف اصلی این مطالعه بود. روغن آفتابگردان یک منبع ارزان و سازگار با محیط زیست برای سنتز یک مهار کننده دو منظوره برای غلبه بر ناسازگاری بین واکنش گرهای ناب ضد هیدرات و ضد خوردگی بود.

انسداد هیدرات گازی معمولاً باعث ایجاد مشکلات جدی در خطوط انتقال نفت و گاز ، تأسیسات فرآوری و حفاری در آب‌های عمیق می‌شود. این موضوع مانع از جریان هیدروکربن می‌شود و حتی ایمنی پرسنل نیز در معرض خطر قرار می‌گیرد.

روش‌های مختلفی برای مقابله با مشکلات هیدرات گاز وجود دارد. رایج ترین و ساده ترین مورد ، تراشیدن آنهاست. اما این روش اشکالات زیادی دارد زیرا بسیار ناکارآمد و ناامن است و مدتهاست که قدیمی شده است.

"بازدارنده ها" جایگزینی برای این موضوع هستند اما با این حال همه بازدارنده های موجود عوارض جانبی متفاوتی دارند: برخی از آنها از نظر زیست محیطی ناامن و برخی دیگر بسیار گران هستند. بدین ترتیب دانشمندان دانشگاه "کازان" با محققان دانشگاه نفت و گاز روسیه، دانشگاه شهید بهشتی(ایران) و دانشگاه اصفهان(ایران) برای تولید محصولی با قیمت مناسب، مقرون به صرفه و زیست تخریب پذیر همکاری کردند.

آنها دریافتند که روغن آفتابگردان در جلوگیری از عوارض هیدرات‌های گازی و زنگ زدگی در هنگام تولید نفت و گاز تاثیرگذار هستند. خوردگی یک فرایند طبیعی است که فلزات خالص شده را به اشکال پایدارتر شیمیایی مانند اکسید، هیدروکسید یا سولفید تبدیل می‌کند. خوردگی به‌طور کلی به صورت از بین رفتن مواد به علت واکنش با محیط تعریف می‌شود. پدیده خوردگی طبق تعریف، واکنش شیمیایی یا الکتروشیمیایی بین یک ماده، معمولاً یک فلز، و محیط اطراف آن می‌باشد که به تغییر خواص ماده منجر خواهد شد.

معرف‌های منحصر به فرد موجود در روغن آفتابگردان دارای بازدهی بالایی هستند. آنها می‌توانند از یخ زدگی در چاه‌ها(wells)هنگام تولید منابع هیدروکربن در شمالگان جلوگیری کنند.

عبدالرضا فرهادیان یکی از محققان این مطالعه گفت: ما دریافتیم که روغن آفتابگردان از چند طریق قابل اصلاح است و بسیاری از مولکول‌ها را می‌توان از آن سنتز کرد. وجود زنجیره‌های آلکیل در ساختار آن می‌تواند مهار هیدرات را بهبود بخشد. مولکول‌های مبتنی بر روغن آفتابگردان به دلیل وجود گروه‌های استر در ساختار آنها به راحتی تخریب می‌شوند. وقتی صحبت از کار در زمینه‌های دریایی می‌شود، نمی‌توان مسائل زیست محیطی را نادیده گرفت، چرا که اجزای سازنده نباید سمی باشند. بنابراین، وظیفه دانشمندان نه تنها اطمینان از اثربخشی بازدارنده بلکه اطمینان حاصل کردن از ایمنی زیست محیطی برای محیط زیست آبزی و ساکنان آن نیز است.

میخائیل وارفولومئوف(Mikhail Varfolomeev) رئیس تحقیقات هیدروکربن در دانشگاه دولتی کازان گفت: هنگامی که ما در حال تولید این واکنش گر بودیم، ما به دنبال پایه ای برای سنتز مولکول‌هایی بودیم در درجه اول به ترکیبات طبیعی به خصوص روغن‌های طبیعی اهمیت دادیم که کمترین میزان بودن را داشته و قابل تجزیه بیولوژیکی باشند. از نظر شیمی، این روغن آفتابگردان بود که نظر ما را به خود جلب کرد. اول از همه ساختارش به گونه‌ای است که او را قادر می‌سازد تا دقیقاً روش ترکیبی را که ما اختراع کرده‌ایم، پیاده سازی کند. ثانیاً، روغن آفتابگردان یک محصول طبیعی، غیر سمی و زیست فروسا است و این دقیقا همان چیزی است که ما نیاز داریم.

"آندری استوپورف"(Andrey Stoporev) از محققان این مطالعه گفت: لازم به ذکر است که مهار کننده جدید مبتنی بر روغن آفتابگردان توسعه داده شده همانند زدن دو نشان با یک تیر است چرا که از خوردگی هیدرات‌های گاز و خط لوله جلوگیری می‌کند. در صورت وجود چنین عوارضی در تولید نفت و گاز ، بازدارنده های چند منظوره پیشنهادی می‌توانند موثرتر از مخلوط واکنش دهنده‌های مورد استفاده در صنعت باشند.