شروع توفانی ترور خاموش

شکسته شدن قالب نقش‌های راد
مگر می‌شود نام سعید راد را به زبان بیاوریم و مردم به یاد نقش‌های ماندگار این بازیگر در فیلم‌های سینمایی نیفتند؟ این هنرمند پیشکسوت تا به امروز نقش‌های قهرمانان را بازی کرده و همیشه کارگردانان هم از این هنرمند به دلیل فیزیک مناسبی که دارد در نقش‌های اکشن و هیجانی استفاده می‌کردند، به همین دلیل، راد در قالب چنین نقش‌هایی دیده شده است.
البته سعید راد بازیگر سختگیری است و راحت تن به بازی نمی‌دهد، مگر آن‌که خیالش از کارگردان و گروه راحت باشد و بداند نقشی که قرار است بازی کند، تاثیرگذار است. همین روحیه راد باعث شده تا مخاطبان تلویزیون خیلی به ندرت شاهد بازی او در سریال‌های تلویزیونی باشند. آخرین بار او را در تله‌فیلم ساعت به وقت صفر به کارگردانی احمد معظمی دیده بودند که سال‌ها پیش تولید و پخش شده بود و حالا راد بعد از سال‌ها به تلویزیون بازگشته، آن هم با نقشی متفاوت که تا به امروز مخاطبان او را در قالب چنین نقشی ندیده بودند.
این هنرمند در سریال ترور خاموش نقش یک استاد دانشگاه را ایفا می‌کند، استادی که البته کارش را به درس و دانشگاه محدود نکرده است، چرا‌که او یک محقق اجتماعی است و می‌خواهد تغییراتی در جامعه به وجود بیاورد، به‌ویژه در حوزه معضلات اجتماعی همچون مصرف قرص‌های روان گردان از سوی دانش‌آموزان و دانشجویان، معضل کودک همسری و ...
در واقع احمد معظمی، کارگردان سریال این ریسک را به جان خریده و قالب نقش‌های سعید راد را شکسته و از او در نقشی به غیر از کارهای هیجانی استفاده کرده است. نکته قابل تامل این است که همین موضوع برای مخاطبان غافلگیرکننده بود، زیرا با دیدن نام سعید راد در تیتراژ سریال ناخودآگاه تصور یک بازی اکشن داشتند که با تماشای سریال، تصوراتشان کاملا به‌هم خورد.

نویسنده‌ای در تاریکی!
مرتضی اصفهانی نویسنده و مشاور پروژه‌های امنیتی است که تا به امروز در سینما و تلویزیون ساخته شده است، اما نکته جالب این است که خیلی نام و نشانی از این نویسنده در رسانه‌ها به چشم نمی‌خورد، حتی می‌شود گفت که او یکی از نویسندگان بی‌نام و نشان است که همیشه در تاریکی بوده و هرگز تلاشی هم نکرده از این تاریکی خارج شود. در واقع اصفهانی از آن دست نویسندگان است که علاقه‌ای به رسانه‌ای شدن ندارد، به همین دلیل تا به امروز مصاحبه‌ای با هیچ رسانه‌ای انجام نداده است.
یکی از ویژگی‌های بسیار مهم اصفهانی این است که بسیار اهل تحقیق بوده و هر فیلمنامه‌ای که نوشته یا مشاوره آن را به عهده داشته، امکان نداشته بدون تحقیق باشد. در واقع تحقیقات او از کف خیابان شروع می‌شود و تا کلان ادامه دارد. از کارهای اصفهانی در سینما و تلویزیون می‌توان به شبی که ماه کامل شد، سارق روح، سیانور، امکان مینا، ماجرای نیمروز 1 و 2، بادیگارد، تعبیر وارونه یک رویا، روباه و ... اشاره کرد.
او برای ساخت سریال ترور خاموش هم از ابتدا همراه گروه بوده و تحقیقات درباره مواد مخدر را در سطح کلان انجام داده و این تحقیقات را محدود به ایران نکرده، بلکه مرزهای ایران را پشت سر گذاشته و برای این معضل اجتماعی تحقیقات خارج از ایران انجام داد و در برخی از صحنه‌های سریال این دانش به مخاطبان ارائه می‌شود که خط ترانزیت مواد مخدر که هر روز هم نوع جدیدش به بازار عرضه می‌شود ، چطور از کشورهای دیگر به ایران می‌‌آید.
سریال تلویزیونی ترور خاموش از زاویه‌ای جدید به موضوع مواد مخدر نگاه کرده است و همین نگاه تازه مشاور و نویسنده در کار باعث شده تا در قالب بخش‌هایی از صحنه‌های سریال به دانش مخاطب هم در حوزه مواد مخدر اضافه شود تا بداند چگونه کشورهای اروپایی درصدد پخش مواد مخدر صنعتی جدید به کشورهای آسیایی هستند و ... این سریال تلویزیونی بی آن که مخاطب را خسته کند، اطلاعات مفیدی در اختیار بینندگان تلویزیون می‌گذارد. یکی از پیام‌های این سریال این است که هر فردی در خانواده‌اش باید ستاد مبارزه با مواد مخدر را راه‌اندازی کند تا مراقب فرزندانمان باشیم.
معظمی درخصوص حضور مرتضی اصفهانی گفته است: «حضور او در کنار پروژه به عنوان مشاور، نعمت به حساب می‌آید. من لحظه به لحظه در کنار او یاد می‌گرفتم و هدف او یک کار باکیفیت است و طرح‌هایی به نویسنده ارائه می‌دهد که مو لای درزش نمی‌رود. در «سارق روح» و «ترور خاموش» هر روز کنار من بود و کمک می‌کرد، به‌ویژه برای صحنه‌هایی که درک آنها برای من سخت بود.»

