وقتی ارزش‌ها قربانی «ارزش‌های خبری» می‌شوند

بدون شک این نحوه ضریب‌دهی را نمی‌توان یک استثنا دانست. در ذهن هر کدام از ما موارد زیادی وجود دارد که رسانه‌های اصلی و بزرگ موضوعات اصلی و حیاتی را رها کرده و به مسائلی که بود و نبودشان چندان اهمیتی ندارد می‌پردازند و به آنها ضریب می‌دهند. روزانه صدها یا حتی هزاران انسان در جای جای دنیا قربانی جنگ، قحطی،‌ گرسنگی و انواع خشونت‌ها می‌شوند اما میزان دیده شدن آنها توسط رسانه‌ها و به‌دنبال آن دیده شدن این موضوعات توسط سایر انسان‌هایی که درگیر آن فجایع نیستند بسیار کمتر از مثلا جشن سالانه اسکار است.

سوالی دیگر مطرح کنیم. چرا این اتفاق می‌افتد؟ جدای از سیاست‌های رسانه‌ها در زمینه‌های مختلف که باعث می‌شود مطلبی برجسته و موضوعی دیگر نادیده گرفته شود. از جمله عوامل این انعکاس کاریکاتوری وقایع در رسانه‌ها باید به یکی از مهم‌ترین بنیان‌های رسانه یعنی «ارزش‌های خبری» اشاره کنیم.

هر چند فلسفه وجودی ارزش‌های خبری این است که رسانه‌ها دیده شوند و رسانه‌ای که در مطالبش ارزش‌های خبری رعایت نمی‌شود، رسانه‌ای مرده است اما این واقعیت را نمی‌توان نادیده گرفت که این موضوع در موارد زیادی باعث قربانی شدن موضوعات مهم و اساسی به پای مطالب کم‌اهمیت یا حتی بی‌اهمیت است.

البته این مساله به این معنا نیست که باید مطالب عامه‌پسند را از رسانه‌ها حذف و به جایشان سراسر رسانه را پر از مطالب تلخ و سنگین کرد اما آن چیزی که باعث تعادل و توازن بین این دو می‌شود ضریب‌دهی و سیاست کلی رسانه است. هر چند رسانه با انتخاب و انتشار مطالب حتما نگاهی به ذائقه مخاطب خود هم دارد اما از سوی مقابل با ضریب‌دهی به موضوعات در حال ذائقه‌سازی برای مخاطب است و می‌تواند کشتار 60 فلسطینی در یک روز را برای بیننده کم‌ارزش‌تر از خداحافظی بوفون از فوتبال کند.

مهدیار حیدریان