مساجد و هیات‌ها در صف نبرد با کرونا

 این نامه که به امضای تعداد زیادی از چهره‌های مذهبی و مداحان سرشناس رسیده، با عبارت «این جهاد ادامه دارد» به پایان رسیده است.

همزمان  در شهرهای مختلف ایران، محافل و کانون‌های مذهبی به پایگاهی برای آموزش مردم در زمینه مبارزه با کرونا و حتی توزیع اقلام بهداشتی تبدیل شده‌اند.

این در حالی است که جریانی هدفمند در روزهای گذشته با پررنگ کردن تصاویر رفتار نادرست افراد به‌ظاهر مذهبی در حرم امام‌رضا(ع) از یک سو و برجسته کردن اظهارات عجیب برخی کسانی که خود را مدافع طب اسلامی معرفی می‌کنند، تلاش کرده است جامعه مذهبی را بی‌توجه به کرونا نشان دهد.

فیلم اول مقابل پنجره فولاد در حرم امام رضاست،‌ اطراف ضریح خلوت است و راوی فیلم به‌راحتی دستش به میله‌ها رسیده. او شاید از این وضع ناراحت است، ناراحت كه چرا ترس از كرونا حرم رضوی را خلوت كرده و چرا دشمنان شبهه انداخته اند كه ضریح امام رئوف ناقل بیماری است.

فیلم دوم نیز مقابل ضریحی است كه خلوت است و راوی نمی‌گوید كجاست، فقط صدای نواهای مذهبی  به گوش می‌رسد كه لابه لای آن راوی دوباره از كرونا و گله مندی اش از ربط دادن این ویروس به حرم حرف می‌زند و هی به میله‌های قلمزنی شده مقابلش، دست می‌مالد. 

این دو فیلم با درآمدن زبان هر دو راوی از دهان و لیس زدن‌های مكرر و با غیظ این دو مرد به ضریح به اوج می‌رسد كه مخلوط است با این جملات كه اگر ضریح ویروس كرونا دارد همه اش بریزد به جان ما و هرچه مریضی است برود در تن ما تا بقیه مردم با خیال راحت زیارت كنند.

تندترین واکنش‌ها و انتقادات به این دو ویدئو از سوی افراد مذهبی بوده است.  با این كه درفضای مجازی عده‌ای كه ظاهرا این دو مرد را می‌شناسند آنها را به فرقه‌های تندرو و افراطی منتسب كرده‌اند كه تاكنون بانی برخی مراسم تفرقه انگیز نیز بوده‌اند.

باز نشر گسترده این ویدئوها در کانال‌ها و صفحات فضای مجازی که هویت ضددینی‌شان روشن است هدف از تلاش برای انتشار اینها را نیز آشکار کرد. به همین دلیل عده‌ زیادی از کاربران فضای مجازی با اظهار نفرت از کسانی که این ویدئوها را ساخته و آنهایی که آن را نشر می‌دهند، تاکید کردند واقعیت دین با چنین رفتارهایی فاصله دارد. همچنین عده‌ای احادیثی از امام رضا(ع) درباره ضرورت حفظ بهداشت و سلامت و برخی هم آموزه‌های دینی درباره ضرورت حفاظت از جان را در برابر این ویدئوها یادآوری کرده‌اند. کاربری هم با بازنشر نامه‌ای از امام خمینی(ره) به برادرشان آیت‌ا... پسندیده که ایشان را به رعایت توصیه‌های پزشکان دعوت کرده‌اند یادآوری کرده که سبک زندگی بزرگان دین چگونه بوده است.

 بقاع متبركه آماده اند

مسلمان تر از پیغمبر و كاتولیك تر از پاپ را حالا باید نوشت، حالا كه سازندگان و منتشركنندگان فیلم لیسیدن دو ضریح واقعا مستحق چنین القابی هستند. آنها درحالی میله‌های ضریح را می‌لیسند و به آن دست می‌مالند و با بوییدن و بوسیدن آن مثلا ابراز ارادت می‌كنند و آستان مقدس اهل بیت و امامزادگان را از انتقال هر نوع بیماری مبرا می‌كنند كه تولیت چهارحرم بزرگ كشور كه در طول تاریخ همواره ملجا مردم ایران بوده اند با ضدعفونی شدن این اماكن و پرهیز از تجمعات در آنها مشكلی ندارند.

آستان مقدس حرم شاه عبدالعظیم در شهر ری یكی ازاین چهار حرم است كه تصاویر مربوط به ضدعفونی شدن آن موجود است و تولیت آن با بسته شدن كامل ضریح و ضدعفونی شدن محوطه و آبخوری‌ها موافقت كرده است.

تولیت حرم شاهچراغ نیز كه با سید علی اصغر دستغیب است با انجام اقدامات مراقبتی موافقت كرده و در مصاحبه‌ای با سایت تولیت این آستان نیز به‌صراحت اعلام كرده كه مساجد ممكن است به علل مختلف آلوده و حتی نجس شوند، اما اگر گفته شود مسجد چون مكان مقدسی است اساسا نجس نمی‌شود یا مسجد اگر وقعا مسجد باشد نباید نجس شود، تفكر غلطی است .

او این موضوع را به بقاع متبركه و حرم‌ها نیز تعمیم داده و اعلام كرده اماكن نیز می‌توانند به میكروب و ویروس آلوده شوند و باعث انتقال بیماری شوند پس به حكم عقل و شرع باید برای زدودن این عوامل مشكل ساز تلاش كرد.

