جام جم آنلاین گزارش میدهد
سعید ابراهیمیفر
اولین فیلم: نار و نی (67)
تعداد فیلم: 5
بهترین فیلم او همان اولین فیلمش است. در سالهای اخیر حضور ناموفقی در شبکه جم داشت و به کشور برگشت.
سعید اسدی
اولین فیلم: سراب (65) کارگردانی مشترک با حمید تمجیدی
تعداد فیلم: 8
بهترین فیلم اسدی، آواز قو است، اما او بعد از آن فیلمهای ناموفقی ساخت و در دهه 90 هم در سینما غیبت دارد.
محمدرضا اعلامی
اولین فیلم: نقطه ضعف (62)
تعداد فیلم: 9
بهترین فیلم زنده یاد اعلامی، فیلم اول اوست که اقتباسی از کتاب اشتباه نوشته آنتونیس ساماراکیس بود. او همچنین یک فیلم بسیار موفق در گیشه هم در کارنامه کرد: افعی (71)
بهروز افخمی
اولین فیلم: عروس (69)
تعداد فیلم: 11
افخمی شروع خوبی در سینما داشت و با ساخت فیلمهایی چون روز فرشته، شوکران، گاوخونی و سنت پترزبورگ، کارنامه متفاوت و متنوعی دارد. با این حال دو فیلم او در دهه 90 آذر، شهدخت، پرویز و دیگران و روباه نظر اغلب تماشاگران را جلب نکرد؛ به ویژه همین آخری.
شهریار بحرانی
اولین فیلم: پرچمدار (63)
تعداد فیلم: 8
فیلمهای جنگی بحرانی در دهههای 60 و 70 همچون گذرگاه، هراس و حمله به اچ 3 با اقبال خوب تماشاگران مواجه شد، اما کارگردان مریم مقدس و ملک سلیمان در دهه 90 فیلمی نساخته است.
محمد بزرگنیا
اولین فیلم: 1936 (59)
تعداد فیلم: 6
بزرگنیا استاد فیلمهایی است که قصههایش در دریا روایت میشود. با اینکه اولین فیلم خود را سال 59 ساخت، اما اولین فیلم مهم و موفقش را سال 67 ساخت: کشتی آنجلیکا. دو فیلم آخر او در دهه 80 ناموفق بود و در دهه 90 هم فیلمی نساخته است.
بیژن بیرنگ
اولین فیلم: علی و غول جنگل (69) کارگردانی مشترک با زنده یاد مسعود رسام
بیشتر فعالیت بیرنگ و رسام در تلویزیون بود، اما موفقترین حضور آنها در سینما به عنوان کارگردان همان اولین فیلم شان بود و بعد از آن هم چندان در سینما کار نکردند.
کامبوزیا پرتوی
اولین فیلم: ماهی (66)
تعداد فیلم: 9
گلنار (67) و کافه ترانزیت (83) بهترین فیلمهای کارنامه پرتوی است. دو فیلم او در دهه 90 موفق از آب درنیامدند: پرده (91) و کامیون (96) به ویژه این آخری که نمایش موفقی هم در جشنواره فیلم فجر نداشت.
کیومرث پوراحمد
اولین فیلم: باران (61)
تعداد فیلم: 20
پوراحمد فیلمهای خوبی چون خواهران غریب، شب یلدا و اتوبوس شب را در کارنامه دارد. او با اینکه در سالهای اخیر هم فیلم میسازد، اما آثارش نتوانسته موفقیت گذشتهاش را تکرار کنند. بهترین کار کارنامه او البته، کارگردانی سریال قصههای مجید است.
مسعود جعفری جوزانی
اولین فیلم: جادههای سرد (64)
تعداد فیلم: 8
جعفری جوزانی مصداق درست فیلمسازانی است که بهترین فیلمهایش را (جادههای سرد و شیر سنگی) در دهه 60 ساخت، اما پس از آن باوجود فعالیت متناوب در فیلمسازی، فیلم موفقی در سینما نساخت. دو فیلم آخر او ایران برگر و پشت دیوار سکوت که در دهه 90 ساخته شد، فاصله زیادی با آثار ماندگار جعفری جوزانی دارد.
