نذر «مناجات»

معتمدی اخیرا در ویدئویی که روی صفحه اینستاگرامش منتشر کرد، درباره این آلبوم توضیحات کوتاهی ارائه کرد و گفت علاقه‌مندان می‌توانند «مناجات» را به‌طور رایگان از سایت شخصی‌اش دانلود کنند. البته این را هم گفت که اگر کسی دوست دارد نسخه فیزیکی آلبوم را داشته باشد، می‌تواند آن را از شهرکتاب‌ها تهیه کند.
این آلبوم شامل ده قطعه در دستگاه‌های موسیقی ایرانی است. اشعار قطعات از شعرای بزرگی چون سعدی، هلالی جغتایی، جامی، مولوی، علامه فیض کاشانی، وحشی بافقی و حافظ انتخاب شده و حال و هوایی مناجات‌گونه دارد. در این اثر از ساز استفاده نشده و اشعار فقط به صورت آواز اجرا شده که این امر بر فضای خاص عرفانی و معنوی اثر می‌افزاید.
مناجات خوانی‌های معتمدی که البته قدرت آوازخوانی او را هم نشان می‌دهد، هم در شکل اجرایی خود و هم در انتخاب اشعار کاملا فضایی معنوی و مناجات گونه را در خود دارند. به همین دلیل هم گزینه مناسبی برای شب و روزهای ماه مبارک رمضان هستند.
مناجات‌خوانی‌ها چه در جمعی شلوغ باشند و چه در خلوت، در هر حالت یک اجتماع دو نفره به حساب می‌آیند؛ اجتماعی که در آن بنده و خداوند مقابل هم قرار می‌گیرند و نجوا به درگاه خدا آغاز می‌شود. در مناجات‌خوانی‌های معتمدی هم می‌توان چنین حالی را تجربه کرد. حس‌و‌حال آوازها و انتخاب شعرها به‌گونه‌ای است که خیلی زود شنونده درگیر خود و مناجات‌های درونی‌اش می‌شود و هر چند با آوازخوانی خواننده همراه است، اما چندان حضورش را حس نمی‌کند و گرم حال و عالم خود می‌شود.
«مناجات» می‌تواند برای اجتماعات دو نفره رمضانی هر سلیقه‌ای گزینه خوبی باشد و روح مناجات‌گونه جاری و ساری در خود را وارد لحظه‌های ماه مهمانی خدا کند. می‌توانید همین حالا به سایت معتمدی مراجعه کرده و آلبوم را به‌طورت آنلاین بشنوید و دانلود کنید.
مناجات‌خوانی‌های اهالی موسیقی
مُناجات به معنای رازگویی و عرض نیاز و حاجت به درگاه خدا همراه با شکر اوست و در قرآن در قالب کلماتی مانند «ناجیتم»، «نجواکم» و «نداءً خفیا» به کار رفته و در جوامع روایی احادیثی درباره اهمیت، آداب و شرایط مناجات آمده است. تفاوت دعا و مناجات به حالت بنده در صحبت با خدا برمی‌گردد.
در فرهنگ ایرانی مناجات‌ها به شکل‌های مختلف وارد عرصه ادبیات و هنر شده اند و این سنتی دیرینه و ارزشمند محسوب می‌شود. نکته مهم و جالب توجه را می‌توان در این دانست که مناجات‌خوانی‌ها طی سال‌های گذشته میان اهالی موسیقی جایگاه ویژه‌ای داشته‌اند از شجریان گرفته تا خوانندگان خیلی جوان‌تری مانند امیر اثنی‌عشری همه به خواندن مناجات‌خواه به زبان عربی یا فارسی علاقه نشان داده و وارد عرصه این اجتماعات دونفره شده‌اند. همان‌طور که قبل‌تر هم شاعران بسیاری در فرهنگ و ادب فارسی به این کار گرایش داشته‌اند و شعرهایی در قالب مناجات سروده‌اند. نمونه معروف آن هم مناجات‌نامه خواجه عبدا... انصاری است.
اما نکته مهم در میان مناجات‌خوانی‌های عالم موسیقی این است که اصولا آواز افشاری برای خواندن مناجات استفاده می‌شود. افشاری، آوازی متأثرکننده و دردناک است که سخن از درد و اندوه درونی دارد. آواز مناجات و راز و نیاز با معبود یگانه است.
افشاری آوازی تامل برانگیز است که انسان را به فکر وا می‌دارد و شاید به همین دلیل هم در موارد بسیاری برای خواندن مناجات استفاده شده است. ناگفته نماند که از این آواز برای خواندن تعزیه هم استفاده می‌شده است.

زینب مرتضایی‌فرد

فرهنگ و هنر