پیش از او نماینده ولی فقیه و امام جمعه شیراز نیز در موضعی مشابه گفته بود كه در موضوع كرونا باید یك مدیریت بهداشتی واحد اعمال شود و تاكید داشت وقتی متخصصان حوزه پزشكی رعایت بهداشت و اقداماتی همچون ضدعفونی، قرنطینه یا تعطیل شدن نمازجمعه را تشخیص می‌دهند اولین كسی كه اطاعت می‌كند بنده هستم،‌ همان‌طور كه این مدیران در امور شرعی مقلد ما هستند.

در مشهد و در آستان مقدس امام رضا نیز احمد مروی دستور تعدیل یا تعطیلی مراسم جمعی را صادر كرده و حتی اعتكاف رجبیه را نیز لغو كرد.  در قم البته وضع كمی متفاوت تر از سه حرم بزرگ كشور بود، جایی كه تولیت آستان مقدس حضرت معصومه (س) ابتدا با هرگونه اقدام ضد كرونایی در این مكان مخالف بود و می‌گفت ما این حرم مقدس را دارالشفا می‌دانیم كه مردم در آنجا از امراض روحی و جسمی شفا می‌یابند، ولی در نهایت با مشاهده وضع موجود در یادداشتی اعلام كرد رعایت مسائل بهداشتی هیچ منافاتی با قداست و مطهر بودن حرم ندارد و حتی رعایت آن در شرایط كنونی واجب است.

با این حرف‌ها حجت دیگر تمام است و جای مناقشه نیست مگر این كه عده‌ای بخواهند به عمد به دین و مذهب و خیل پیروان ضربه بزنند یا با برنامه در جامعه تفرقه افكنی كنند و اغراض گروهی و تشكیلاتی خود را پیگیری كنند.

 اینها مذهبی اند

فیلم از شوشتر آمده، از یكی از شهرهای خوزستان كه كرونا آنجا نیز سرك كشیده، ‌یك فیلم كوتاه ولی دوست داشتنی، فیلمی كه مرز میان عقلانیت و تعصب و تندروی است. در دل شب مردی با ظاهری كه همه نشانه‌های مذهبی را دارد با محاسن آراسته، انگشترهای عقیق، لباسی ساده و مدل مویی معمولی، ویدئویی را ضبط كرده و انتشار داده كه به دل می‌نشیند، آن‌قدر كه دوست داری تو هم آستین بالا بزنی و دنباله روی او شوی.

 او یكی از اعضای گروه جهادی حضرت زینب است كه همیشه ماه‌های محرم و صفر برای تكریم عزاداران و دوستداران اهل بیت، گلاب پاش‌های بزرگ و هیاتی اش را پر از گلاب ناب می‌كند و بر سر و روی مردم می‌پاشد. حالا گلاب پاش‌های این گروه جهادی از انباری‌ها درآمده، پر از محلول ضدعفونی شده و در كوچه‌ها و خیابان‌های شوشتر می‌چرخد تا بحران كرونا كنترل شود.

وقتی این جهادگر در ویدئوی خود از همه هیئات مذهبی می‌خواهد گلاب‌پاش‌ها را به محلول‌پاش تبدیل كنند و برای نجات شهرشان قدمی بردارند، دل آدم غنج می‌رود از این كه هنوز چنین آدم‌هایی هستند، به وفور هم هستند، درست برعكس آن تندروهایی كه دست روی دست گذاشته‌اند، ضریح را می‌لیسند و برایشان مهم نیست اگر كرونا هموطنان‌شان را از پا در بیاورد.

قرارگاه جهادی مبارزه با كرونا كه 1400 گروه جهادی در آن عضو شده اند و این روزها در سازمان بسیج دانشجویی فعال است نیز از جنس آن جهادگران شوشتری اند كه نه فقط محلول‌های ضدعفونی را كه هر خدمتی از دستشان برآید در طبق اخلاص می‌گذارند و به مردم و میهن تقدیم می‌كنند.

این قرارگاه جهادی كه 70 دانشگاه علوم پزشكی كشور در آن عضو شده اند با استفاده از ظرفیت موجود درگروه‌های جهادی دانشجویی و معاونت‌های ستادی سازمان بسیج دانشجویی، درصدد تولید و انتشار محتوا، تأمین نیروی متخصص، آموزش بهداشت، تأمین اقلام بهداشتی، مطالبه‌گری، تأمین نیروهای نظارت و بازرسی و ارتباط با مسؤولان هستند تا به سبك خویش با كرونا بجنگند و برای آسایش وطن و ملت گامی بردارند.

اینها شباهت عجیبی با 85 گروه جهادی استان مركزی دارند كه این روزها مشغول خدمت به خلق هستند و هرچه می‌كنند را وظیفه شرعی می‌دانند. اینها با تجهیزات كارگاه‌های اقتصاد مقاومتی بسیج سازندگی استان مركزی تولید ماسك‌های پارچه‌ای را آغاز كرده‌اند و ضدعفونی كردن و توزیع ماسك در اماكن عمومی و مهم‌تر از همه آموزش مقابله با كرونا به مردم كوی و برزن را در برنامه هایشان گنجانده‌اند.

مذهبی‌ها اینها هستند، اینها كه جان كلام دین و مذهب را درك كرده و معنی ایثار را فهمیده‌اند،‌اینها كه در مواقع لزوم كه امروز است به دور از هر گونه تعصب و تندروی و تماما گمنام درخط اول مبارزه با كرونا ایستاده و دل به دل مردم داده‌اند. اینها آتش به اختیارهای این سرزمین‌اند كه هر وقت لازم است، پیش از آن كه از آنها بخواهند داوطلب می‌شوند و به دل حادثه می‌زنند.