ابوالفضل جلیلی
اولین فیلم: میلاد (62)
تعداد فیلم: 14
جلیلی همیشه فیلمسازی جشنوارهای بوده و فیلمهای او فراز و فرود آنچنانی نداشتهاند. با این حال احتمالا بهترین فیلمهای او گال (65) و دت یعنی دختر (72) باشند. او همچنان آرام و بیهیاهو و بدون اکران فیلم میسازد!
مجید جوانمرد
اولین فیلم: مار (66)
تعداد فیلم: 9
جوانمرد از آن دسته کارگردانهای خوب دهه 60 است که بهترین فیلمهایش شکار و دستمزد را به ترتیب در سالهای 66 و 68 ساخت. او که در سالهای اخیر کم کار شده، سال 93 کمدی ضعیف و ناامیدکنندهای به نام آدم باش ساخت.
سعید حاجیمیری
اولین فیلم: آوای غیب (62)
تعداد فیلم: 4
حاجی میری کارگردان کم کاری است و فقط سه فیلم در دهه 60 و یک فیلم هم در سال 75 ساخت به نام اسکادران عشق که احتمالا مشهورترین فیلمش به عنوان فیلمساز باشد. اما او بیشتر از کارگردانی به عنوان تهیه کننده فعالیت کرده است. حاجی میری در سالهای اخیر فیلمی نداشته؛ نه به عنوان کارگردان و نه به عنوان تهیه کننده.
منوچهر حقانیپرست
اولین فیلم: توجیه (60)
تعداد فیلم: 3
در اولین فیلم او بازیگرانی چون مجید مجیدی و جعفر دهقان بازی میکردند. حقانیپرست هر سه فیلمش را در دهه 60 ساخت که تنها اولی تا حدودی موردتوجه قرار گرفت. حقانیپرست که در سالهای اخیر بیشتر مدرس کارگردانی و فیلمبرداری بود، سال 89 درگذشت.
رضا حیدرنژاد
اولین فیلم: حکایت آن مرد خوشبخت (69)
تعداد فیلم: 3
او تنها یک فیلم در اواخر دهه 60 ساخت و پس از آن هم فقط دو فیلم دیگر را کارگردانی کرد: عشق شیشهای (سال 78 با بازی پرویز پرستویی) و آلبوم (83). در سالهای اخیر، خبری از فیلمسازی او نیست.
جمشید حیدری
اولین فیلم: کرکسها میمیرند (59)
تعداد فیلم: 10
حیدری باوجود اینکه اولین فیلمش را سال 59 ساخت، اما بیشترین فعالیتش را در دهه 60 انجام داد. مرز (60) با بازی سعید راد و داوود رشیدی، احتمالا مهمترین فیلم او باشد. حیدری در دهه 90 فعالیتی به عنوان فیلمساز نداشته است.
اکبر خواجویی
اولین فیلم: خانه ابری (65)
تعداد فیلم: 3
زندهیاد خواجویی را بیشتر به عنوان کارگردانی تلویزیونی میشناختیم، اما بهترین فیلم او در سینما سیرک بزرگ (70) با بازی اکبر عبدی و فردوس کاویانی بود.
سیفا... داد
اولین فیلم: زیر باران (63)
تعداد فیلم: 3
زندهیاد داد فقط سه فیلم در سینما ساخت که دو فیلم او به شدت موفق و تاثیرگذار بود: یکی کانی مانگا (66) که یکی از پرمخاطبترین و پرفروشترین فیلمهای تاریخ سینمای ایران است و دیگری بازمانده که هنوز روی دست آن فیلمی درباره جریان مقاومت فلسطین نیامده است.
احمدرضا درویش
اولین فیلم: آخرین پرواز (68)
تعداد فیلم: 8
درویش باوجود اینکه دو فیلم در دهه 60 ساخت، اما فیلمهای مهمش چون کیمیا، سرزمین خورشید و دوئل را در دهههای 70 و 80 کارگردانی کرد. او در دهه 90 و سال 92 فیلم عظیم «رستاخیز» را درباره واقعه کربلا ساخت که موانعی برای اکران آن وجود دارد. اکران نشدن این فیلم، درویش را برای ساخت فیلم بعدی، بیانگیزه کرده است.
