مراقب ورود مورچه‌ها به غذا باشیم!

کرم دیکروسلیوم در مغز مورچه‌ها مستقر شده و هنگام سرد شدن هوا موجب فلجی موقت مورچه‌ها می‌شود به‌طوری که دیگر تحرک نداشته و تشخیص آنها در غذا مشکل می‌شود. اگر انسان به طور سهوی مورچه آلوده را همراه غذا ببلعد به این بیماری مبتلا می‌شود. این کرم در کبد فرد مبتلا مستقر می‌شود و تا چند سال ممکن است در آنجا زنده بماند. علائم بیماری در انسان شامل اسهال مزمن، یبوست، درد ناحیه راست شکم، استفراغ، کاهش وزن، سوء‌هاضمه و بزرگ شدن کبد است. با این حال در بسیاری از مواقع بیماری بدون علامت مشخصی بروز می‌کند و به همین دلیل موارد گزارشات انسانی کم است. تاکنون موارد ابتلای انسانی در ساکنان شهرهای ارومیه، اصفهان، گنبدکاووس، شاهرود، بندرانزلی و... گزارش شده است.
جمعیت روستایی کشور به مراتب بیشتر از جمعیت شهری در معرض خطر هستند، چراکه در مناطق مسکونی شهری مثلا در یک آپارتمان، مورچه‌ها به‌هیچ‌وجه به دام‌ها دسترسی نداشته و لذا احتمال آلودگی آنها بسیار ناچیز است. برعکس در مناطق روستایی که مورچه‌ها در مجاورت با محل پرورش دام‌هایی نظیر گاو و گوسفند هستند، احتمال آلودگی بیشتر است. بنابراین ساکنان مناطق روستایی، ساکنان حاشیه شهرها، دامپروران و نیز گردشگران و مسافران مناطق طبیعی و روستایی کشور باید بیشتر دقت کنند. به این نحو که مورچه اکیدا نباید به طور تصادفی وارد سفره غذا شود. ممانعت از دسترسی مورچه‌ها به مواد غذایی شیرین نظیر عسل، مربا، قند و شکر مهم است. همچنین شست‌وشوی کامل سبزیجات به‌ویژه سبزیجات معطر محلی برای پیشگیری از ابتلا ضروری است. خوب است بدانیم گزارش‌های اخیر ابتلای دو هموطن ما در استان گیلان، یک مورد بر اثر مصرف شیرینی آلوده به مورچه و دیگری بر اثر مصرف سبزیجات نشسته رخ داد.

دکتر بهادر حاجی‌محمدی

بازرس انجمن علمی بهداشت و ایمنی مواد غذایی ایران