دولت به دنبال برجام دو و سه یود

 

اصل قضیه این است که حجم نقدینگی بالایی به طور روزانه تولید می شود. باید این وضعیت را ریشه یابی کنیم. تحریم و عدم فروش نفت و عدم بازگشت ارز صادراتی عوامل متعددی هستند که در این وضعیت دخیل هستند. اما خلق پول که امروز 2500 تا 2600 میلیارد تومان نقدینگی در شبکه بانکی دیده می شود باعث شد ورودی دلار ثابت بماند و کم و کمتر شود که به طور مستقیم و غیر مستقیم در این شرایط تاثیر گذار بود. در این شرایط افزایش قیمت کالاهای سرمایه ای طبیعی است و اتومبیل و مسکن و طلا و ارز و هر کالایی که بتواند شبیه کالای سرمایه ای باشد و هدف قرار بگیرد از نظر قیمتی به شدت بالا می زند. از طرفی بانک مرکزی اصرار داشت با کاهش نرخ سود هزینه های شبکه بانکی را کاهش دهد ولی نقدینگی بند نمی شود چون تابع دستور نیست و هر بار به بازاری هجوم می آورد و آن بازار را بهم می ریزد. شعارها برای فریب مردم زیباست وگرنه همه می دانند که عرضه و تقاضا در دست دولت است. بنابراین من بر حرفهای شیک رسانه ای قائل نیستم و آنچه احساس می کنم عرض کردم.

 

 

چند کار باید به صورت همزمان انجام شود و این اراده باید در شبکه بانکی کشور باشد. من احساس می کنم این اراده در دولت و شبکه بانکی و نظام مالیاتی ما وجود ندارد. اگر دولت سعی می کرد منابع مورد نیاز خود را از ظریفت شبکه مالیاتی تامین کند باید به سمتی می رفت که تمام درآمدهای دولت و شرکت های شبه دولتی شفاف شود. اگر صراحتا مشخص شود که طی دو سه سال گذشته ارز با نرخ دولتی در اختیار چه اشخاص حقوقی و حقیقی قرار گرفته و مالیات از مابه التفاوتی که درآمد عظیمی برایشان ایجاد کرده گرفته شود و یا با شبکه های انحصاری متصل به واردات و رانت قدرت برخورد شودبهتر است. به نظر من، باید به جای نگاه های سیاسی به سمت شفاف سازی درآمدها حرکت شود و سود درآمدهای عظیم ایجاد شده و مالیات های پرداخت نشده به نظام اقتصادی کشور برگردد.

 

باید پتروشیمی ها وادار شوند که به هر قیمتی صادرات دارند ارز را به شبکه بانکی کشور برگردانند و مالیات بپردازند. همچنین دولت باید نرخ سود شبکه بین بانکی را افزایش دهد این مساله بعدها آثار سود دارد چون هزینه وام گرفتن را افزایش می دهد ولی حداقل این است که نقدینگی از طریق شبکه بانکی کنترل می شود.

 

می توان برای کنترل موقت کارهایی کرد و بعدها ذره ذره اصلاحاتی اعمال کرد. تصور من این است که به جای کار صنف که بسیار حساسیت برانگیز خواهد بود با کنترل ورودی و خروجی حساب ها که در شبکه بانکی کشور موجود است مساله مالیات ها را کنترل کند. باید به سمت باز کردن راه مبادله با کشورهای بلوک شرق و کشورهای همسایه برویم که این کشورها کم نیستند. باید پیمان های پولی دو جانبه را در دراز مدت و میان مدت فعال کنیم. همچنین موانعی در خصوص دیپلماسی اقتصادی وجود دارد که باید حل شود. دولت علاقه ویژه ای داشت که بگوید در برجام موفق بودم و تمام تخم مرغ های خود را در سبد اروپای غربی و برجام قرار داد و به دنبال برجام دو و سه بود. امروز باید نرخ سود بین بانکی و نرخ سود سپرده ها افزایش پیدا کند تا نقدینگی کمتری در شبکه بانکی جابجا شود و رغبت افراد برای ورود به بورس بازی کمتر شود و از طرف دیگر مالیات اخذ کند این موارد تنها کارهایی هستند که در کوتاه مدت جوابگو خواهند بود.

 

 

بله به مرور برقرار می شود. ما باید به سمت صادرات غیر نفتی برویم و مشکلاتمان با کشورهای همسایه را حل کنیم. چند کشور اطراف ما بازارهای بزرگی هستند که سرجمع می تواند مازاد محصولات ما را وارد کنند. این مساله ملزم به توافقات دو جانبه و حرکت به سمت پیمان پولی دو جانبه است. باید به پیمان های بلند مدت ورود کنیم و دلار و یورو را از مبادلات خود حذف کنیم و به سمت ارز های جایگزین برویم. وقتی از این شبکه خارج شدیم هر تحریمی صورت بگیرد فرقی به حال ما نمی کند و می توان تکنیک های دور زدن تحریم ها را به مرور یافت. ولی لازمه این کار اراده است تا زمانی که دولت احساس می کند برجام می تواند جنازه ای بر کارنامه کاری اش باشد و از این تلاش بیهوده دست نشسته است نمی توان این برنامه ها را پیدا کرد. دولت در این سال ها کم لطفی زیادی به شرکای قبلی کرد دولت قبلی هم ناچار بود که به سمت کشورهایی چون ونزوئلا می رفت و چه بازی های سیاسی که به راه نیفتاد و رسانه ها چه هیاهویی کردند ولی امروز می بینیم وقتی چند کشتی بنزین صادر می شود خوشحالیم درحالیکه ما می توانستیم به این کشور ها خودرو صادر کنیم و به سمت گسترش روابط و صادرات غیر نفتی حرکت کنیم ولی این کار صورت نگرفت و دولت امروز به هیچ کسی پاسخگو نیست.