جابن، کسب‌وکاری که نمی‌دانست چه می‌خواهد کند!

حسین رحمان، مدیرعامل این شرکت ایده‌های بزرگی در ذهن خود داشت. او روند رو به رشد محصولات سلامت را پیش‌بینی کرده بود و تمرکز کسب‌وکار خود را روی مچ‌بندهای سلامت گذاشته بود تا بتوانند به کاربران امکان رصد فعالیت‌های سلامت و ورزشی‌شان را بدهند. جابن صفحه نمایش نداشت و فقط به یک لرزاننده برای اعلان‌ها و دکمه‌ای برای روشن و خاموش کردن مجهز بود. بعدها مدل‌های پیشرفته‌تر آن مجهز به ساعت و صفحه نمایش رنگی به بازار عرضه شد. جابن توانست سرمایه‌ای به ارزش ۹۳۰ میلیون دلار جذب کند و محصولات خود را بیش از پیش گسترش دهد. اما این موفقیت عمر کوتاهی داشت و در سال 1396/ ۲۰۱۷، جابن رسما انحلال خود را اعلام کرد.
در ادامه به بعضی از دلایل شکست این کسب‌وکار اشاره می‌کنیم:
سرمایه‌گذاری بیش از حد
عامل شکست
جابن به عنوان شرکتی که در مرز فناوری به فعالیت می‌پرداخت، نیازمندی‌های زیادی در مسیر توسعه خود داشت. ایده‌های جدید و تحقیق و توسعه نیازمند بودجه بود و این کسب‌وکار می‌خواست یکی از پیشروهای بازار اینترنت اشیا و تجهیزات سلامت باشد. جذب سرمایه بالا برای پروژه‌های مطالعاتی و سرمایه‌گذاری روی ایده‌های جدید باعث شد جابن تمرکز اصلی خود روی محصولات موجود در بازارش را از دست بدهد. هر چقدر فرآیند‌های پرهزینه‌تر تحقیقاتی در جابن شروع می‌شدند به همان میزان محصولات جابن در بازار مشکلات بیشتری را تجربه می‌کردند تا در نهایت تولید آنها متوقف و از بازار جمع شدند.
عقب ماندن از رقبا
شرکت‌هایی مثل سامسونگ و فیت‌بیت (Fitbit) با شتابی بسیار بالاتر از تصور جابن رشد می‌کردند. جابن خود را یکه‌تاز بازار مچ‌بندهای هوشمند می‌دانست اما نتوانست این یکه‌تازی را حفظ کند. شکایت‌های زیادی از طرف جابن نسبت به فیت‌بیت انجام شد اما هیچ‌کدام به نتیجه نرسیدند. قیمت پایین‌تر محصولات رقبا باعث شد کاربران اقبال بیشتری به آنها نشان دهند. مشکلات بازارهای فیزیکی گریبانگیر جابن شد تا جایی که دیگر نتوانست به رقابت بپردازد و خط تولید خود را متوقف ساخت.
مسیر راه نامشخص
شاید اصلی‌ترین علت شکست جابن نداشتن مسیر راه مشخص بود. تغییر حوزه فعالیت در بازه‌های زمانی کوتاه در حالتی که هنوز محصول قبلی جایگاه خود را در بازار پیدا نکرده است تصمیم پر خطری محسوب می‌شد. دستبندهای سلامت جابن محدودیت‌های زیاد و قیمت بالایی داشت. در کنار این مشکلات خدمات پس‌ازفروش مناسبی از طرف جابن به مشتریان ارائه نمی‌شد. شاید اگر جابن بر یک محصول تمرکز می‌داشت نتیجه بهتری حاصل می‌شد و می‌توانست سهم بازار بزرگ‌تر و استوارتری را به خود اختصاص دهد.

نگین یشمی

دانش