هوشنگ درویشپور
اولین فیلم:به خاطر مادر (67)
تعداد فیلم: 6
مشهورترین فیلم این فیلمساز دهه 60 و 70، بیتو هرگز است. درویش پور در سالهای اخیر هم فیلم میسازد، آخرین فیلم او با نام آشنای فریاد زیرآب است که سال 96 ساخت!
سیدضیاءالدین دری
اولین فیلم: صاعقه (63)
تعداد فیلم: 5
زنده یاد دری بیشتر به خاطر کارگردانی سریال تلویزیونی کیف انگلیسی شناخته میشود، با این حال مهمترین فیلم او در سینما باد و شقایق با بازی عزتا... انتظامی و ابوالفضل پورعرب است که آن را سال 76 ساخت.
حسین دلیر
اولین فیلم: گردو (66)
تعداد فیلم: 2
در کارنامه کارگردانی دلیر فقط دو فیلم به چشم میخورد که دومی «سایه خیال» (69) فیلمی قابل اعتنا اما مهجور است که به نویسندگی مسعود جعفری جوزانی و با محوریت شخصیت حسین پناهی ساخته شد. از او در سالهای اخیر، خبری نیست!
علیرضا رئیسیان
اولین فیلم: ریحانه (68)
تعداد فیلم: 7
رئیسیان کلا کارگردان کم کاری است و در طول 30 سال فعالیت سینمایی، فقط 7 فیلم ساخته؛ فیلمهای او همیشه از یک سطح و استاندارد برخوردار هستند. احتمالا ایستگاه متروک، بهترین فیلم او تا اینجا باشد. رئیسیان فیلم مردی بدون سایه را در نوبت اکران دارد.
مجتبی راعی
اولین فیلم: انسان و اسلحه (67)
تعداد فیلم: 11
راعی دو فیلم در دهه 60 ساخت و در دهههای بعدی هم به فیلمسازی ادامه داده؛ بهترین فیلم تولد یک پروانه (76) است. راعی تا اینجا در دهه 90 فقط یک فیلم به نام ترنج ساخت که ناموفق بود.
رحیم رحیمیپور
اولین فیلم: زندان دوله تو (63)
تعداد فیلم: 6
احتمالا مشهورترین فیلم این کارگردان، انفجار در اتاق عمل (70) با بازی فرامرز قریبیان باشد. آخرین فیلم این فیلمساز مربوط به سال 74 است و او در سالهای اخیر، فعالیتی در سینما نداشته است.
حمید رخشانی
اولین فیلم:راه دوم
تعداد فیلم: 5
مشهورترین فیلم زندهیاد رخشانی، فیلم ترسناک «شب بیست و نهم» (68) بود. او آخرین فیلم خود با نام مونس را سال 79 ساخت.
رحمان رضایی
اولین فیلم: مدار بسته (64)
تعداد فیلم: 9
مهمترین فیلم او در دهه 60، غریبه (66) بود با بازی مهدی هاشمی و اکبر عبدی. اما احتمالا مشهورترین فیلم او اتانازی باشد که رضایی آن را سال 80 ساخت. رضایی سال 91 فیلمی به نام نیکان و بچه غول ساخت که هنوز در مرحله پس از تولید به سر میبرد!
محمدعلی سجادی
اولین فیلم: بازجویی یک جنایت (62)
تعداد فیلم: 18
سجادی با همان فیلم اول، توجه برخی منتقدان را به خود جلب کرد. او که در دهه 60 فیلمساز پرکاری بود، همچنان فیلم میسازد. آخرین فیلمی که ساخته، طلاقم بده به خاطر گربهها (96) است. شیفته و جنایت، از فیلمهای مهم کارنامه سجادی است.
سیدعلی سجادیحسینی
اولین فیلم: سکوت (69)
تعداد فیلم: 5
بهترین و خاطرهانگیزترین فیلم زندهیاد سیدعلی سجادیحسینی، مدرسه پیرمردها (70) بود. او سرصحنه فیلم جنگی خط آتش (73) دچار سانحه شد و از دنیا رفت.