یک فیلمنامه جذاب
شایسته ایرانی، بازیگر ترور خاموش با بیان این‌که در دانشگاه آزاد، تئاتر خوانده و تجربه‌های زیادی در این عرصه داشته، در برنامه صبح‌بخیر شبکه سه گفت: «به خاطر علاقه‌ام به سینما کشیده شدم و از جمله در فیلم «آینه‌های روبه‌رو» بازی کردم. در تلویزیون خیلی تجربه زیادی نداشتم و اولین سریالم کار طنز سعید آقاخانی بود که طنز و جذاب بود. سال گذشته هم در سریال تاریخی محمدرضا ورزی به نام «ایراندخت» بازی داشتم. وی افزود: نقش‌های خیلی خاص و متفاوت برای خانم‌ها نوشته نمی‌شود برای همین اگر فیلمنامه‌ای بخوانم که نقش خاص‌تری داشته باشد، سعی می‌کنم قبول کنم. درباره ترور خاموش هم اولین چیزی که مرا جذب کرد، فیلمنامه آن بود که برایم خیلی مهم بود. چیزی که برای من جذاب بود این بود که با جزئیات بیشتری به موضوع پرداخته شده و این جزئی‌نگری در شخصیت پردازی‌ها نیز به چشم می‌خورد. یک ماه برای این کار دورخوانی داشتم و تحقیقاتی درباره نقشم که از قسمت پنجم شروع می‌شود، داشتم و با نویسنده گپ زدم. این دورخوانی‌ها کمک کرد تا به ارتباط با کارگردان و شخصیت‌ها برسم.»
ایرانی درباره ترکیب بازیگران اظهار کرد: «وسواس در انتخاب بازیگران در این سریال زیاد بود و همه بازیگران درست در جای خود قرار گرفتند. دورخوانی قبل از تولید خیلی کمک کرد و باعث شد شناخت بیشتری نسبت به شخصیت‌ها داشته باشیم و بدانیم نقش روبه‌رویمان چقدر به نقش نزدیک است و چطور می‌توانم با او ارتباط بگیرم.»

چه شد که صدای فلاحی پخش نشد؟
تولید سریال ترور خاموش از سال گذشته شروع شد و از قبل هم اعلام شده بود که تیتراژ سریال را مازیار فلاحی خوانده است و قرار است با صدای او روانه آنتن شود، اما علیرغم این اطلاع رسانی که پخش سریال تلویزیونی ترور خاموش از شب جمعه شروع شد، اما صدای مازیار فلاحی در تیتراژ شنیده نشد و به جای او مخاطبان شنونده صدای رضا یزدانی بودند. البته این مساله به دلخوری رضا یزدانی منجر شده است، چرا که او در فضای مجازی و در صفحه اینستاگرامش اظهار دلخوری کرده است. بعد از بررسی جام‌جم به این نتیجه رسیدیم که با توجه به این‌که قرار نبود سریال ترور خاموش در ماه محرم پخش شود، مازیار فلاحی با ریتم دیگری تیتراژ را خوانده بود که با این ایام همخوانی نداشت، به همین دلیل تیتراژ سریال تغییر و با صدای رضا یزدانی پخش شد.

معظمی‌ها در شبکه یک
عده‌ای در سینما و تلویزیون خانوادگی فعالیت می‌کنند. برخی زوج هستند همچون محمود پاک نیت و مهوش صبرکن، بعضی دیگر پدر و دختر همچون مجید مظفری و نیکی مظفری، مادر و دختر مثل پروین قائم‌مقامی، بهاره رهنما و... البته تعداد خانواده‌ها کم نیست. عده‌ای هم برادر هستند که فعالند که در این باره می‌توان به برادرهایی همچون سیروس و خشایار الوند، برادران محمودی، برادران افخمی و... اشاره کرد. برادران معظمی هم از این دسته هستند و احمد و محمود در طول سال‌های اخیر فعالیت شان بیشتر شده و تا به امروز تله‌فیلم و مجموعه‌های بسیاری را برای مخاطبان تولید کرده‌اند که با اقبال آنها هم رو‌به‌رو شده است، اما نکته با نمک ماجرا این است که چندی پیش سریال بوی باران از شبکه یک پخش شد که با حواشی زیادی هم رو‌به‌رو شد. جالب است که به محض تمام شدن سریال بوی باران به کارگردانی محمود معظمی کار برادرش احمد معظمی با نام ترور خاموش روانه آنتن شبکه یک شده و همین باعث شده تا برادران معظمی نقش پررنگی در شبکه یک داشته باشند. البته هم سریال بوی باران با اقبال مخاطبان رو‌به‌رو شد و هم این‌که سریال ترور خاموش شروع شوک کننده‌ای برای مخاطبان داشته است. ضمن این‌که این قسمت نشان می‌داد که احمد معظمی با درایت و دانش این سریال را کارگردانی کرده است و زوایای دوربین و کات‌های به‌جا، نوید یک سریال هیجانی را به مخاطبان می‌دهد.

