تهران آبی، تهران باهوش

همایش دو روزه تهران هوشمند با شعار «شهر داده‌محور» شامل برنامه‎های متنوعی مانند نشست‎های تخصصی و کارگاه‎های آموزشی داخلی و بین‌المللی با هدف بیان چالش‌های حوزه مدیریت هوشمند شهری و ارائه راهکارهای مفید و بیان تجارب، نمایشگاه ویژه شرکت‌های نوپا (استارت‌آپ‌ها) با حضور ۵۰ شرکت نوپای منتخب در برج میلاد تهران برگزار شد. هدف از برگزاری این همایش ایجاد فرصتی برای نمایش محصول یا خدمات در حوزه‎های فناوری و هوشمندسازی و تبادل اطلاعات و تجربیات خود با حضور صاحب‎نظران، سیاستگذاران، برنامه‌ریزان و استادان داخلی و بین‌المللی این حوزه بود.
در این همایش محمد فرجود، مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات شهرداری تهران، برگزاری انتخابات الکترونیک شورایاری شهر تهران در سال جاری را مصداق تحول دیجیتال شهروندی دانست و از راه‎اندازی سامانه جامع معاملات، سامانه ناوگان هوشمند با نام «سهند»، سامانه نامگذاری اماکن در شهرداری تهران به اسم «نام» و اضافه شدن امکانات جدید به سامانه «تهران من» خبر داد و با رونمایی از نرم‌افزار «دوچرخه» به صحبت‎های خود خاتمه داد.
در ادامه سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور بیان کرد شهر هوشمند، سیستم عامل جدیدی است که روی سخت افزار تهران قرار می‌گیرد و نرم افزار جدید به شهرداری این قدرت را می‌دهد تا صاحب شهر شود. امروز شهرداری صاحب شهر نیست.
محسن هاشمی‌رفسنجانی، رئیس شورای شهر تهران نیز بیان کرد: «راهبرد این نقشه در شهرداری تهران به کمک دیگر نهادهای مربوطه تهیه و تدوین شده و نکته‌ای که اکنون برای ادامه این مسیر بیشتر از همه موارد لازم است مسأله سرمایه است.»
در ادامه همایش تهران هوشمند، محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، با بیان این‌که مدیریت شهری هوشمند از لایه زیرساخت عبور کرده و به لایه مشارکت دستگاهی رسیده است، امضای تفاهم‎نامه با شهرداری تهران در سال گذشته را فعال‎ترین تفاهم‎نامه دانست و از رونمایی طرح «پست پلاس» در هفته جاری خبر داد و گفت: «در این طرح تا پایان سال، 200 موتور برقی و 50 دوچرخه برقی به ناوگان پست اضافه خواهد شد که در صورت رفع مشکل پلاک‌گذاری خودروهای برقی داخلی از طرف ناجا، خودروهای برقی نیز به این ناوگان اضافه خواهد شد. در ادامه مراسم پیروز حناچی، شهردار تهران از ارائه لایحه‎ای به شورای شهر تهران خبر داد که ایجاد فضای مناسب برای شرکت‎های نوپا را هدف قرار داده است.
از عناوین نشست‌های تخصصی در این جشنواره می‌توان به چالش‌های اشتراک‎گذاری و تبادل داده‌های شهری، مدیریت هوشمند پسماند، مدیریت هوشمند ترافیک، هوش مصنوعی در خدمات شهری، سبک زندگی شهر هوشمند، نقش اینترنت اشیا در شهرهای هوشمند و کاربردهای بلاک‌چین در شهر هوشمند اشاره کرد. همچنین بستری فراهم‌شده بود تا مدیران شهری بر اساس نیازهای خود با شرکت‌های نوپا در خصوص سرمایه‎گذاری یا مشارکت به مذاکره پرداخته و در صورت توافق با یکدیگر همکاری کنند.

