حذف نفت از سفره اقتصاد

فاصله گرفتن از استودیو
برنامه تلویزیونی اقتصادمحور منهای نفت این روزها اواخر پایان فصل اول است. برنامه‌ای تلویزیونی که مدتی است پخش خود را روی آنتن شبکه سه سیما آغاز کرده و تاکنون ده قسمت از این برنامه 13 قسمتی روانه آنتن شده است. با این حال در همین مدت کوتاه پخش، استقبال مخاطبان و رضایت مدیران از دغدغه‌ها و جنس موضوعات این برنامه، امتداد حیات و ساخت فصل دوم آن را تضمین کرده است.
احسان شادمانی، تهیه‌کننده برنامه تلویزیونی منهای نفت در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید: این روزها در حال ضبط سکانس‌های تکمیلی فصل اول هستیم و سپس سراغ ساخت فصل دوم مجموعه خواهیم رفت.
برنامه تلویزیونی منهای نفت گرچه پخش خود را از نیمه دوم سال از آنتن شبکه سه سیما شروع کرده است، اما پیش‌تولید آن از تابستان شروع شد. شادمانی می‌گوید: پیش‌تولید ما از مردادماه و با محوریت ارزآوری و محصولات و صنایعی که می‌توانند به کشور ارز بیاورند، شروع شد. تیم پژوهشی‌مان روی منابع مختلف کار کرد و از تحلیل‌های رسانه‌ای کمک گرفت و به این نتیجه رسیدیم که در فصل اول تولیداتی چون میگو، خرما، پسته، لبنیات، زالو و ... را مورد بررسی قرار بدهیم.
او با ارزیابی استقبال مخاطبان و در مجموع کیفیت و ساختار فصل اول برنامه توضیح می‌دهد: از جمله ویژگی‌های اصلی منهای نفت که از همان ابتدا مورد توجه‌مان بود، فاصله گرفتن برنامه از محیط استودیو و رفتن به دل سوژه‌ها و گزارش‌ها بوده است. این اتفاقی است که برای مخاطبان هم جذاب بوده و موجب استقبال آنها از برنامه شده است.
این تهیه‌کننده تصریح می‌کند: ما میزان استقبال را از نظرات مردم در فضای مجازی و نیز پیامک‌هایی که برای برنامه می‌فرستند، می‌سنجیم.
مسؤولیت اجتماعی
از جمله ویژگی‌های قابل توجه در برنامه تلویزیونی منهای نفت که نظر مخاطبان را هم به خود جلب کرده است، نوع نگاه و رویکرد آن نسبت به مسائل اقتصادی است. در واقع منهای نفت از نقطه شروع یک ایده و کار اقتصادی را آغاز کرده و با بیان الفبای اولیه، تا مراحل بعدی کار پیش می‌رود و همه را برای مخاطبان به نمایش می‌گذارد. شادمانی با اشاره به این رویکرد تصریح می‌کند: برای بسیاری از افراد جذاب است که بدانند یک صنعت اقتصادی، از صفر تا صد چه مراحلی را طی می‌کند و از کجا به کجا می‌رسد. به قول معروف بازاریابی قضیه چطور است. ضمن این‌که صنایع مختلف کشور هم معرفی می‌شوند.
شادمانی می‌افزاید: از جمله نکاتی که برای خودمان جالب توجه است، پیامک‌های برنامه است. مثلا بارها شده فردی به ما پیامک زده و گفته من سرمایه مورد نظر را دارم، اما نمی‌دانم از کجا شروع کنم و ما او را راهنمایی کرده‌ایم. در واقع هر کسی به فراخور علاقه‌ای که به هر یک از قسمت‌های برنامه دارد، از ما راهنمایی می‌خواهد و ما هم تا جایی که می‌توانیم کمکش می‌کنیم یا او را با اتحادیه‌ها و دیگر مسؤولان ذی‌ربط ارتباط می‌دهیم.