حرکت روی خط ملتهب
چندی پیش بود که خبر ازدواج دختری 11 ساله و پسری 22 ساله از شهرستان بهمئی استان کهگیلویه و بویر احمد در فضای مجازی منتشر شد که با واکنش و حواشی بسیاری رو‌به‌رو بود، اما با برخورد قاطعانه قوه قضاییه ماجرای عقد دختر باطل شد. تعداد این دختران و پسران که زودهنگام ازدواج می‌کنند، کم نیست، اما نکته قابل تامل پرداخت به این موضوع در سریال ترور خاموش بود که همین پرداخت با غافلگیری مخاطبان رو‌به‌رو شد. شروع سریال لانگ شات از کلانشهری همچون تهران بود و بعد در این تصویر صدای دست و هلهله عروسی شنیده شد و بعد دوربین کات خورد و در کهنه رنگ خانه‌ای قدیمی نشان داده شد که پشت این در، دختری 12 ساله در سفره عقد کنار مردی میانسال نشسته است. احمد معظمی، کارگردان سریال در نمایی دیگر نشان می‌دهد که این دختر بی سواد است و در دفتر عاقد به جای امضا، انگشت می‌زند. معظمی در این صحنه به زیبایی تصویرگر صحنه‌های تلخ و گزنده کودک همسری است و این‌که چطور کودکان خانواده‌های معتاد فروخته می‌شوند. حتی در صحنه‌ای زهرا فراهانی که ایفاگر نقش معاون دادستان است خطاب به دیگر شخصیت‌های قصه از داستان بچه‌ای می‌گوید که از بدو تولد در خانه‌ای بزرگ شده بود که مواد مخدر مصرف می‌کردند و او هم معتاد شده بود... گرچه قصه این کودکان تلخ است، اما باید گفته شود تا روزی به جایی برسیم که این معضل اجتماعی حل شود.

خودکشی دانش‌آموزان و دانشجویان
دانش آموزان که باید غول کنکور را پشت سر بگذارند، اضطراب زیادی دارند. از یک طرف قبول شدن در کنکور و آینده‌شان مطرح است و از سوی دیگر فشارهای خانواده. به همین دلیل تحت تاثیر تبلیغات کاذب قرار می‌گیرند و تن به خوردن قرص‌هایی می‌دهند که تمرکزشان را زیاد کند تا بتوانند بیشتر بیدار بمانند و درس بخوانند. در حالی که این دانش را ندارند که نه تنها این قرص‌ها اعتیادآور است، بلکه تاثیرات بسیار مخربی روی مغز می‌گذارد و منجر به خودکشی می‌شود، حتی قشر دانشجویان هم تن به این ماجرا می‌دهند. احمد معظمی در سریال ترور خاموش روایتگر این قشر از دانش‌آموزان است که چطور بعد از مصرف، مغزشان تعطیل می‌شود و دست به خودکشی می‌زنند. کارگردان برای صحنه خودکشی، اتاق تاریکی را نشان می‌دهد و بعد دو دانش‌آموز را نشان می‌دهد که به بالای کتابخانه می‌روند و خودکشی می‌کنند.

زنانی از جنس‌های متفاوت
معمولا نقش زنان در آثار نمایشی کلیشه‌ای است، اما در سال‌های اخیر این روند تغییر کرده و نویسندگان تلاش می‌کنند که نقش‌های متفاوتی برای زنان بنویسند که خوشبختانه این اتفاق در سریال ترور خاموش افتاده است. یکی از شخصیت‌های این قصه معاون دادستان است که معظمی، زهرا فراهانی را برای این نقش انتخاب کرده است. او یک زن مقتدر است که در کارش با کسی شوخی ندارد و مقابل معضلات اجتماعی تمام قد می‌ایستد. کارگردان بازی خوبی از این بازیگر گرفته تا شخصیت برای مخاطب هم جذاب باشد. همچنین در بخشی از سریال فهیمه مومنی در نقش یک روان‌شناس دیده شد که دختر استاد دانشگاه قصه (سعید راد) است. او کلاسی با حضور کسانی دارند که روزگاری درگیر اعتیاد بودند و تصمیم گرفته‌اند با مواد مخدر خداحافظی کنند. در این کلاس حرف‌های دل این قشر از افراد جامعه به درستی زده می‌شود که برای مخاطبان هم جنبه آموزشی دارد که چطور با فردی که اعتیاد را کنار گذاشته صحبت کنیم تا او دوباره به‌سمت مواد‌مخدر پناه نبرد.

فاطمه عودباشی

رسانه