تحلیل آراء موافقان و مخالفان FATF

در روز یکشنبه که درباره لایحه سی‌اف‌تی در مجلس رای‌گیری شد برخی نمایندگان خواستار رای‌گیری به صورت علنی بودند که البته این موضوع، مورد مخالفت نمایندگان قرار گرفت و تصویب نشد. دلیل مخالفت برخی نمایندگان با رای‌گیری علنی چیست؟

مخالفت نمایندگان اصطلاح دقیقی نیست، زیرا طبق آیین‌نامه داخلی مجلس، رای‌گیری به‌صورت علنی باید به رای گذاشته می‌شد و بنابراین بهتر است بگوییم این موضوع با مخالفت «اکثریت» مواجه شد. البته این مخالفت، قاطع هم نبود و تعداد قابل توجهی از نمایندگان رای به علنی شدن
دادند.

تعدادی هم مخالف بودند و موافقان نتوانستند اکثریت را داشته باشند. دلایل موافقان علنی شدن این بود که با توجه به قرار داشتن یک موضوع بسیار مهم در دستور کار مجلس، مناسب است با شفافیت برای علاقه‌مندان و ملت ایران، نظراتشان را آشکار کنند همان‌طور که بعضی‌ها از دوطرف با در دست گرفتن برگه‌هایی، این کار را انجام دادند و نظر خود را علنی کردند. در نقطه مقابل هم افرادی مایل نیستند نظرشان در این زمینه آشکار و روشن شود و به همین دلیل نظر موافق نداشتند.

دلیل این‌که عده‌ای موافق علنی شدن رای نیستند، چیست؟ به هر حال هر نماینده‌ای مختار است در مورد هر طرح و لایحه‌ای موافقت یا مخالفت کند؟

طبیعتا این را باید از خود آنها بپرسید.

شما به‌عنوان نماینده‌ای که در مجلس حاضر هستید ارزیابی خاصی در این زمینه ندارید؟

من دقیقا نمی‌دانم که چه دلیلی دارند. هر کدام ممکن است دلیل خاص خودشان را داشته باشند، زیرا ممکن است سلایق متنوعی داشته باشند.

الان در بحث اف‌ای‌تی‌اف و لایحه سی‌اف‌تی، آن‌طور که به نظر می‌رسد نمایندگانی که تمایل به علنی شدن رای‌گیری داشتند بیشتر عضو فراکسیون ولایت بودند و به همین دلیل پس از مخالفت اکثریت نمایندگان به رای‌گیری علنی، 40 نفر از نمایندگان ولایی با انتشار اسامی خود در سایت‌ها مخالفت خود را با سی‌اف‌تی،‌ آشکارا اعلام کردند.

نه از هر دو طیف، نمایندگانی بودند که خواستار علنی شدن رای‌گیری بودند.

یعنی از مستقلین و اصلاح‌طلبان هم برخی نمایندگان مایل به رای‌گیری علنی بودند؟

بله.

آیا ارزیابی مشخصی دارید که حدود 120‌نماینده‌ای که با لایحه سی‌اف‌تی مخالفت کردند بیشتر به چه طیف‌هایی تعلق داشتند؟

عمدتا از نیروهای ولایی و افرادی از طیف‌های دیگر بودند که گرایش به سمت مواضع فراکسیون ولایی داشتند. البته موضوع علنی شدن رای‌گیری با موافقت یا مخالفت با سی‌اف‌تی را باید از هم تفکیک کنیم. در عین حال اصل موضوع این بود که دوستان ما نگرانی‌هایی در تصویب سی‌اف‌تی داشتند و با آن مخالفت کردند.

فراکسیون ولایت حدودا چند عضو دارد؟

اعضای رسمی فراکسیون ولایت غیر از آن چیزی است که در هر موضوعی رای می‌دهند. این فراکسیون به‌صورت رسمی حدود 70 الی 80 عضو دارد، اما در بعضی تصمیم‌گیری‌ها و موضع‌گیری‌ها از جمله همین لایحه سی‌اف‌تی به 120 نفر هم می‌رسد.

کمی بیشتر توضیح می‌دهید. چطور در زمانی 80 عضو دارد، اما گاهی تعداد اعضا به 120 نفر می‌رسد؟

وقتی رای‌گیری علنی نیست اظهار نظر درباره این‌که دقیقا چه کسانی و چگونه رای داده‌اند خیلی روشن نیست. اما این‌که عده‌ای از نمایندگان گرایش به سمت مواضع فراکسیون ولایی داشتند جای تردیدی نیست و در برخی موضوعات از جمله لایحه سی‌اف‌تی حتی از میان اصلاح‌طلبان، بعضی‌ها به مواضع فراکسیون ولایی گرایش دارند.

شدت اختلافات در مورد لایحه سی‌اف‌تی خیلی زیاد بود. از یک‌سو موافقان بسیار مثبت به این مساله می‌نگرند و در مقابل، مخالفان تاکید دارند که خطرات غیرقابل جبرانی از کنار این کنوانسیون به کشور وارد می‌شود؟ دلیل این شدت اختلاف دیدگاه‌ها در چیست؟

زیرا خود موضوع پیوستن به سی‌اف‌تی، دوپهلو است. ظاهری دارد و واقعیتی. ظاهر آن مبارزه با تامین مالی تروریسم و پولشویی است و طبیعتا اکثر نمایندگان معتقدند که چه در داخل کشور و چه در سطح بین‌الملل، ما در خط مقدم مبارزه با تروریسم هستیم. اما واقعیت کنوانسیون، تسلط مالی بیگانه است و بویژه رئیس دوره‌ای فعلی اف‌ای‌تی‌اف که دستیار وزیر خزانه‌داری آمریکاست در ضدیت با ایران و تلاش برای تحریم کشور ما است و طبیعی است در چنین شرایطی هرگونه اختیار دادن به‌طرف متخاصم به ضرر کشور و ملت است. اما این‌که در عمل دولت چگونه عمل کند و تا چه حدی با آنها همکاری داشته باشد محل بحث است و آنهایی که موافق این لایحه هستند معتقدند می‌توانیم در زمینه‌هایی که باعث آسیب به کشور و ملت می‌شود با آنها همراهی نکنیم و بر همین اساس با این لایحه موافقت کردند.

همان‌طور که گفتم هر دو طرف موضوع، مضرات و محاسنی دارد و به عقیده ما ضررهایش بیشتر از محاسنش است و به همین دلیل مخالف بودیم و گروه‌هایی موافق بودند و بعضا بصراحت موافقت خود را اعلام می‌کردند.

اگر بخواهیم موافقان و مخالفان سی‌اف‌تی در مجلس را تقسیم‌بندی کنیم آن‌طور که اشاره کردید، محوریت مخالفان سی‌اف‌تی از سوی فراکسیون ولایت بود. در مورد موافقان، آیا محوریت با فراکسیون امید بود یا شخص دکتر لاریجانی، رئیس مجلس؟

عمدتا محوریت کار با فراکسیون امید بود اما کسانی از آنها هم بودند که به سی‌اف‌تی رای مخالف دادند.