در جست‌وجوی منطق یک نامه

این در حالی است که تنها حدود 40 روز از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران می‌گذرد و این کشور با نادیده گرفتن قطعنامه شورای امنیت و تعهدات بین‌المللی خود در مقابل جامعه بین‌الملل ایستاده است. دونالد ترامپ از زمان خروج از برجام همواره از موضعی بالا اعلام کرده آماده است در مذاکره مجدد با ایران، به توافقی جدید دست یابد؛ توافقی که شروط آن از سوی وزیر خارجه آمریکا اعلام شده و نگاهی به آنها نشان می‌دهد عمل به آنها مساوی است با دست کشیدن ایران از تمام فعالیت‌های منطقه‌ای، دفاعی، هسته‌ای و.... و در یک کلام تسلیم کامل. طبق شروطی که آمریکایی‌ها مطرح کرده‌اند جمهوری اسلامی ایران باید از حمایت محور مقاومت دست بکشد، فعالیت هسته‌ای خود را به صورت کامل تعطیل کند، از آزمایش ‌های موشکی بپرهیزد و در گفت‌وگویی که با آمریکا و کشورهای مورد نظر آمریکا برگزار می‌شود، توافقی جدید امضا کند. آمریکایی‌ها گفته‌اند تنها در چنین صورتی حاضرند روابط خود را با ایران تغییر دهند و تحریم‌ها را قطع کنند. در چنین شرایطی این سوال مطرح است که پیشنهاد مذاکره میان ایران و آمریکا با چه منطقی مطرح شده است و چگونه می‌توان به فاصله اندکی از خلف‌وعده‌ها و اقدامات اعتمادزدای آمریکا بار دیگر با این کشور مذاکره کرد.

در این زمینه با غلامحسین کرباسچی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و یکی از امضاکنندگان این نامه، همچنین با حمیدرضا آصفی، دیپلمات باسابقه و سخنگوی وزارت خارجه در دولت اصلاحات گفت‌وگو کرده‌ایم.

مذاکره با آمریکا به ضرر منافع ملی ایران است

حمیدرضا آصفی، دیپلمات باسابقه کشورمان با اشاره به نامه اخیر فعالان سیاسی درباره مذاکره با آمریکا گفت: از نظر بنده مذاکره با ترامپ در شرایط امروز کشور به هیچ وجه به صلاح نیست.

سخنگوی پیشین وزارت خارجه در گفت‌وگو با جام‌جم خاطرنشان کرد: مذاکره و گفت‌وگو بدون شک شرایط و بسترهایی دارد که در حال حاضر این روند برای ایران پیرامون گفت‌وگو با مقامات آمریکایی و بخصوص ترامپ فراهم نیست و بدون شک در این مقطع به ضرر منافع ملی کشورمان محسوب می‎شود و بنده به شخصه با آن مخالف هستم. آصفی با بیان این‌که درخواست‌ مذاکره مستقیم با ترامپ به هیچ‌ عنوان قابل قبول نیست، تصریح کرد: تجربیات ما می‌گوید دولت آمریکا به هیچ عنوان قابل اعتماد نیست و این شرایط برای ترامپ مضاعف است. سفیر پیشین ایران در فرانسه با انتقاد از کسانی که تصور می‌کنند مذاکره مستقیم با آمریکا راهگشاست، تأکید کرد: آمریکایی‌ها با خروج از برجام ثابت کردند به هیچ توافقی پایبند نیستند؛ در همین توافقی که با کره‌ شمالی داشتند نیز می‌بینیم هنوز جوهر این توافق خشک نشده اما آمریکایی‌ها قید «اما» و «اگر» برای این توافق آورده‌اند. وی همچنین با اشاره به تشابه اسمی یکی از امضاکنندگان این نامه با او تاکید کرد این نامه را امضا نکرده است.

هدفمان نشان دادن بدعهدی آمریکا بود

غلامحسین کرباسچی، دبیر کل حزب کارگزاران سازندگی و یکی از امضاکنندگان نامه جمعی از فعالان سیاسی درباره مذاکره مستقیم و بدون قید شرط با آمریکا در پاسخ به این انتقاد جام‌جم که با توجه به بدعهدی‌های مکرر ایالات متحده نسبت به تعهدات بین‌المللی خود چه تضمینی برای گفت‌وگوی احتمالی ایران و آمریکا وجود دارد، گفت: در نامه مذکور آمده است در صورتی این مذاکرات انجام خواهد شد که بتوان تضمینی از آمریکا گرفت تا دیگر بدعهدی‌های گذشته تکرار نشود.

وی افزود: زمانی که بیانیه‌ای صادر می‌شود به معنای اجرا نیست. زمانی هم طرف آمریکایی 12 شرط برای گفت‌وگو با ایران در نظر گرفته بود. طبعا بیان این شروط هم به این معنا نبود که آنها تصور می‌کردند بعد از ارائه این شرط‌ها ایرانی‌ها هم دست خود را به علامت تسلیم بالا گرفته‌اند و شروط دوازده‌گانه را پذیرفته‌اند.

معمولا در بیانیه، حرف و سخن و نظری مطرح می‌شود و براساس عرف دیپلماتیک هم باید ادعا مطرح شود.

دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی با بیان این‌که هدف از این نامه اعلام این موضوع بوده که آمریکایی‌ها بدقول و بدعهد هستند اما ایران اهل مذاکره بوده خاطرنشان کرد: اصل مساله این است که در صورت انجام مذاکره ضمانتی از سوی آمریکا ارائه شود که دیگر بدعهدی‌های گذشته اتفاق نیفتد.

به عبارت دیگر ،مجموعه سیاسی که نامه مذکور را صادر کرده در قبال حرف آمریکا موضع سیاسی دارد و انجام مذاکرات را مشروط به گرفتن ضمانت از سوی ایالات متحده می‌داند. این‌که آمریکایی‌ها بدعهد هستند مشکلی است که متوجه آنها ست والا ایران که همواره در مسیر منطقی گفت‌وگو و مذاکره گام برداشته است.

خبرنگار جام‌جم از کرباسچی پرسید پس از خروج آمریکا از برجام، ترامپ اعلام کرد امیدوارم ایران پای میز مذاکره بیاید و یک توافق خوب با هم داشته باشیم. در چنین صورتی و با توجه به تهدیدات فراوان مقامات آمریکایی، اگر ایران با آمریکا وارد گفت‌وگو شود آیا از موضع ضعف نخواهد
بود.؟

این فعال اصلاح‌طلب در پاسخ ابراز کرد: ایران همواره در مقاطع مختلف و با حفظ منافع ملی در مذاکرات و گفت‌وگوی سیاسی با دولت‌های دیگر حضور پیدا کرده است.

برجام یکی از این نمونه‌هاست که نشان داده جمهوری اسلامی ایران مخالف مذاکره نیست ولی آمریکا بود که از این توافق خارج شد. در شرایط کنونی هم انجام مذاکره منوط به قول آمریکا مبنی بر تکرار نکردن بدعهدی‌های گــذشـته است.