شروعی تازه برای رادیو

رادیو، صدای صمیمی لحظه‌ها
ممکن است برای هر یک از مخاطبان این سؤال شکل بگیرد که شعار جشنواره بر اساس چه معیارهایی انتخاب شد. معاون صدا در جلسه شورای مدیران معاونت صدا که 18 آذر سال گذشته برگزار شد، شعار جشنواره بین‌المللی رادیو (رادیو صدای صمیمی لحظه‌‌ها) را این گونه انتخاب کرد. وی در این جلسه با توجه به محفوظ ماندن جای مردم در جشنواره، از اختصاص یک بخش ویژه برای مخاطبان خبر داد. به همین دلیل بخش تعاملی به عنوان یکی از وجوه شاخص و متمایز چهاردهمین جشنواره جهانی رادیو و ششمین اجلاس جهانی صدا اضافه شد. این بخش بیانگر جایگاه ارزشمند مخاطبان و توجه ویژه به علاقه‌مندان رادیوست. علاوه بر آن تمام شنوندگان و علاقه‌مندان رادیو می‌توانستند یک اثر در قالب آزاد و با موضوعاتی همچون پیروزی انقلاب اسلامی، دفاع مقدس، ایثار و فداکاری،گردشگری و محیط زیست ساخته و در جشنواره شرکت کنند. این آثار نباید کمتر از دو دقیقه و بیشتر از پنج دقیقه باشد.

پوستر جشنواره از آن کیست؟
با توجه به این‌که معاون صدا توجه ویژه‌ای به مخاطبان رادیو دارد به همین دلیل در راستای اضافه کردن بخش تعاملی به جشنواره رادیو، فضایی هم فراهم کرد تا علاقه‌مندان و هنرمندان خلاق برای شرکت در جایزه پنج میلیون تومانی طراحی پوستر چهاردهمین جشنواره بین‌المللی رادیو و ششمین اجلاس جهانی صدا آثارشان را به نشانی radiofestival@irib.ir ارسال کنند. جالب این است که پوستر جشنواره از یکی از آثار ارسالی رسیده از علاقه‌مندان رادیو انتخاب شد که از قرار این فرد از تهران است و قرار است در مراسم جشنواره رادیو نامش اعلام شود. طرح پوستر جشنواره رادیو وام گرفته از ارزش‌هایی همچون ایرانی نیست، اسلامیت و جهانی بودن است که از رنگ‌های لاجوردی، کرم، گله ماشی و خشتی برای القای مفاهیم ایرانی - اسلامی بهره گرفته شده یعنی همان رنگ‌هایی که در بناهای تاریخی و مساجد مورد استفاده قرار می‌گیرد. نوآوری، خلاقیت، زیبایی بصری و تکیه بر محوریت نمادهای ایرانی - اسلامی و ... از ملاک‌های اصلی طراحی پوستر جشنواره بود.

25 پنل آموزشی
در زمان برگزاری جشنواره بین‌المللی رادیو و اجلاس جهانی صدا 25 پنل آموزشی با موضوعات مختلف برای شرکت‌کنندگان و برنامه‌سازان رادیو با حضور استادان داخلی و خارجی برگزار می‌شود. 12پنل آموزشی چهاردهمین جشنواره بین‌المللی رادیو با موضوعاتی همچون کنترل ذهن، اصالت و مفهوم و کاربرد در علوم رسانه، آشنایی با کاربردهای فناوری اطلاعات در برنامه‌سازی رادیویی، ایده جذاب یا قالب مناسب، رادیو و رسانه‌های دیجیتال، مستند رادیویی و ... برپا می‌شود. 9 پنل آموزشی با موضوعات مرتبط با رادیو توسط استادان خارجی از کشورهای دعوت شده برگزار می‌شود. فلاویا وینیا از رومانی، هیدا بابازین از مالزی، جان مکویر از فرانسه، ایر مکاردپین از آلمان، ویم مورتگارت از بلژیک و یوسف زین از لبنان استادانی هستند که در اجلاس جهانی صدا نشست‌هایی با مضامین متفاوت دارند.