چابکی شرکت‌های خصوصی

به نظر می‎رسد مسیر همکاری شرکت‎های دانش بنیان و نوپا با شرکت‎های خصوصی هموارتر از شرکت‎های دولتی است، زیرا در مسیر عقد قراردادها با سازمان‎های دولتی به‌دلیل تازه‌تعریف‌بودن شرکت‎های دانش بنیان، قوانین و ضوابط روزآمدی برای همکاری‌ها تعریف نشده است و مسیر روشنی وجود ندارد یا اگر وجود دارد بسیار کند پیش می‎رود، اما شرکت‎های خصوصی با انعطاف‌پذیری و چابکی بیشتر و مسیر کاغذ بازی کوتاه‎تر، شرکت‌های نوپا و دانش‎بنیان‎ را بیشتر جذب خود می‎کنند. از طرفی با وجود حمایت‎های دولتی بسیار خوب مانند ضمانت‎نامه‎های حسن‌انجام کار که صندوق نوآوری و شکوفایی در اختیار شرکت‎های دانش‎بنیان قرار می‎دهد، ضمانت‎نامه‎های سرمایه‎گذاری چند مرحله‎ای بیش از تسهیلات دریافت وام به این شرکت‎ها کمک می‎کند. نکته شاخص نمایشگاه امسال نسبت به سال گذشته حضور نیازسنجی شده بسیاری از غرفه‎ها بود، زیرا با اعلام نیازمندی‎های فناورانه خود، امکان جذب و همکاری با گروه‎ها و شرکت‎های مرتبط را داشتند و فرصت خوبی بود تا از مخاطبان و شهروندان به جمع‎آوری ایده بپردازند، ولی آن‎طور که انتظار می‎رفت سرمایه‎گذاران مراجعه نکرده بودند، جدا از این‎که سرمایه‎گذاری در بخش علمی کشورمان آن‎قدر چشم‎گیر نیست و مستلزم فرهنگ‎سازی و ایجاد ارزش در اذهان مردم و سرمایه‎گذاران است.

لزوم آگاهی شهروندان از «شهر هوشمند»

همان‎طور که می‎بینیم در مسیر هوشمندسازی شهر، بسیاری از مشاغل ساده منشی‌گری و دستیاری کنار گذاشته می‎شود و نیاز به نیروهای متخصص و باتجربه در حوزه فناوری بیش از گذشته احساس می‎شود. با توجه به در پیش بودن انتخابات مجلس شورای اسلامی و در مسیر حرکت به سمت شهر هوشمند، آگاهی هر چه بیشتر شهروندان از این حوزه می‎تواند موجب راه‎یابی نمایندگانی به مجلس شود که برنامه‌های عملیاتی در زمینه هوشمندسازی شهرها و حوزه انتخابی خود دارند. نکته‎ای که باید مدنظر داشته باشیم، مساله اصلی نیاز به سرمایه‎گذاری جدی در این زمینه است، زیرا امروز نباید شرکت‎های نوپا و دانش‌بنیان خارجی را با وضع همتایان داخلی‌شان مقایسه کرد. با توجه به پویایی و عملکرد تحسین‌برانگیز بسیاری از شرکت‌های نوپای ایرانی در شرایط تحریم، بعید نیست که با دریافت حمایت‎های دولتی و تخصیص تسهیلات مورد نیاز، عملکردی شکوفاتر از رقبای خارجی در ارائه خدمات به بازارهای داخلی و خارج از کشور داشته باشند.

