سواد عمومی و بصری تعطیل!

درست گوگل‌کن اخوی!
همین چندی پیش بود که نوشتیم اعتماد سهل‌انگارانه به داده‌های فضای مجازی باعث شده عده‌ای بدون تحقیق درباره دروس حذف‌شده از کتاب‌های درسی، وااسفا سر دهند در حالی که سربلندکردن از توی گوشی‌های‌مان و جست‌وجویی ساده بین کتاب‌های درسی نشان می‌داد بسیاری از آن موارد که در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست می‌شد بهره‌ای از حقیقت نبرده بودند. حالا علاوه بر این‌که باز هم باید به سلیقه بصری نهادها و اداره‌ها در امور گرافیکی‌شان بند کنیم، باید بگوییم باز در بر همان پاشنه اعتماد سهل‌انگارانه به داده‌های مجازی می‌چرخد و همین ماجرا علت اصلی اشتباه وزارت کشور در استفاده از نماد نیوزیلند به جای نماد ایران بوده است. این دو قله هر چند شباهت اندکی با هم دارند اما نوک دو قله به طور کامل تفاوت دارد و به‌راحتی قابل تشخیص است.
علت این غفلت، احتمالا اعتماد به نتایج جست‌وجوی موتور گوگل، آن هم اعتماد به مشکوک‌ترین آنها بوده است. خبرنگار شبکه خبر این جست‌وجو را انجام داده تا پیدا کند دوستان وزارت کشور احتمالا از چه مسیری در این چاه افتاده‌اند.
او هنگام جست‌وجوی کلمه دماوند، در میان تصاویری که در صفحه نخست نتایج به نمایش در‌آمده فقط به دو عکس از تاراناکی رسیده که هر دوی آنها را یک سایت گردشگری منتشر کرده است. بنابراین جست‌وجوگر عکس برای طراحی پوستر وزارت کشور نیز اتفاقا از میان ده‌ها عکس موجود، به سراغ همان یک عکس مشکوک رفته است. نکته اینجاست که اگر دوستان وزارت کشور برای دسترسی به قطع بزرگ و باکیفیت همان عکس، صفحه را باز می‌کرده و وارد سایت گردشگری می‌شدند، زیر عکس از کامنت‌هایی که مردم گذاشته‌اند در‌می‌یافتند عکس مربوط به دماوند نیست بلکه قله تاراناکی نیوزیلند است.

ابتدا؛ شرح ماوقع
ستاد انتخابات وزارت کشور سه چهار روزی است از کسانی میزبانی می‌کند که برای یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی و انتخابات میاندوره‌ای مجلس خبرگان رهبری به میدان فاطمی می‌آیند. این بار، خلاف دفعه‌های پیشین که سوژه‌های خبری را ثبت‌نام‌ کنندگان عجیب و غریب برای رسانه‌ها می‌ساختند، خود دوستان در وزارت کشور دست به کار شده‌اند تا تنور نه‌چندان‌ داغ انتخابات این دوره را مشتعل کنند. ماجرا از این قرار است که شما وارد ستاد می‌شوید و بعد به سمت ردیف میزهایی می‌روید که پشت‌شان دوستانی نشسته‌اند که از شما برای شرکت در انتخابات به عنوان نامزد ثبت نام می‌کنند. پشت سر این دوستان، بنرهایی افقی نصب شده است با ترکیبی زمخت از قله دماوند، چند پرچم ایران، مقداری گل و ابر و از این نشانه‌های الکی شاعرانه. البته شما اگر جزو کسانی باشید که از صبح دیروز به بعد به ستاد انتخابات رفته‌اید این تصویر را می‌بینید، پیش از آن هم البته همه مواردی را که عرض کردیم می‌دیدید با این تفاوت که به جای قله دماوند، دوست گرافیست ما از قله تاناراکی در نیوزیلند در طراحی‌اش بهره برده بود.

یاد این سوتی‌ها هم افتادیم
دو سال پیش، همین ستاد: ما به یاد می‌آوریم همین انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری اخیر در سال 96 هم دوستان در ستاد انتخابات وزارت کشور همین اشتباه را کرده بودند؛ همین قله تاناراکی را به جای قله دماوند چسبانده بودند تنگ گل و بلبل و پرچم ایران. حالا البته برخی رسانه‌ها به جای این‌که بنویسند این دومین بار است که چنین اشتباهی رخ می‌دهد، نوشته‌اند چندمین بار است. راست و درستش با خودشان.
سربازهای اسرائیلی در شیراز: این بنرهای تبلیغاتی رسمی، یعنی آنها که ادارات و نهادهای رسمی طراحی و منتشرشان می‌کنند، خالی از سوتی نیستند اغلب. در این میان اما ما یاد یکی از پرسروصداترین اشتباه‌ها افتاده‌ایم؛ سال گذشته شهرداری شیراز بنری در سطح شهر نصب کرده بود که در آن به جای سه سرباز ایرانی، تصویر سه سرباز ارتش اسرائیل را به عنوان نماد مقاومت و شکوه در دفاع مقدس گنجانده بود! اصل تصویر، سه سرباز مرد و یک سرباز زن اسرائیلی را نشان می‌دهد و با این حساب که گرافیست سرباز زن را حذف کرده بود، مطمئن می‌شویم که می‌دانسته این سربازان ایرانی نیستند.

صابر محمدی

ادبیات و هنر