نامزدهای جشنواره اعلام شد

شهرام ملازاده، رئیس کمیته داوری چهاردهمین جشنواره بین‌المللی رادیو از رقابت نهایی آثار رسیده به جشنواره و نزدیک شدن خط پایان داوری‌ها خبر داد. وی گفت: از بهمن 1397 تاکنون 138 اثر رادیویی در بخش مستمر در کمیته داوری مورد بررسی قرار گرفت که در نهایت 56 اثر به مرحله داوری نهایی راه یافتند.کمیته داوران پس از بازشنوایی و ارزیابی این آثار، 65 نفر را به عنوان نامزد دریافت جایزه بهترین‌های مشاغل رادیویی در نظر گرفته‌اند و تاکنون رادیو ایران در بخش مستمر و رادیو جوان در بخش برنامه‌های ویژه با بیشترین نامزد صدرنشین هستند.
نامزدهای شبکه‌ها در انتخاب بهترین‌های مشاغل برنامه‌سازی به این شرخ است: رادیو اقتصاد با دو برنامه و سه کاندید کار و نوا (یک نامزد)، روی خط اقتصاد (دو نامزد). رادیو ایران با هفت برنامه و 16 کاندید یک دو صدا (دو نامزد)، نمودار (پنج نامزد)، کافه هنر (دو نامزد)، فرهنگ مردم (یک نامزد)، صبح جمعه باشما (دو نامزد)، راه شب (یک نامزد) و پارسی‌گویان (سه نامزد). رادیو پیام با سه بخش و (پنج نامزد) صبحگاهی سه‌شنبه (یک نامزد)، شبانگاهی چهارشنبه (دو نامزد)، نیمروزی شنبه (دو نامزد). رادیو تهران با سه برنامه و شش کاندید، تهرانک (سه نامزد)، با تو باران می‌شوم (دو نامزد)، اینجا پایتخت نیست (یک نامزد). رادیو جوان با سه برنامه و چهار کاندید یک پرونده یک روایت (یک نامزد)، خط آزاد (دو نامزد)، جوان ایرانی سلام (یک نامزد). رادیو سلامت با دو برنامه و سه کاندید مثبت تربیت (یک نامزد)، خونه و زندگی (دو نامزد). رادیو صبا با دو برنامه و دو کاندید نقل نقلستان (یک نامزد) و عصر صبا (یک نامزد). رادیو فرهنگ با دو برنامه و سه کاندید نگارخانه (یک نامزد) و ترانه باران (دو نامزد). رادیو قرآن با یک برنامه و دو کاندید با برنامه هدیه آسمانی، رادیو گفت‌وگو با یک برنامه و دو کاندید برای برنامه پرونده. رادیو معارف با سه برنامه و پنج نامزد مهربان باشیم (سه نامزد)، صبح روشن (یک نامزد)، ترنم ( یک نامزد). رادیو نمایش با سه برنامه و 9 کاندید سوغاتی(چهار نامزد)، تا آبی آسمان (سه نامزد)، پنجه خرس (دو نامزد). رادیو ورزش با دو برنامه و پنج کاندید، نیمکت، (چهار نامزد) و صبح و ورزش (یک نامزد).
نامزدهای بخش برنامه‌های ویژه به تفکیک شبکه‌ها به این ترتیب است: رادیو جوان با دو برنامه ملت حماسه و شیوه عاشقی، رادیو نمایش با برنامه سارا، رادیو قرآن با برنامه قرآن کربلا، رادیو فرهنگ با برنامه مرداد در مرداب و رادیو تهران با برنامه باران نامه.

تقویت بخش بین‌الملل جشنواره رادیو
نورالدین جعفری، دبیر چهاردهمین جشنواره بین‌المللی رادیو از تقویت بخش بین‌الملل این جشنواره با حضور برنامه‌سازان و داوران خارجی خبر داد. وی افزود: در بخش داخلی، رقابت برنامه‌سازان و شبکه‌های سراسری کشور را شاهد هستیم. همچنین برای نخستین‌بار یک بخش جدید در قالب رقابت مردمی اضافه شده که در آن مردم در حوزه‌های گوناگون مثل محیط زیست، چهلمین سال انقلاب، صلح جهانی و... می‌توانند ایده‌هایشان را در قالب برنامه‌های کوتاه و پادکست بسازند و از طریق سایت ارسال کنند. جعفری با بیان این‌که در بخش بین‌الملل در کنار برنامه‌سازان شبکه‌های سراسری و استانی، شبکه‌های خارج از کشور هم شرکت دارند، گفت: در بخش بین‌الملل، علاوه بر داوران داخلی که در حوزه رادیو صاحب‌نظر هستند از داوران خارجی نیز استفاده می‌کنیم که به جشنواره دعوت شده‌اند و در جلسات نقد و بررسی آثار هم شرکت کرده‌اند. ضمنا فراخوان جشنواره بین‌المللی رادیو از طریق اتحادیه رادیو و تلویزیون‌های آسیا هم منتشر شده و روی سایت قرار گرفته است.