حمید سمندریان
اولین فیلم: تمام وسوسههای زمین (68)
تعداد فیلم: 1
زندهیاد سمندریان، استاد کارگردانی در تئاتر بود و آثار درخشانی را طی سالها بر صحنه برد. او که شاگردان زیادی را تربیت و به جامعه تئاتری و سینمایی ایران معرفی کرده، تنها یک بار پشت دوربین کارگردانی سینما قرار گرفت که آخرین بارش هم شد. چون برخی منتقدان و بیشتر از برخی تماشاگران، تمام وسوسههای زمین را نپسندیدند.
سیامک شایقی
اولین فیلم: جهیزیهای برای رباب (66)
تعداد فیلم: 12
او که زمانی از منتقدان سینمای ایران بود در فیلمسازی، چندان به آن توفیق دست پیدا نکرد. با این حال برخی فیلمهای شایقی، مخاطبانی هم داشت؛ از همان اولین فیلم تا رنو تهران 29 و مادرم گیسو. او در دهه 90 فقط یک فیلم ساخت: ابرهای ارغوانی (90)
جمال شورجه
اولین فیلم: روزنه (67)
تعداد فیلم: 12
این کارگردان سینمای دفاع مقدس، از گذشته تا امروز حضور تقریبا پیوستهای در فیلمسازی دارد. عملیات کرکوک و حماسه مجنون از مشهورترین فیلمهای شورجه است. او که قصد کارگردانی سریال حضرت موسی(ع) را دارد، اخیرا فیلمی به نام احمد بای با بازی ژرار دپاردیو ساخت.
رسول صدرعاملی
اولین فیلم: رهایی (61)
تعداد فیلم: 13
صدرعاملی بیش از سه دهه است حضور مستمری در سینما دارد و در دهههای 60، 70 و 80 چند فیلم شاخص ساخت؛ از ملودرام پرفروش گلهای داوودی (63)تا من ترانه 15 سال دارم (80). او فیلم سال دوم دانشکده من را در نوبت اکران دارد.
مهدی صباغزاده
اولین فیلم: آفتابنشینها (60)
تعداد فیلم: 21
صباغزاده از مهمترین فیلمسازان دهههای 60 و 70 سینمای ایران بود و فیلمهای مهمی چون سناتور و خانه خلوت را ساخت. صباغزاده همچنان به عنوان کارگردان و تهیهکننده فعال است، اما دو فیلمی که در دهه 90 کارگردانی کرده، راه بهشت و خانه کاغذی، چنگی به دل نزدهاند.
یدا... صمدی
اولین فیلم: مردی که زیاد میدانست (63)
تعداد فیلم: 13
زندهیاد صمدی، چند فیلم خوب و مهم در دهههای 60 و 70 ساخت؛ از اتوبوس تا آپارتمان شماره 13 و دو نفر و نصفی. او در دهه 90 فقط یک فیلم در سینما ساخت (پدر آن دیگری، در سال 93)اما در این سالها بیشتر با کارگردانی سریال شوق پرواز شناخته میشد.
محمدعلی طالبی
اولین فیلم: شهر موشها (64) کارگردانی مشترک همراه مرضیه برومند
تعداد فیلم: 14
یکی از معتبرترین فیلمسازان در زمینه سینمای کودک و نوجوان است و فیلمهای مهمی چون چکمه و کیسه برنج را در کارنامه دارد. آخرین فیلم او پایان رویاها (95) بود که در برخی جشنوارهها تحسین شد.
محمدمهدی عسگرپور
اولین فیلم: پرواز در نهایت (69)
تعداد فیلم: 5
عسگرپور بیشتر مسؤولیتهایی در تلویزیون و سینما را بهعهده داشت، همچون مدیرعاملی خانه سینما و در سالهای اخیر هم چند سریال برای تلویزیون کارگردانی کرد. بهترین فیلم او در سینما قدمگاه (82) است.
بهروز غریبپور
اولین فیلم: کارآگاه 2 (67)
تعداد فیلم: 3
بیشترین تمرکز غریبپور در تئاتر است. او در این سالها اپراهای عروسکی مهمی را روی صحنه برده. حضورهای هرازگاهی او در سینما بههیچوجه با سابقه تئاتریاش برابری نمیکند. احتمالا مهمترین فعالیت سینمایی او، نویسندگی فیلمنامه «دونده» (همراه امیر نادری) باشد. آخرین فیلم غریبپور در سینما اردک لی (96) است.
