آژیر خطر ضربه سر

مغز، یکی از دو ارگان اصلی بدن است که نقص لحظه‌ای عملکرد آن هم می‌تواند بسیار جدی قلمداد شود، واقعیت این است که در بسیاری موارد به علت حفاظت خوب محفظه استخوانی جمجمه، آسیب جدی‌ای ایجاد نمی‌شود، ولی نمی‌توان بر این اساس از مراقبت‌های پس از حادثه غافل شد، چراکه کمترین احتمال آسیب نیز به‌دلیل اهمیت این ارگان، جدی محسوب می‌شود. بیشترین افرادی که با نگرانی زیاد به‌دنبال ضربه سر به بیمارستان مراجعه می‌کنند، والدین کودکانی هستند که بر اثر افتادن از روی تخت، پله، آغوش پدر و مادر و وسایل بازی دچار ضربه سر شده‌اند. در کودکان زیر دو سال به علت ظرافت بافت استخوانی جمجمه احتمال آسیب حتی با شدت کم ضربه نیز وجود دارد ولی در این گروه سنی نیز میزان آسیب مغزی نسبت به کل مراجعان رقم چشمگیری نیست. گاهی پزشک تصمیم می‌گیرد فرد دچار ضربه سر را به جای انجام سی.‌تی.‌اسکن چند ساعت بدون اقدام خاصی در مرکز درمان تحت نظر بگیرد که این مدت معمولا شش ساعت است و گاهی نیز با توجه به شواهد و ریسک بالاتر تصمیم به تصویربرداری می‌گیرد.

نگرانی والدین موجب اصرار به انجام تصویربرداری‌های مغزی می‌شود که در بیشتر اوقات پزشک معالج نیز برای رفع نگرانی پدرو مادر و اطرافیان فارغ از پشتوانه علمی انجام یا عدم انجام تصویربرداری مغز تسلیم این اصرار می‌‌شود.

در صورت ترخیص بیمار علائم هشداری به همراهان داده می‌شود که باید تا 24ساعت مدنظر قرار گیرد. این موارد شامل: استفراغ، تشنج، سردردی که تمام سر را دربرگیرد، عدم تعادل، خواب‌آلودگی بی‌مورد و دوبینی است و بیمار در این مدت بهتر است همراه و مراقبی داشته باشد و از انجام کارهای نیازمند دقت بالا مانند رانندگی پرهیز کند.

بعضی افراد به‌دنبال ضربه سر، ریسک بالاتری برای آسیب مغزی دارند. این افراد دو سر طیف سنی هستند؛ یعنی زیر دو سال و بالای 60 سال و همچنین کسانی که داروهای رقیق‌کننده خون استفاده می‌کنند.

در صورتی که در شرایط مشابهی قرار گرفتید با توجه به دوز بالای اشعه ایکس و سی‌.تی.‌اسکن و همچنین حساس بودن بافت مغز، بخصوص در کودکان - که این ارگان مهم در حال رشد است - به توصیه پزشک معالج توجه کنید .

دکتر سید میثم یکه سادات

متخصص طب اورژانس