جای خالی نشاط

از نابسامانی‌ها و مشكلات اقتصادی مانندی بیكاری، تورم، نزاع‌های خیابانی یا خانوادگی، خشم، افزایش اعتیاد و طلاق میان زوج‌ها تا تزریق اخبار منفی توسط رسانه‌‌ها، حتی ناسزاهایی كه در فضای مجازی یا عمومی گفته می‌شود، همه و همه دست به دست هم می‌دهند تا خشونت بیش از گذشته رواج پیدا كند. این عوامل كنترل نشده هستند و وقتی از كنترل خارج می‌شوند، مشخص است كه باید در انتظار وقوع خشونت در جامعه باشیم.

وقتی این عوامل كنترل نشوند و با گذشت زمان شدت پیدا كنند، توسل به انواع خشونت نیز یك موضوع عادی تلقی می‌شود. پیش‌زمینه بیش از 40 درصد نزاع‌های جمعی و قتل‌هایی كه در سطح جامعه رخ می‌دهد، این است كه چرا به من اخم كردی، چرا فریاد كشیدی، چرا نوبت را رعایت نكردی و مسائلی از این قبیل.

متاسفانه هم‌اكنون شاهد این شرایط هستیم و می‌بینیم كه آستانه تحمل بسیاری از مردم به‌دلیل همین عوامل كاهش پیدا كرده و با مشاهده كوچك‌ترین ناملایمتی دست به خشونت می‌زنند كه همین مساله خشونت را هرچه بیشتر در جامعه ترویج می‌كند. علاوه بر این موارد، جای شادی در كشور ما بسیار خالی است.

نقطه مقابل خشونت شادی است. شما تصور كنید وقتی در جامعه هر روز كه از خواب بیدار می‌شویم، قیمت اجناس به شكل عجیب و غریبی تغییر و افزایش پیدا می‌كند، هر تولیدكننده‌ای كه از خواب بیدار می‌شود، رقم دلخواه جدید خود را اعلام می‌كند، چطور باید از مردم انتظار داشته باشیم شاد باشند و بخندند و خشونت‌ورزی نكنند؟ بر اساس نظرسنجی‌های جهانی، خشونت، تولید خشونت می‌كند.

شاد كردن یك جامعه، اثرات مثبت فراوانی به همراه دارد و علاوه بر این‌كه موجب پیشرفت همه‌جانبه در بخش‌های اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و سیاسی می‌شود، از بروز و گسترش انواع مشكلات اجتماعی و ترویج خشونت در جامعه و مشكلات روحی و روانی جلوگیری كرده و باعث می‌شود تا مردم با امید بیشتری به آینده نگاه كنند و برای تسكین آلام و دردهای خود كمتر به خشونت متوسل شوند. امروزه علاوه بر این‌كه شادی در جامعه ما كم و ناچیز است، مردم به دلیل درگیر بودن با مشكلات اقتصادی و تورم و گرانی، كمتر به سلامت جسم خود اهمیت می‌دهند.

آن‌قدر كه كار و فعالیت دارند، خواب و استراحت كافی ندارند. وقتی فرد خوب نخوابد و استراحت نكند، خود به خود زمینه را برای بروز خشم و نزاع‌های جمعی و حتی خانوادگی فراهم می‌كند. در این بین نیز یك یا چند نفر یا به سختی مضروب و مجروح می‌شوند یا در بدترین حالت جان خود را از دست می‌د‌هند.

دكتر امان‌الله قرایی‌مقدم - جامعه‌شناس / ضمیمه  تپش روزنامه جام جم