ابراهیم فروزش
اولین فیلم: کلید (64)
تعداد فیلم: 8
از کارگردانهای معتبر سینمای کودک و نوجوان که فیلمهای مهمی در کارنامه دارد، از فیلم اولش تا آثاری چون خمره و سنگ اول. فروزش در سالهای اخیر کم کار شده و آخرین فیلمش شیرتوشیر (90) است.
داریوش فرهنگ
اولین فیلم: طلسم (65)
تعداد فیلم: 11
داریوش فرهنگ بهترین فیلمهایش را در دهه 60 ساخت؛ اول طلسم و بعد هم کمدی و فیلم درخشان دو فیلم با یک بلیت (69). او در سالهای اخیر بیشتر به عنوان بازیگر در سریالهای تلویزیونی فعالیت میکند و در سینما تنها «خنده در باران» (90) را ساخت که فیلم موفقی نبود.
مجید قاریزاده
اولین فیلم: پدربزرگ (64)
تعداد فیلم: 9
از فعالترین کارگردانهای سینمای ایران در دهههای 60 و 70 که احتمالا پدربزرگ بهترین فیلم کارنامهاش هم باشد. قاریزاده سال 94 رفقای خوب را با بازیگر فیلم اولش، جمشید مشایخی ساخت اما نتیجه اثر موفقی نشد.
فرامرز قریبیان
اولین فیلم: جدال در تاسوکی (65)
تعداد فیلم: 4
قریبیان، بازیگری شناخته شده و معتبر در سینمای ایران است و سابقه فعالیت او به عنوان بازیگر به سالهای پیش از انقلاب بازمیگردد، اما او کارگردانی هرازگاهی را در دهه 60 شروع کرد. احتمالا بهترین فیلم او به عنوان فیلمساز چشمهایش (78) است.
امیر قویدل
اولین فیلم: خونبارش (59)
تعداد فیلم: 10
زندهیاد قویدل هم با اینکه فیلم اولش را در سال آخر دهه 50 ساخت، اما جزو فیلمسازان دهه 60 است و مهمترین فیلمهایش چون ترن را در همان سالها کارگردانی کرد. او در دهههای 70 و 80، کم کار بود و تنها 3 فیلم ساخت.
رجب محمدین
اولین فیلم: یاد و دیدار (67)
تعداد فیلم: 4
مشهورترین فیلم او به خاطر همه چیز (69) است که فاطمه گودرزی در آن بازی میکرد. او آخرین فیلمش جاده عشق را سال 72 ساخت و بعد از آن خبری از او در سینما نیست.
محسن مخملباف
اولین فیلم: توبه نصوح (61)
تعداد فیلم: 23
او در دورههای مختلف فیلمسازی خود، فیلمهای مهمی ساخت؛ از بایسیکل ران، دستفروش و عروسی خوبان در دهه 60 تا ناصرالدین شاه آکتور سینما، هنرپیشه، سلام سینما و گبه در دهه 70. اما تغییر رویکرد او و رفتنش از ایران، در سینمایش تاثیر خوبی نداشت و فیلمهایی ساخت که فراموش می شوند.
خسرو معصومی
اولین فیلم: ملاقات (65)
تعداد فیلم: 12
معصومی با دوران سربی (67) شناخته شد و بعد هم فیلمهای خوبی ساخت، مثل رسم عاشقکشی (81). او همچنان فیلم میسازد، اما فیلم اخیرش کار کثیف که در حال اکران است، با اقبال مواجه نشده است.
رسول ملاقلیپور
اولین فیلم: نینوا (62)
تعداد فیلم: 15
این فیلمساز فقید و از کارگردانهای شاخص سینمای جنگ و دفاع مقدس، فیلمهای مهم و تاثیرگذاری در کارنامه داشت، چه در دهه 60 و آثاری چون بلمی به سوی ساحل و افق و چه بعدها و فیلمهایی چون سفر به چزابه، هیوا و میم مثل مادر.