رقابت در دل جوانان
فریبرز گلبن، تهیه‌کننده پیشکسوت: من از 19 سالگی وارد رادیو شدم و 50سال است در رادیو فعال هستم و برنامه‌های مختلفی برای جوانان می‌سازم. گرچه مویی سپید کردم، اما معتقدم باید دل آدم جوان باشد. به همین دلیل همیشه اطلاعاتم را به روز نگه می‌دارم تا برنامه‌های پرشنونده را تهیه کنم. خدا را شکر بازتاب‌های خوبی هم دریافت می‌کنم. معتقدم برگزاری جشنواره رادیو خیلی کار ارزنده‌ای است، به شرط آن‌که اصولی برگزار شود تا انگیزه برای بهتر شدن کار بچه‌های رادیو شود. این جشنواره باعث می‌شود همه برنامه‌سازان چه تهران و چه شهرستان‌ها با یکدیگر رقابت کنند و همین به فضای مفرحی منجر می‌شود. علاوه بر آن، رقابت را میان دل جوانان شکل می‌دهد. البته من سال‌هاست در این جشنواره شرکت نمی کنم، چون همان سال‌ها جایزه‌ام را گرفته‌ام. اعتقاد دارم باید در این جشنواره جوانان با هم رقابت کنند. برگزاری نشست‌های تخصصی هم در فواصل این جشنواره فرصتی فراهم می‌کند تا برنامه‌سازان نقاط ضعف و قوت‌شان را پیدا کنند و منجر به ارتقای کارشان می‌شود. امیدوارم همیشه قدر و ارزش زحمات بچه‌های رادیو دانسته شود و روز به روز همکارانم در کارشان پیشرفت کنند.

خون تازه در رگ رادیو
سیاوش عقدایی، گوینده رادیو جوان: برپایی جشنواره رادیو ابعاد ویژه‌ای دارد. از زمانی که فراخوان جشنواره اعلام شد، همه رادیویی‌ها به تکاپو افتادند. انگار خون تازه‌ای به رگ‌های رادیو تزریق شده باشد. مسلما کار به شکل مستمر به روزمرگی منجر می‌شود، اما برگزاری یک رویداد بزرگ همچون جشنواره نه تنها روزمرگی‌ها را از بین می‌برد، بلکه به شکل‌گیری ایده‌های نو و رقابت میان برنامه‌سازان هم منجر می‌شود تا برنامه‌های جدید تولید کنند. پس اتفاق خجسته‌ای است و رادیویی‌ها از آن استقبال می‌کنند. اما صرف‌نظر از این مسائل و این‌که باعث دیده شدن برنامه‌سازان هم می‌شود، اما نباید فقط تعدادی از همکاران مشخص در جشنواره برگزیده شوند و هر دوره کار آنها جایزه بگیرد. در حالی که ممکن است کار یک برنامه‌ساز و گوینده دیگری هم خیلی بهتر از آن باشد. متاسفانه این اتفاق فقط به جشنواره رادیو ختم نمی‌شود و در دیگر جشنواره‌ها هم پیش می‌آید. البته من منکر کار خوب آن برنامه‌سازان مشخص نیستم، اما باید نگاه عمیق‌تری داشت تا استعدادها هم شناسایی شوند، چون یکی از اهداف جشنواره، معرفی استعدادهاست که باعث می‌شود انگیزه میان برنامه‌سازان هم افزایش یابد تا به دنبال ایده‌های خلاقانه باشند. همچنین برگزاری نشست‌های تخصصی هم مفید است و من در جشنواره امسال دو کارگاه با مضامین استفاده از علوم شناختی و رسانه و پادکستینگ دارم. معتقدم نشست‌ها در صورتی مفید می‌شود که سرنخ‌هایی به برنامه‌سازان بدهد تا با ایده‌های خلاقانه برنامه‌های کاربردی برای پخش تهیه کنند.

انرژی مضاعف می‌گیریم
فاطمه آل عباس، گوینده برگزیده رادیو: خوشحالم جشنواره رادیو به چهاردهمین دوره رسیده و به لطف حضرت حق 12 دوره مقام کسب کردم و کارم مورد ارزیابی و توجه داوران داخلی و خارجی قرار گرفته است. البته همیشه تاکید کرده‌ام که من تندیس کارهایم را از مردم گرفتم که همیشه حامی من بودند. مسلما ارزیابی درست در جشنواره به شکل گیری رقابت سالم منجر می‌شود. از سوی دیگر جشنواره رادیو به ما رادیویی‌ها انرژی مضاعف می‌دهد و انگیزه‌هایم بالا می‌رود و باعث می‌شود خلاقیت‌ها شکل بگیرد. من عاشقانه رادیو را دوست دارم و معتقدم برگزاری چنین جشنواره‌ای لازم و ضروری است. از سوی دیگر در همه جای دنیا حضور هنرمندان به کیفیت کار جشنواره کمک می‌کند. ضمن این‌که جشنواره رادیو فرصتی برای من و همکارانم است که با شرکت در نشست‌های تخصصی و استادان بین‌المللی، برنامه‌سازی نوین را از کشورهای دیگر بیاموزیم و این تعامل سازنده است. از سوی دیگر برگزاری جشنواره بعد از چند سال وقفه مثل یک خون تازه در رگ است که به فال نیک می‌گیریم و به کیفیت برنامه‌ها منجر می‌شود. برگزاری چهاردهمین جشنواره رادیو فرصتی برای برنامه‌سازانی است که نامشان مهجور بوده و این محفلی برای دیده شدن آنها می‌شود.

فاطمه عودباشی

رسانه