 بفرمایید روضه خانگی

رجب و شعبان و بعد هم رمضان. ماه رجبمان دارد با بیماری كرونا پیش می‌رود،‌ شاید این بیماری تا ماه شعبان هم كش بیاید و شاید دامنه اش به ماه مهمانی خدا نیز برسد. این سه ماه اوج لذت مذهبی مردم ایران است، ‌ماه‌های جشن و عید و عبادت، مجال‌هایی برای روضه و هیات و دورهمی‌های مذهبی.

كرونا اما امسال گریبانگیر شده و مذهبی‌ها خطر را تشخیص داده‌اند. شرع به آنها حكم می‌كند كه مراقب خودشان و مردم باشند برای همین دست به ابتكاراتی زده اند تا هم هیات و روضه تعطیل نشود و هم بیماری فرصت شیوع نیابد. هشتگ روضه خانگی و هشتگ هیات خانوادگی كه مدتی است در فضای مجازی راه افتاده یكی از همین خلاقیت‌هاست كه پیامش این است: روضه همان روضه ولی دارالهدایه این بار خانه توست...

مذهبی اینهایند كه این روزها خطر گسترش بیماری را درك كرده‌اند و برای خدمت به خلق خدا شال و كلاه كرده‌اند و اگر دیروز ثواب را در برگزاری مراسم روضه در ابعاد وسیع می‌دیدند حالا عین صواب را در تغییر شكل مراسم و امن شدنش می‌بینند. فلسفه راه اندازی روضه‌های مجازی و آنلاین نیز همین است كه مردم كنارهم قرار نگیرند و بیماری بیش از این شایع نشود كه مجلس روضه تعطیل نشود، ولی طوری برگزار شود كه كسی آسیب نبیند.

اینها اگر مذهبی واقعی و آتش به اختیار نیستند پس چه كسانی هستند؟ اینها فخرجماعت مذهبی‌اند، مردمی كه تقدس را در رعایت حال اجتماع می‌بینند و نمی‌خواهند رفتارشان برای جامعه مضر باشد، كسانی كه از جنس همه آدم‌هایی هستند كه مذهبی بودن را درخدمت یافته اند و می‌خواهند مثل همه زمان‌هایی كه روزگار به ما ملت در جنگ و سیل و زلزله سخت گرفت، آنها برای آسان‌كردنش تلاش كنند.

رعایت توصیه‌های بهداشتی با قصد قربت

حجت‌الاسلام والمسلمین علی سرلك/ كارشناس علوم تربیتی: داعیه اصلی دین اسلام تامین سعادت دنیا و آخرت انسان‌هاست و به تعبیر حضرت امام خمینی‌(ره)، دین ما فلسفه زندگی از گهواره تا گور را مشخص كرده و در همه عرصه‌های فردی و اجتماعی برای زندگی دنیایی و اخروی انسان‌ها برنامه مخصوصی دارد. از این رو، در دین اسلام به عنصر تفكر و تعقل بیش از هر عنصر دیگری اهمیت داده شده است و براساس چارچوب‌های دینی ما عقل می‌تواند برای انسان حجت باشد و حتی در اسلام از آن با لفظ پیامبر باطنی نیز یاد شده است. این یك اصل كلی است و در مسائل روزمره هم آنچه دستورات روشن عقلانی است، همان حكم دستورات دینی را دارد و باید از آن تبعیت كرد.

بنابراین وقتی یك بیماری در جامعه همه‌گیر می‌شود، دین اسلام هم توسل به خدا برای تقویت ایمان و آرامش قلبی را توصیه می‌كند و هم روی رعایت نكات بهداشتی برای پیشگیری از ابتلا به بیماری تاكید دارد. پس در این شرایط، عمل به توصیه‌های بهداشتی كاملا عقلانی و به تعبیر دقیق‌تر دینی است. زیرا در آیات مختلفی از قرآن كریم نیز نسبت به لزوم حفظ سلامتی از سوی افراد و پرهیز از به مهلكه انداختن به دست خود تاكید شده است. از این رو، انسان نه فقط باید به ضوابط بهداشتی پایبند باشد، بلكه باید با قصد قربت نیز این كار را انجام دهد، زیرا عمل به این توصیه‌ها همچون مجاهدت پزشكان برای مقابله با بیماری جدید، عملی مذهبی تلقی می‌شود كه پاداش اخروی خاص خود را نیز دارد.

علاوه بر این‌ها، دینداران ما به‌خصوص جوانان مسجدی و هیاتی می‌توانند در شرایطی كه برگزاری مراسم اعتكاف به دلیل شیوع ویروس كرونا تعطیل و اجتماعات مذهبی محدود شده است، موكب‌های بهداشتی را در مساجد و هیات‌های مذهبی تشكیل دهند و با كمك گرفتن از خیران محله‌های خود، اقلام بهداشتی را به رایگان در میان مردم توزیع كنند. متصدیان این موكب‌ها همچنین در این شرایط می‌توانند به كمك بیماران و افراد مسنی كه بیش از همه در معرض خطر ابتلا به این ویروس قرار دارند و حتما باید در منزل بمانند، بیایند و خرید‌های روزمره آنها را انجام دهند. این كار می‌تواند نوعی عمل تبلیغی برای ایجاد ذهنیتی مثبت نسبت به افراد مذهبی در شرایط فعلی جامعه نیز باشد و شبهه‌هایی را كه اخیرا در این زمینه در جامعه ایجاد شده است، رفع كند.

