برگزیت در کما

سردرگمی و اختلافی که میان دولت و نمایندگان پارلمان انگلیس بر سر چگونگی خروج از اتحادیه اروپا ایجاد شده در تاریخ نظام پارلمانی انگلیس کم سابقه است. ترزا می،‌ ‌نخست‌وزیر انگلیس پیش از این‌که در عدم همراهی حزب مخالف کارگر در حمایت از توافقنامه برگزیت با چالش مواجه باشد با هم حزبی‌های محافظه‌کار خود مشکل دارد. از ماه ژانویه ترزا می ‌سه بار توافقنامه برگزیت را در مجلس عوام به رای گذاشته است که در هر سه بار محافظه‌کار به این توافقنامه رای مخالف دادند.
تعداد برگزیتی‌های سرسخت حزب محافظه‌کار در مجلس عوام حدود صد نفر از مجموع 313 عضو حزب محافظه‌کار در مجلس عوام است. از سوی دیگر، در حزب مخالف کارگر نیز در خصوص خروج انگلیس از اتحادیه اروپا اختلاف نظر عمیقی وجود دارد. جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر خود در ابتدا از موافقان برگزیت بود و پیش از به دست گرفتن رهبری حزب کارگر انتقادات زیادی به اتحادیه اروپا وارد می‌کرد. در دوران تبلیغات برای همه‌پرسی برگزیت نیز جرمی کوربین از سوی جناح راست این حزب متهم به عدم مساعی لازم در مخالفت با برگزیت بود. در همه‌پرسی 23 ژوئن سال 2016 حدود 32‌درصد از طرفداران حزب کارگر به خروج از اتحادیه اروپا رای موافق دادند، اما موضع کادر رهبری حزب کارگر مخالفت با برگزیت بود. در پی موافقت مجلس عوام با تعویق خروج از اتحادیه اروپا ترزا می، ‌نخست‌وزیر با ارسال نامه‌ای به رئیس شورای اروپا خواستار تعویق برگزیت تا پایان ماه ژوئن شده است، اما این درخواست نیز برای اجرا با موانع سرسختی مواجه است.
سران اتحادیه اروپا قرار است روز چهارشنبه 21فروردین در نشستی در بروکسل در خصوص این درخواست ترزا می ‌تصمیم‌گیری کنند. اگر اتحادیه اروپا با این درخواست موافقت کند، انگلیس به عنوان یک عضو اتحادیه اروپا باید در انتخابات پارلمان اروپا در ماه می‌ شرکت کند. نخست‌وزیر انگلیس اعلام کرده است که تا پیش از انتخابات پارلمان اروپا تلاش خواهد کرد برگزیت تحقق یابد؛ در عین حال تمهیدات لازم در صورت تحقق نیافتن برگزیت پیش از انتخابات پارلمان اروپا برای شرکت انگلیس در این انتخابات اندیشیده شده است.
به تعویق افتادن خروج انگلیس در اتحادیه اروپا نیازمند موافقت تمامی 27 عضو اتحادیه اروپاست. البته دونالد تاسک، رئیس شورای اروپا پیشنهاد تعویق یکساله برگزیت را مطرح کرده است که در این خصوص نیز اتفاق نظری نه در انگلیس و نه در اتحادیه اروپا وجود ندارد. همه چیز در انگلیس و اتحادیه اروپا درباره زمان و چگونگی خروج انگلیس در اتحادیه اروپا در ابهام است. ترزا می ‌پس از ناامیدی در قانع کردن هم حزبی‌هایش در حمایت از توافقنامه برگزیت به مذاکره با حزب کارگر روی آورده است، اما این مذاکرات نیز تاکنون نتیجه‌ای در بر نداشته است.
جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر پس از برگزاری نشست مشترک خود با ترزا می، نخست‌وزیراعلام کرد که خانم می به اندازه کافی در راه برگزیت گام برنداشته است. جرمی کوربین در مقابل خبرنگاران گفت: «سیاست حزب من این است که مانع از آن شویم که در چهارچوب همه‌پرسی جدید، گزینه‌ای لحاظ شود که درنهایت باعث شود ما با توافقی بد این اتحادیه را ترک کنیم.» اما دولت می با وجود این موضع حزب کارگر احتمال موفقیت گفت‌وگو با این حزب را بیشتر از گفت‌وگو با برگزیتی‌های سرسخت حزب محافظه کار می داند. فیلیپ هاموند وزیر دارایی انگلیس روز شنبه در اظهاراتی گفت: مذاکرات بین دولت لندن و حزب کارگر برای از بین بردن بن بست فعلی بر سر برگزیت ادامه خواهد داشت.
تبعات خروج بدون توافق برای انگلیس و اتحادیه اروپا آنقدر سنگین است که در لندن و بروکسل تلاش‌ها برای جلوگیری از خروج بی‌توافق انگلیس از اتحادیه اروپا متمرکز است، اما اکنون توپ در زمین دولت ترزا می ‌است که او چگونه می‌خواهد پس از شکست تمام ایده‌ها و سناریوهایش حمایت مجلس عوام را برای تصویب توافقنامه برگزیت جلب کند.

مرتضی مکی

کارشناس اروپا