ایده‌های جالب دانش‌بنیان‌ها

نگران جای پارک، اتمام سوخت یا سرقت خودرو نباشید!
تعداد زیادی از غرفه‎های نمایشگاه تهران هوشمند امسال به ارائه خدمات مربوط به خودرو اختصاص داده شده بودند که راهکارهای هوشمندانه و ویژه‎ برای مدیریت و کنترل فضای شهری ارائه کرده بودند. مانند پلتفرم رزرو جای پارک و مشاهده فضاهای خالی برای پارک خودرو. در این برنامه تلفن همراه، پارکینگ‎های عمومی مثل پارکینگ‎های حاشیه خیابان‎ها، مراکز خرید، نمایشگاه‎ها و... یا پارکینگ‎های خصوصی مانند پارکینگ‎های خالی مجتمع‎های مسکونی یا حیاط مدارس بعد از تعطیلی مدرسه‎ها را می‎توانید از طریق برنامه تلفن همراه مشاهده و انتخاب کنید.
همچنین با کمک برنامه‌های درخواست اینترنتی بنزین، خودرو‎ها یا موتورسیکلت‎های حامل سوخت در سریع‎ترین زمان ممکن خودشان را به شما می‎رسانند تا دیگر نگران روشن‌شدن چراغ هشدار بنزین نباشید یا در صف طولانی پمپ‌بنزین منتظر نمانید. علاوه‌بر این می‎توانید برای کارواش نیز اینترنتی درخواست دهید.
با استفاده از این سامانه‎ها، شهروندان دیگر نیاز به انتظار در صف، دریافت قبض، استفاده از پارکومترها و حضور پارکبان‎ها نخواهند داشت و هزینه خدمات را می‎توانند با استفاده از کیف پول اعتباری خود پرداخت کنند.
سامانه «کارمکس» نیز این امکان را فراهم کرده است تا در هر زمانی بتوانید موقعیت خودروی‌تان را مشاهده کنید. به‌علاوه جزئیات هر سفر (مسیر پیموده‌شده، میانگین سرعت در طول مسیر و حداکثر سرعت) و گزارشات حاشیه امن را (ورود و خروج در محدوده مورد نظر شما، تجاوز از سرعت تعریف‌شده) در اختیار شما قرار می‎دهد. این محصول با استفاده از یک سخت‌افزار به خودروی شما متصل می‎شود و امکان ارتباط با سخت‌افزار را از طریق برنامه گوشی فراهم می‎کند. این محصول نسبت به نمونه‎های خارجی ارزان‎تر بوده و دارای قابلیت ارتقا در آینده است. همچنین می‎تواند جایگزین سوال «رانندگی من چگونه است؟» در ناوگان حمل‌ونقل شود.
ورزش کنید، جایزه بگیرید!
در دنیایی که تبلیغات حرف اول را می‎زند، تبلیغات تعاملی سبک نوینی از تبلیغات خلاقانه و مدرن برای ایجاد ارتباط مستقیم بین برند و مخاطبان است. این نوع تبلیغات قدرت بالایی در جذب مخاطب دارند، زمان درگیری شما با تبلیغ بیشتر است، در ذهن ماندگارتر است، در تولید محتوای آنها خلاقیت بیشتری وجود دارد و به فرهنگ‌سازی نیز می‎توانند کمک کنند. برای مثال می‎توانید مقابل این دستگاه‎ها قرار بگیرید و حرکات ورزشی که نمایش داده می‎شود را اجرا کنید و در ازای آن علاوه بر گذراندن دقایقی مفرح و شاد، بلیت رایگان مترو دریافت کنید. با معافیت شرکت‏های دانش‌بنیان از پرداخت مالیات، این محصولات نسبت به رقبای خود ارزان‏ترند. اما به‌علت فضایی که اشغال می‎کنند نیازمند همکاری بهتر و بیشتر سازمان‎های دولتی هستند.
با فروش پسماند خشک‎تان درآمد کسب کنید!
حفظ محیط‌زیست از پارامترهای یک شهر هوشمند است که امروزه علاوه بر مسیرهای رایج غرفه‏های جمع‌آوری پسماندها و وانت‎ها، مسیرهای آنلاین جمع‌آوری نیز به کمک آمده‎اند. در این سیستم‎ها در هر زمانی می‎توانید موقعیت مکانی خود را روی نقشه مشخص کرده و درخواست جمع آوری پسماند خود را از طریق برنامه‎های مختلف گوشی داشته باشید. جداسازی پسماندهای خشک را یا خودتان در منزل می‎توانید انجام دهید یا بدون دغدغه جداسازی، آن را به برنامه‌های تلفن همراه بسپارید. در نهایت پسماندهای خشک با ارزش و بی‏ارزش جدا شده و وارد چرخه بازیافت می‎شوند یا از سوختن‎شان انرژی تولید می‎شود یا دفن می‎گردند. هوشمند سازی علاوه بر تسریع روند اجرایی کار، به حفظ سلامت نیروی انسانی نیز کمک می‎کند.
گوشی‎تان را آسوده شارژ کنید
با پیشرفت فناوری در زندگی امروز، خاموش‌ماندن گوشی‎های هوشمند غیرممکن به نظر می‎رسد. زیرا از مسیریابی گرفته تا پرداخت‎های بانکی در هر لحظه به کمک‎مان آمده‎اند و تمام شدن شارژ باتری گوشی و دسترسی نداشتن به پریز برق می‎تواند نگران‌کننده باشد. برای رفع این نیاز خدمات اجاره پاوربانک‎ها در مراکز عمومی مختلف مثل بیمارستان‌ها، مراکز خرید، رستوران‎ها، باشگاه‎ها، دانشگاه‏ها و ... مستقر شده‎اند. کافی است هنگام نیاز، نزدیک‎ترین آن به خود را از طریق نقشه موجود در برنامه تلفن همراه پیدا کنید و از شرایط ایستگاه و امکان دسترسی به پاوربانک مطلع شوید. این دستگاه‎ها خوش‌اندازه و قابل حمل در جیب و کیف هستند و از گوشی شما در برابر خاموش‌شدن محافظت می‎کنند.
از صندوق‎دارهای اسکوترباز تا سامانه خود پرداخت مشتری به‌زودی در فروشگاه‎های کشور شاهد اضافه‌شدن سه سرویس جدید پرداخت خواهیم بود. صندوق‎دارهای سیار برای مشتری‎هایی که تعداد خریدهای کمی داشته‌اند، در فروشگاه حضور دارند تا شما بدون نیاز به انتظار در صف، به صورت لحظه‎ای خرید خود را نهایی کنید. بخش دوم پرداخت هوشمند است که با عبور بارکد کالاهای خریداری شده خود از مقابل سنسور، صورت حساب شما محاسبه می‌شود.
بخش سوم ترولی‎های هوشمند هستند، که به عنوان دستیار خرید به شما کمک می‎کنند تا کالای مورد نیازتان را به سرعت در قفسه‌های فروشگاه پیدا کنید. هدف از ارائه خدمات جدید پرداخت، ایجاد حس خوب اعتماد در مشتریان است.

ریحانه رادی

دانش