تشیع انگلیسی و خرافات

حجت الاسلام سید سعید لواسانی /  امام جمعه لواسان: یكی از آفت‌های دین و مناسك دینی خرافات است. معمولا خرافات هم توسط دو گروه ترویج داده می‌شود؛ یكی توسط افراد نادان و احمق و گروهی دیگر افرادی كه قصد سوءاستفاده دارند. متاسفانه در این وضعیت افراد سوءاستفاده‌چی از افراد نادان بهترین و بیشترین استفاده را می‌كنند و خرافات را در كشورهای دینی از جمله ایران سازماندهی می‌كنند. پرواضح است كه توسل جستن به ائمه اطهار و حضرت معصومه(س) مبنای عقلی دارد و كار درستی هم است. به این مفهوم كه ما باید برویم به حرم اهل بیت(ع) و توسل بجوییم و دعا كنیم و آنها را شفی قرار بدهیم تا مشكلات ما حل بشود. در این جهت هیچ​كدام از بزرگان ما مشكلی ندارند اما از سوی دیگر عقلانیت حكم می‌كند اگر یك بیماری واگیرداری شیوع پیدا كرد كه خطر آن مشخص است و طبیعتا نباید تجمع بشود و باید از یك​سری فعالیت‌ها خودداری كرد، عقل حكم می‌كند كه واجب است ما آن كار را انجام بدهیم و پرهیزهای لازم را داشته باشیم. خیلی طبیعی است اگر جایی رفتیم كه خطر فروریختن سقف آن وجود دارد ما زیر آن سقف نرویم به جای این​كه برویم و بگوییم ما توسل می‌كنیم! این نكته خیلی بدیهی و روشنی است. با كنار هم گذاشتن این گزاره‌ها متوجه می‌شویم كه عده‌ای دارند ازاین احساسات مذهبی سوء‌استفاده می‌كنند تا به دین ضربه بزنند. در مورد ماجرای اخیر حرم حضرت معصومه‌(س) در قم هم كه مشخصا پیگیری كردم متوجه شدم كه ریشه این كار در تشیع انگلیسی نهفته است؛ یعنی جایی كه بنا دارد تشیع و اسلام را تخریب كند و آن را به عنوان یك جریان خرافی معرفی كند. هدف‌گذاری آنها هم از یكسو زدن بنیان دینی مردم است و از سوی دیگر تمسخر این وجه پیش جهانیان است تا كسانی كه آگاهی درستی نسبت به ما ندارند تصور اشتباهی در ذهن​شان در این باره پیدا كنند. خروجی در كنار هم قرار گرفتن دو گروه ذكر شده منجر به اتفاقاتی می‌شود كه نه عقل تایید می‌كند و نه هیچ عالم دینی روی آن صحه نمی‌گذارد. فارغ از همه این مسائل اصلا كجای شرع و دین آمده است كه ضریح را باید لیسید! كسانی كه این كار را انجام می‌دهند با نظام سبب و مسببی خدای تبارك و تعالی می‌جنگند. نظام خداوند تبارك و تعالی نظامی معقول است. به این مفهوم كه با شیوع یك بیماری واگیردار شما باید مراقبت‌های ویژه را انجام بدهید و در كنارش توكل و توسل هم داشته باشید. به تعبیر مولوی «با توكل زانوی اشتر ببند». به این مفهوم كه شما كارت را درست انجام بده در كنارش توكل هم داشته باش. در تشیع امیر مومنان كه كاملا مبتنی بر عقل است اصلا چنین خرافاتی وجود ندارد و كارهای این​چنینی هیچ ارتباطی با اسلام ندارد.

ما از معصومان بالاتر نیستیم

حجت‌الاسلام كمیل نظافتی كارشناس مذهبی: فیلم‌هایی كه این روزها از بوسیدن و لیسیدن حرم اهل بیت (ع) در فضای مجازی پخش شده است، واقعا دور از شأن دینداران جامعه است و این كار چیزی جز افراطی‌گری در دین نیست. افراد معتقد به اصول مذهبی باید به این نكته توجه داشته باشند كه ما از معصومان (ع) بالاتر نیستیم و حتی ایشان هم اگر زمانی به بیماری دچار می‌شدند نزد پزشكان حاذق می‌رفتند و به توصیه‌های آنها عمل می‌كردند. چطور آن بزرگواران در سیره خود همه ضوابط بهداشتی را رعایت می‌كردند و ما كه پیروان ایشان هستیم، امروز به این ضوابط بی‌توجهی می‌كنیم؟

نكته دیگر این است كه توسل فقط به این نیست كه ما حتما ضریح اهل بیت (ه) را دست بكشیم و ببوسیم، ضمن این كه حتما قرار نیست كه با توسل به ایشان ویروس از بدن ما پاك شود. هر بیماری یا ویروسی دارو و راهكار درمان خود را دارد كه باید به آن عمل كرد و اگر ما به مسائل بهداشتی بی‌توجه باشیم، صرفا با توسل به ائمه اطهار (ع) درمان نخواهیم شد.

همچنین در دین ما تاكید شده است كه انسان نباید به بدن خود ضرر بزند و وارد كردن آسیب عمدی به خود حرام است. بنابراین رعایت مسائل بهداشتی و عمل به توصیه‌های پزشك جزو واجبات دینی ما محسوب می‌شود. احادیث ائمه هم سرشار است از دستورات بهداشتی و نكاتی كه ایشان برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌ها و رعایت نظافت شخصی به پیروان خود توصیه كرده‌اند.

