شخصیت داشتن یا نداشتن؛ مساله این است!

عوامل وراثتی و محیطی، یادگیری و سلسله مراتب رشد و عوامل هوشیار و ناهوشیار بر شکل‌گیری شخصیت تاثیر دارند.
زمانی که فرد رفتارهای نامطلوب از خودش نشان دهد فرضیه بیمار بودن او مطرح می‌شود و ممکن است دچار اختلالات شخصیتی باشد. فردی که دچار اختلال شخصیت است ،رفتار مناسبی در جامعه ندارد و زندگی او از حالت عادی خارج می‌شود و نمی‌تواند با اطرافیان خود به‌درستی رفتار کند.
اختلال شخصیت معمولا در نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می‌شود و فرد بیمار رفتارهای مرضی از خودش نشان می‌دهد و رفتارهای نامطلوب او به دلیل بیماری‌های جسمانی یا مصرف دارو یا صدمات فیزیولوژیک (مانند صدمه به سر) نیست.
بی‌شخصیت بودن با اختلال شخصیت متفاوت است. زمانی که فردی رفتارش ناشایست است یا دشنام می‌دهد یا نظم و احترام را رعایت نمی‌کند به او بی‌شخصیت می‌گویند اما زمانی‌که فرد دچار بیماری باشد، علائم خاصی در او وجود دارد از جمله:
هیجان‌پذیری منفی: در این حالت فرد مدام هیجاناتش تغییر می‌کند یا اضطراب دارد یا احساس در خود فروماندگی دارد.
کناره‌گیری یا گسستگی: فرد از زندگی لذت نمی‌برد، بی‌اعتماد است، گوشه‌گیر است و با کسی صمیمی نمی‌شود.
خصومت: نسبت به بقیه احساس خوبی ندارد، توجه طلب است، بی‌رحم است، با دیگران دشمنی دارد، اهل تقلب کردن است.
بازداری زدایی: مسؤولیت‌پذیر نیست، حواسش به‌سادگی پرت می‌شود و تمرکز ندارد، رفتارهای تکانشی از خودش نشان می‌دهد، به صورت بیمارگون کمال‌گراست، خطرپذیری بیش از حد دارد.
روان پریشی: عقاید عجیب و غریب دارد و برای اتفاقات عادی معنا و مفهوم‌های خاصی را ادراک می‌کند.
علاوه بر اختلالات شخصیتی، گاهی اوقات افراد دچار اختلال شخصیت نیستند، اما رفتارهای
بهنجار نیز از خود بروز نمی‌دهند و در پاره‌ای از موارد ضعف‌های شخصیتی در آنها وجود دارد. هر دو دسته افراد بی‌شخصیت و آنهایی که اختلال شخصیت دارند به مداخلات درمانی نیاز دارند.

دکترمهرنوش دارینی

روان شناس و مشاور