کار تیم تولید منهای نفت بعد از پایان پخش هر قسمت تمام نمی‌شود و آنها بعد از پخش برنامه هم عموما با کارشناسان و فعالان آن حوزه و نیز مخاطبان در ارتباط هستند. این تهیه‌کننده می‌گوید: ما با پایان پخش هرقسمت از برنامه، جلسه‌ای تشکیل می‌دهیم و از افراد شاخص در آن صنعت دعوت می‌کنیم. دور هم جمع می‌شویم و موانع و مشکلات را بررسی می‌کنیم. برای مثال در خصوص صنعت میگو که صنعت نوپایی در کشور است، جلسه‌ای تشکیل دادیم و یکی از افرادی که میگو پرورش می‌دهد، گفت سال‌هاست با بیماری لک قرمز میگو روبه‌روست. در همان جلسه رئیس مرکز آبزیان و پرورش میگو هم حضور داشت و مطرح کرد ما سال‌ها مشغول پژوهش در خصوص این مشکل هستیم. در واقع این دو نفر فقط همدیگر را نمی‌شناختند و ما به هم ارتباطشان دادیم. این قضیه وظیفه یک برنامه‌ساز نیست، اما ما متوجه این حلقه‌های مفقوده صنعت شدیم و در صدد برطرف کردنشان برآمدیم. برای این جلسات هیچ برآورد اضافه‌ای از شبکه نمی‌گیریم و خودمان به نتیجه رسیدیم که این فعالیت را انجام دهیم.
دانش‌بنیان‌ها در فصل دوم
محمدهادی نعمتی، کارگردان این برنامه تلویزیونی هم با اشاره به طیف مخاطبان منهای نفت می‌گوید: برنامه ما خندوانه نیست که همه حتما به تماشایش بنشینند. با این حال زمان پخش خوبی داریم و بعد از سریال شبانگاهی شبکه سه (لحظه گرگ‌ومیش) و مسابقه تلویزیونی برنده‌باش پخش می‌شود. زمانی که شبکه مخاطبان زیادی دارد و در این بین بخشی از این مخاطبان منهای نفت را هم تماشا می‌کنند.
این کارگردان در خصوص رضایت شبکه سه از پخش این برنامه هم عنوان می‌کند: اتفاقا هفته گذشته جلسه‌ای با مدیر شبکه سه سیما داشتیم و ایشان خودشان هم بازخوردهایی را نسبت به برنامه از اطرافیان دریافت کرده بودند. بر این اساس شبکه استقبال کرد ساخت فصل دوم را زودتر شروع کنیم.
به گفته عوامل تهیه و تولید منهای نفت، فصل دوم این برنامه در فصل بهار روانه آنتن خواهد شد. نعمتی می‌گوید: ما در فصل اول بیشتر سراغ محصولات و صنایع رفتیم و در 13 قسمت دوم به بحث‌های دانش‌بنیان توجه بیشتری خواهیم داشت.
نعمتی تصریح می‌کند: شاید خیلی از مخاطبان ما این تصور را نداشتند که بشود جدای از نفت، اقتصاد ارزآور دیگری هم در کشور داشت. با این حال نشان دادیم ما صنایع صادراتی دیگری هم به جز نفت داریم و خیلی‌ها از نمایش این تصویر جدید و معرفی صنایع متفاوت استقبال کردند.
سخت اما شیرین
حسین اسدی مجری جوان برنامه تلویزیونی منهای نفت است. او با اشاره به تجربه اجرای این برنامه و حضور در مناطق مختلف کشور برای ضبط می‌گوید: کار میدانی دشوار و سختی فراوان دارد؛ اما در عین حال این سختی به چشممان نمی‌آید و با توجه به اهمیت موضوعات برنامه از آن استقبال می‌کنیم. این کار در عین سختی، برایمان شیرین است و بسیاری از فضاهایی که می‌رویم، برای خودمان تازگی دارد.
این مجری می‌افزاید: تا قبل از اجرای این برنامه تا حدی آشنایی با اقتصاد کشور داشتم؛ اما من هم دانشم به نفت و دلار و ... محدود بود و با حضور در این برنامه فهمیدم که تعریف اقتصاد در کشور ما چیز دیگری است. برای مثال زالو، برنج، چای و گیاهان دارویی که می‌توانند پا به پای نفت ارزآوری داشته باشند.
او تاکید می‌کند: ما توانستیم فقط بخشی از کارآفرینان و صاحبان صنایع مختلف کشور را در طول برنامه معرفی کنیم و بی‌شک تعداد فعالان واقعی، بسیار بیش از اینهاست. همه این مناطق و فضاها برای خودم جذاب بودند و بازخوردهایی هم که در مکان‌های مختلف دیدم، امیدبخش بود.

صبا داریان

جام‌جم