در همین راستا، اگر براساس تشخیص مسؤولان بهداشتی كشور برگزاری نماز جمعه یا جماعت یا دیگر اجتماعات مذهبی برای مدتی در شهرهای آلوده به ویروس تعطیل شود، هیچ اشكالی ندارد. زیرا در مذهب ما واجب‌ترین اصل حفظ سلامت روح و جان انسان است و اگر انسان سلامتی نداشته باشد، حتی عمل به واجبات خدا هم دیگر معنا پیدا نمی‌كند.

شناخت كامل از دین

حجت‌الاسلام افروغی، امام جمعه شهرستان بهمئی، كهگیلویه و بویر احمد: همه بلاهای طبیعی مثل بیماری‌ها و همه پدیده‌هایی كه در جهان اتفاق می‌افتد، از اراده خداست. اما خدای متعال از طریق فرمول‌ها و علت‌ها آن را پیش می‌برد. ‌مانند سقوط اجسام كه واقعه‌ای قابل پیش‌بینی است. بیماری‌ها از جمله این ویروس كرونا هم از این قائده مسثنا نیستند و این طبیعی است، خدایی كه میكروب و ویروس را خلق كرده، پس قدرت بیمار ی‌زایی را هم به آن داده است. اما وظیفه ما در این میان چه است؟ واقعیت این است كه وقتی می‌گوییم شفا دست خداست، یعنی همه اسباب و علل دست خداست، اما خدا سنت‌ها و راه‌هایی را برای این شفا پیش پای ما گذاشته است. كافی است نگاهی به قرآن و طب‌الرضا و طب‌الصادق و سیره اهل بیت بیندازیم و ببینیم كه چقدر درباره رعایت بهداشت توصیه شده است.

در واقع این‌كه كسی با علم به آلوده بودن ضریح، آن را ببوسد و بگوید كه این كار را با اعتقاد انجام می‌دهم، كاری اسلامی و عقلانی انجام نداده است. در واقع به نظر من كسانی كه در این روزها، با رعایت مسائل بهداشتی، با آموزش حوزه بهداشت، با كمك به بیماران و با حضور در خط مقدم جبهه این بحران ایستاده‌اند، از اسباب و وسایلی كه خدا برای درمان بیماری برایشان قرار داده، استفاده می‌كنند و در عین حال به خدا توسل می‌كنند و از او و اهل بیت كمك می‌خواهند، نمونه بارز مسلمانان واقعی در شرایط بحرانی هستند. در واقع آنها و همه كسانی كه اعتقاداتشان سر جایش است، فقط خدا را در نظر می‌گیرند اما در عین حال، به صورت شبانه‌روزی تلاش می‌كنند، خدمت می‌كنند یا حتی در ابعاد كوچك‌تر، به صورت شخصی بهداشت را رعایت و به حرف خدا عمل می‌كنند.

 به نظر می‌رسد در این میان، آدم‌های متحجر و افرادی كه شناخت ناقصی از دین دارند، به وجهه دین ضرر می‌رسانند و در طرف دیگر، آدم‌هایی كه از هر طریقی می‌توانند برای سلامت جامعه ایرانی و اسلامی تلاش ‌كنند، دین كامل‌تر و زیباتری به همگان نشان می‌دهند. من فكر می‌كنم بهترین نگاه، برخوردی است كه اهل بیت در چنین مواقعی داشته‌اند‌. نگاه فلسفی ماجرا این است كه علت تامه همه علت‌ها خداست، اما در این میان، علت‌های ناقصه هم معنا پیدا می‌كنند و در كنار علت تامه قرار می‌گیرند كه هردو در رفع بیماری‌ها و گرفتاری‌ها و در برخورد با عوامل و پدیده‌های طبیعی، چاره‌ساز هستند.

دست‌مریزاد به مقتدایان سردار سلیمانی

 حجت‌الاسلام مهدی دانشمند، کارشناس مذهبی: ما باور داریم هركسی كه مریضی و مشكلی دارد، اگر به زیارت حرم معصومین(ع) برود مداوا و مشكلش حل می‌شود؛ اما این باور به این معنا نیست كه بهداشت را رعایت نكنیم. در این موضوع، عده‌ای جوان غیرتمند، خواسته‌اند به نوعی تعصب و غیرت خودشان را نشان دهند، ولی راه بسیار اشتباهی در پیش گرفته‌اند؛ كاش مشورت می‌كردند، كاش برای حل مسائلی كه ما هم از آن ناراحت هستیم، جایی برای اتاق فكر می‌گذاشتند و همفكری می‌كردیم تا بتوانیم پاسخ خوبی برای هجمه‌هایی كه علیه اماكن متبركه در این بحران پیش آمده، داشته باشیم، نه این‌كه كاری كنیم كه تحجر و غیرعلمی بودن را به تشیع نسبت دهیم‌.‌ متاسفم از تصمیمات عجولانه‌ای كه برای برگزار نشدن نمازهای جماعت گرفته شد و در عین حال متاسفم برای كسانی كه به طور خودجوش چنین اقدامات نامناسبی انجام داده‌اند.