اصغر هاشمی
اولین فیلم: روزهای انتظار (65)
تعداد فیلم: 9
هاشمی فیلمهای مختلفی از جمله کمدی، ملودرام و حادثهای ساخت. مهمترین فیلم زیربامهای شهر (68) با بازی علیرضا خمسه است. او در دهه 90 فیلمی نساخت.
حسن هدایت
اولین فیلم: پیک جنگل (62)
تعداد فیلم: 13
این فیلمساز علاقهمند به تاریخ، در دهههای 60 و 70 پرکار بود، اما در دهه 90 کاری در سینما نداشت. گراند سینما و آخرین بندر، مهمترین فیلمهای سینمایی هدایت هستند. اما او بیشتر از هر چیز با کارگردانی سریال کارآگاه علوی شناخته میشود.
محمدرضا هنرمند
اولین فیلم: سمفونی نهم (61)
تعداد فیلم: 10
هنرمند چند فیلم کمدی خوب در کارنامه دارد؛ دزد عروسکها، مرد عوضی و مومیایی 3. او اخیرا پس از مدتها فیلمی ساخت به نام سمفونی نهم که در نوبت اکران است.
فیلمساز باهویت
ابراهیم حاتمیکیا
اولین فیلم: هویت (65)
تعداد فیلم: 20
حاتمیکیا از جمله فیلمسازان موفق سینمای ایران است که آثارش همواره موردتوجه بوده و این توجه به آثار او از همان دهه 60 و با فیلمهایی چون دیده بان و مهاجر به ترتیب 67 و 68 آغاز شد و بعدها با فیلمهایی چون از کرخه تا راین و بوی پیراهن یوسف ادامه پیدا کرد و با آژانس شیشهای به اوج خود رسید. حاتمیکیا همچنان فیلم میسازد و با هر فیلم، باز هم توجهات را به خود جلب میکند، حتی اگر نتیجه فیلم، خوشایند برخی تماشاگران و منتقدان نباشد. او سال 96 به وقت شام را ساخت و این روزها هم در تدارک ساخت فیلم جدید خود، خروج است.
این چند نفر
مجید مجیدی، خسرو سینایی، محمدعلی نجفی و علیرضا داوودنژاد از جمله فیلمسازان مهم و تاثیرگذاری هستند که بهطور مستقیم، شامل این گزارش نمیشوند، چرا که شروع فیلمسازی شان در دهه 60 نبود. با این حال نمیتوان آنها را که پایه و اساس فعالیتشان در این دهه بوده یا برخی مهمترین فیلمهایشان را در سالهای 60 ساختهاند، نادیده گرفت. مجیدی فعالیتش را در دهه 60 به عنوان بازیگر آغاز کرد و در همان سالها هم چند فیلم کوتاه ساخت، اما اولین فیلم بلندش بدوک را سال 70 ساخت.
مجیدی از بهترین و جهانیترین کارگردانهای تاریخ سینمای ایران است که همچنان فیلمهایی استاندارد میسازد. او این روزها در حال ساختن فیلمی به نام خورشید است.
خسرو سینایی فعالیت سینماییاش را در دهه 50 آغاز کرد، اما بیشتر فعالیتهای سینماییاش در دهه 60 بود. محمدعلی نجفی اولین فیلمش جنگ اطهر را سال 58 ساخت، اما فعالیتهای مهمش در دهه 60 بود.
علیرضا داوودنژاد هم به عنوان فیلمنامهنویس، فعالیتش را در دهه 50 شروع کرد و اولین فیلمش را هم سال 54 ساخت، اما چند فیلم خوب و مهمش را در سالهای 60 و 70 کارگردانی کرد. خوشبختانه او همچنان فیلم میسازد و خوب هم میسازد. نمونهاش فراری (95).
علی رستگار
فرهنگی
جام جم آنلاین گزارش میدهد
جام جم آنلاین گزارش میدهد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد؛
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک فعال سیاسی:
یک نماینده مجلس:
در گفتوگوی «جامجم» با استاد حوزه و مبلغ بینالملل بررسی شد
گفتوگو با موسی اکبری،درخصوص تشکیل کمپین«سرزمین من»وساخت و مرمت۵۰خانه در منطقه زنده جان