افزایش قند خون بارداری؛ چالشی امروزی!

بارداری تغییراتی را در بدن ایجاد می‌کند که در زنان مستعد و به‌خصوص کسانی که سن بالاتری دارند موجب ایجاد دیابت می‌شود. البته این دیابت گذراست و بعد از زایمان از بین می‌رود ولی طی بارداری باید به دقت مورد مداوا قرار گیرد. نکته مهم این‌که درست غذا خوردن و اجتناب از پرخوری در کنار ورزش و فعالیت بدنی مناسب می‌تواند تا 90 درصد این بیماران را مداوا کند و نیاز به شروع دارو نخواهد بود.
اگر زمانی که جنین تازه تشکیل شده و روزهای اول زندگی جنینی را می‌گذراند در معرض قند بالا قرار گیرد، احتمال وقوع ناهنجاری‌های مادرزادی در چنین جنین‌هایی چند برابر جنین‌های معمولی است. راه مقابله با چنین مشکلی این است که خانم‌ها زمانی که تصمیم به باردار شدن می‌گیرند یا حتی زمانی که از راه‌های خیلی قطعی برای جلوگیری از بارداری استفاده نمی‌کنند، سالانه قند خونشان را کنترل نمایند و در صورتی که قندخون ناشتای آنها بالاتر از صد بود بدانند که در معرض دیابت هستند و در مقادیر بالاتر از 126 با تشخیص دیابت تحت درمان قرار گیرند. این تمهیدات به‌خصوص در خانم‌هایی که احتمال ابتلا به دیابت در آنان بیشتر است مهم‌تر است، خانم‌هایی که اضافه وزن دارند. خانم‌هایی که بالاتر از 35 سال دارند، خانم‌هایی که سابقه زایمان نوزادانی با وزن بالاتر از چهار کیلوگرم دارند، افرادی که در بستگان نزدیکشان دیابت نوع 2 وجود دارد و آنان که سابقه دیابت در زمان بارداری دارند در زمره خانم‌های پرخطر هستند و باید با جدیت بیشتری احتمال وجود دیابت را در آنان در نظر داشت. گاهی مادر باردار در ابتدای بارداری قند خون نرمال دارد ولی اواسط بارداری به دلیل تغییراتی که حاملگی روی فیزیولوژی مادرایجاد می‌کند، دچار افزایش قند خون می‌شود. این گروه ابتدا باید با رژیم مناسب که حاوی نشاسته و قند کم است و ورزش منظم مورد درمان قرار گیرند. این مادران باید روزانه چند نوبت قند خون خود را بررسی کنند. در صورتی که با این تمهیدات قند خون کنترل نشد مصرف داروهایی که مو‌ثرترین آنها انسولین است، باید شروع شود .

دکتر رضا کریمی

فوق‌تخصص غدد و متابولیسم