 متاسفانه بحث كرونا، آخرین هجمه و آخرین حربه دشمن علیه ما نیست و ما در طول 1400 سالی كه گذشته است، شاهد شكل‌های مختلفی از توهین به مقدسات بوده‌ایم، اما هیچ‌وقت مثل حالا، چنین اختلاف سلیقه، هنجارشكنی، بی‌حرمتی و بی‌غیرتی در بین شیعه نبوده است؛ اتفاقی كه باعث به وجود آمدن بازار آشفته‌ای شده است كه هم دوستان نادان و هم دشمنان دانا، آب آن را گل‌آلود می‌كنند. اما در این قصه كرونا، خیلی چیزها ثابت شد. یك زمانی هشت سال دفاع مقدس بود؛ خرازی‌ها، همت‌ها و... آمدند و خودشان را از صف بزدل‌ها و بی‌غیرت‌ها جدا كردند. یك زمانی به حرم حضرت زینب(س) حمله شد و مدافعان حرم و سردار سلیمانی‌ها و حججی‌ها آمدند و به دنیا نشان دادند كه شیعه غیرت و تعصب دارد. حالا هم در جبهه‌ای هستیم كه دشمن برایمان درست كرده است و با ویروس و مسائل بهداشتی به جنگ ایران و شیعه آمده و عده‌ای دوباره خودشان را نشان دادند.

 پزشكان و پرستارهایی كه در بیمارستان‌ها با جان خودشان بازی می‌كنند و برای مردمی كه گرفتار كرونا شده‌اند و درست مثل مجاهدین فی‌سبیل‌ا... مدافعان حریم ملت هستند. كسانی كه به كمك آنها رفته‌اند هم دست كمی از آنها ندارند. حوزوی‌ها، دانشگاهیان، بسیجی‌ها، هیاتی‌ها و همه كسانی كه آموزش دیده‌اند و به كمك پرسنل بیمارستان رفته‌اند. این‌ها همان مدافع حرمی هستند كه به سردار سلیمانی گفتند راهت ادامه دارد و در قصه كرونا به او اقتدا كردند و نشان دادند كه كشورشان و جان مردم‌شان برایشان اهمیت دارد.

بهداشت در مساجد

حجت‌الاسلام یعقوب صفیاری، امام جماعت: به منظور مقابله با ویروس كرونا و جلوگیری از گسترش آن در تجمعاتی از جمله نماز جماعت ما هم بنا بر هشدارهای وزارت بهداشت اقدام به جمع‌آوری مهرهای مسجد كردیم و به نمازگزاران اعلام كردیم مهر را از منزل همراه خودشان بیاورند و همچنین با صحبت با نمازگزاران دست دادن را منع كردیم. هر چند با همه این اوصاف تعداد نمازگزاران كاهش پیدا كرده است. بخش‌هایی از مسجد را هم با امكاناتی كه داشتیم ضدعفونی كردیم. خود نمازگزاران هم البته تمهیداتی از قبیل ماسك زدن را رعایت می‌كنند. ضمن این كه ما كلاس‌هایی با نوجوان‌ها داشتیم كه آن را به صورت مجازی اجرا می‌كنیم. كلاس‌هایی كه اتفاقا مورد استقبال نوجوانان هم واقع شده و حالا در گروهی كه در واتس‌اپ به صورت مجازی تشكیل شده، بسیاری از امور را برگزار می‌كنیم. ممكن است برخی از نهادها امكاناتی از قبیل  تب‌سنج و غیره داشته باشند و ادامه فعالیتشان با رعایت مراقبت‌های دیگر به نظر بلامانع برسد؛ اما در برخی از این مكان‌ها به دلایلی رعایت ویژه مسائل بهداشتی منوط است به در اختیار داشتن ابزار و امكاناتی كه اگر نباشد بهتر است به صورت موقت آن فعالیت‌ها محدود یا متوقف شود. محبت امام حسین (ع) كه از قلب‌ها به سبب تعطیلی دو سه هفته‌ای از بین نمی‌رود. شیطنت‌های اخیر در رابطه با انتشار ویدئوهایی از سوی افرادی ناآگاه هم نه با عقلانیت همسوست و نه با شوونات اهل بیت (ع).

سایت عقیق دست به ابتكار جالبی زده است و زیارت آنلاین ترتیب داده

زیارت عاشورای 30 هزار نفری

این روزها كه ویروس كرونا، در بین همه شایع شده و هر روز، آمار مبتلایان را بیشتر می‌كند، این فضای مجازی است كه به كمك آمده و مشكل خطر دورهم جمع شدن را حل كرده است. حالا به لطف فضای مجازی، خیلی‎ها تولد می‌گیرند، دیدارها تازه می‌كنند و حتی زیارت عاشورا می‎خوانند، درست كاری كه در سایت اطلاع‎رسانی عقیق، انجام می‎شود. كاربران هر روز بعد از نماز مغرب و عشا، آنلاین می‏شوند و همه یك‌صدا دل‎هایشان را حسینی (ع) می‎كنند. مهدی ملك‌پور، سردبیر عقیق، از پویش قرار زیارت عاشورا می‎گوید.

 چه شد كه به فكر خواندن زیارت عاشورا به صورت آنلاین افتادید؟

بعد از شیوع ویروس كرونا و توصیه‌های بهداشتی درباره این كه افراد كمتر در اجتماعات حاضر شوند، یك سری از مراكز و هیات‌های مذهبی تعطیل شد. ما به دلیل ماموریت رسانه‎ایمان در سایت عقیق كه پوشش‎ اخبار هیات‎های مذهبی است، تصمیم گرفتیم برای مخاطبان خود  پویشی راه بیندازیم كه در آن به صورت آنلاین، جمعیتی در یك زمان مشخص، به نیت برطرف شدن امراض و بلایا زیارت عاشورا می‏خوانند. امروز در كنار رعایت نكات بهداشتی، توجه به  حفظ روحیه و آرامش روحی هم می‎تواند كمك‏كننده باشد.

 هر روز چند نفر برای این پویش آنلاین می‎شوند؟

حدود 25 تا 30 هزار نفر به طور متوسط هر شب بعد از نماز مغرب و عشا، آنلاین می‎شوند و با هم زیارت عاشورا می‎خوانند. این آمار البته هر روز با یك ضریبی، افزایش پیدا می‎كند. علاوه براین، یك پویش دیگر راه انداخته‏ایم كه خاص روضه خانگی است و در آن، خانواده‎هایی كه امكان حضور در هیات را ندارند، یك روضه خانوادگی كوچك برگزار می‎كنند.

شبیه روضه‎هایی كه زمان كودكی همه ما برگزار می‌شد.

بله با این تفاوت كه از خانواده‏ها خواسته‎ایم شخص غریبه‎ای را به خانه راه ندهند و بیشتر از روضه‎های مجازی استفاده كنند. اتفاقاً این شكل از روضه‎ها قبلاً خیلی رواج داشت اما به خاطر مشكلات و تشریفات عجیب‌وغریب از رونق افتاده است. آن زمان خیلی از خانواده‎ها در دعاهای ختم انعام و مراسم كوچكی كه شاید كم‎جمعیت هم بودند، بركات زیادی می‎دیدند.

برگزاری روضه‎های خانگی، اثرگذاری تربیتی زیادی دارد، شما چه بازخوردهایی از این مراسم دیده‌‏اید؟

موضوع این است كه جامعه ما با جوامع دیگر متفاوت است. ما عقبه معنوی و اعتقادی داریم و احساسات در جامعه‏مان به شدت در جریان است. خارج از توجه به مسائل بهداشتی، با مسائل اعتقادی هم می‎توان روح تربیتی را به جامعه تزریق كرد، كاری كه با پنج دقیقه وقت گذاشتن همه اعضای خانواده می‎تواند انجام شود.

از مخاطبان خود خواسته‏ایم از روضه‎های خانگی خود، عكس بیندازند و با هشتگ روضه خانگی در فضای مجازی پخش كنند. استقبال خیلی زیاد بوده است. ما تصویر پدر خانواده‎ای را داریم كه در مقام سخنران روی صندلی نشسته است. از كشورهای مختلف هم بازخوردهای خوبی داریم. از انگلستان و آلمان، دوستان ما هیات‎های خانگی برگزار كرده‎اند و از مراسم‌شان برای ما تصویر فرستاده‎اند.

عمل به توصیه‌های پزشکان عین عمل به دستورات دینی  است

حجت‌الاسلام و المسلمین جواد فاطمی‌نسب،  امام جمعه سرپل‌ذهاب:
شیوع یک بیماری همه‌گیر در جامعه همچون حوادثی مثل وقوع سیل یا زلزله می‌تواند نوعی امتحان الهی باشد و از این لحاظ،  باید با ویروس جدید نیز مثل دیگر آزمون‌های الهی با آرامش قلبی برخورد کرد. همچنین باید توجه داشت اسلام دین کاملی است که دستورات مختلفی را برای وجوه گوناگون زندگی انسان‌ها از جمله مساله مقابله با بیماری‌ها و رعایت بهداشتی فردی و اجتماعی صادر کرده است.
بر این اساس، مواقعی که یک بیماری همه‌گیری می‌شود، رعایت مسائل بهداشتی همچون عمل به توصیه‌های دینی است و دینداران ما در شرایطی مثل امروز باید مطیع دستورات پزشکان باشند. مومنان ما باید به این نکته نیز توجه کنند که اگر با بی‌توجهی به توصیه‌های بهداشتی باعث انتشار ویروس و آلودگی در سطح جامعه شویم، حق‌الناس بر گردن آنها خواهد بود و مرتکب فعل حرام شده‌اند.

همچنین علاوه بر رعایت نکات بهداشتی در شرایط شیوع یک بیماری همه‌گیر، باید به دستورات دین و تاکیدات ائمه اطهار برای رعایت بهداشت و نظافت نیز در این شرایط عمل کرد. چراکه دین ما در این خصوص برنامه‌هایی ارائه کرده است و ائمه اطهار برای رفع بیماری‌ها از سطح جامعه، نکاتی مثل تلاوت آیاتی از قرآن، خواندن ادعیه‌ای خاص و گفتن اذکاری مخصوص را توصیه کرده‌اند. ضمن این که براساس دستورات دینی ما، توسل، توکل، دعا و صدقه دادن می‌تواند زمینه دور شدن بلا و گرفتاری از جامعه را فراهم کنیم.

از این رو، برای مقابله با همه‌گیری ویروس کرونا ما هم باید به توصیه‌های بهداشتی توجه کنیم و هم به دستورات دینی در این زمینه پایبند باشیم. با این حال در این شرایط، برخی افراد بی‌توجه به همه این توصیه‌ها تصاویری از بوسیدن و لیسیدن حرم اهل بیت (ع) را در فضای مجازی منتشر می‌کنند.
افرادی که ناخواسته به نشر و دیده شدن این تصاویر  کمک می‌کنند باید توجه داشته باشند که امروز همه دشمنان اسلام دنبال ضربه زدن به این مکتب هستند و حتما از این صحنه‌ها برای خدشه‌دار کردن ذهن عامه مردم نسبت به مسائل مذهبی سوء استفاده می‌کنند. بنابراین با وجود این که حرم حضرت معصومه(س) و امام رضا (ع) در همه شرایط پناهگاه روحی و معنوی مردم ماست، اما کمک به دیده شدن این‌گونه اعمال در وضعیت کنونی باعث ایجاد بدبینی و ضربه زدن به دین می‌شود و ما با این کار مخالفیم.

تاکید اهل بیت بر عقلانیت

«براساس پیگیری‌های صورت گرفته از مراجع عظام تقلید و هشدار وزارت بهداشت جهت جلوگیری از شیوع ویروس كرونا و حفظ سلامتی سینه‌زنان و محبین اهل بیت (ع) جلسه هیات تا اطلاع ثانوی تعطیل می‌باشد.» این متن منتشر شده روابط عمومی هیات مكتب‌الحسین (ع) است. در پی فراگیری ویروس كرونا در كشور بسیاری از هیأت‌های مذهبی جلسات هفتگی و مناسبتی خود را برای درامان ماندن مردم در اثر بیماری، تعطیل كردند. هیأت مكتب‌الحسین (ع) هم به همین جهت جلسات هفتگی و برنامه‌های خود را لغو كرد. كربلایی نریمان پناهی مداح اهل بیت (ع) هم با انتشار ویدئویی در این رابطه توضیحاتی را برای مخاطبانش ارائه كرد.

او در این ویدئو می‌گوید: «به‌خاطر این ویروس و نگرانی همگان، صلاح دیدیم، جلسات هیأت مكتب‌الحسین (ع) برای حفظ جان مردم تامدتی تعطیل شود، زیرا حفظ جان از اهمیت بسیاری برخوردار است. برخی ایراد گرفته‌اند، چرا جلسات را تعطیل می‌كنید مگر طالب شهادت نیستید! ما طالب شهادت هستیم اما كجا و به چه نحوی؟ من از اول پای كار بودم، در جنگ با آرزوی شهادت هم حضور داشتم، هم‌اكنون هم آرزو دارم شهید شوم اما برگزاری جلسه در این شرایط بی‌عقلی است زیرا می‌دانیم برای جلوگیری از بیمار شدن باید پیشگیری كرد. چرا برای زیارت ائمه اطهار (ع) بازرسی قرار داده‌اند و زائران قبل از حضور در صحن‌ها بازرسی می‌شوند؟ این بازرسی برای حفظ جان زائران است. بنابراین این شهادت متفاوت است.» نام این مداح خوشنام اهل بیت (ع) پای نامه جمعی از روحانیون و مداحان به وزیر بهداشت و درمان هم دیده می‌شود. نامه‌ای كه طی آن جمعی از طلاب، روحانیون و ذاكران اهل بیت (ع) آمادگی خود را برای خدمت‌رسانی به مردم در جهت مقابله با بیماری كرونا اعلام داشتند.

كربلایی نریمان پناهی همچنین در واكنش به برخی از افرادی كه درباره این تصمیم سوال داشتند اعلام كرد: «احساسات شما را درك می‌كنم اما بنده به اندازه خودم می‌توانم تصمیم بگیرم، وقتی مساله‌ای به جمع یا جماعتی از هموطن‌های عزیزمان می‌كشد نمی‌شود تصمیم فردی گرفت. بله ذكر اهل بیت خود شفاست اما اهل بیت ما را به عقلانیت نیز دعوت كردند.»

بهانه به افراد كم‌بینش نمی‌دهیم

حسن خلج، مداح اهل بیت(ع) نیز در اطلاعیه‌ای باتوجه به شیوع ویروس كرونا در كشور جلسات خود را برای حفظ سلامتی عزاداران و مؤمنان تا پایان سال لغو كرد.

در اطلاعیه این مداح اهل بیت هم آمده است: «با عرض سلام خدمت برادران و خواهران و تبریك حلول ماه رجب؛ به استحضار مومنین گرامی می‌رساند؛ شیعیان و دوستان آل‌ا... علیهم‌السلام هماره هنگام هجوم بلاها و بیماری‌ها به مجالس و محافل انس با اهل‌بیت علیهم‌السلام پناه می‌برند و این مجالس اهل‌بیت علیهم‌السلام است كه ضامن سلامت روح و جسم جوامع بشری و بهترین مأوا و ملجأ درماندگان بوده و خواهد بود؛ اما متاسفانه همیشه افرادی هستند تا كوتاهی‌ها و ندانم‌كاری‌های خود را به پای مجالس و اجتماعات مذهبی بگذارند، كما این‌كه چندی پیش نیز عده‌ای افسردگی و كمبودهای روحی خود را به مجالس اهل‌بیت علیهم‌السلام ربط دادند. چون قصد نداریم بهانه به دست این گونه افراد كم‌بینش بدهیم تا مبادا شایع شدن بیماری را به حساب جلسات مذهبی بگذارند، به اطلاع می‌رساند تا پایان سال جاری جلسات مربوط به این حقیر تعطیل خواهد بود. البته لازم می‌دانم به محضر دوستان عرض كنم كه مجالس تعطیل می‌شود اما توسل به اهل‌بیت علیهم‌السلام هرگز تعطیل نخواهد شد كه راه نجات از هر میكروب و ویروسی (چه ظاهری و چه باطنی، چه روحی و چه جسمی) بندگی خدا، توسل و تمسك به دامان ائمه معصومین علیهم‌السلام است. سلامت و طول عمر عموم دوستان و شیعیان اهل بیت علیهم السلام را از پیشگاه خداوند متعال خواستارم.»

روزنامه جام جم