فرجام سیمرغ در دست 1+6

به گزارش جام‌جم، با اعلام اعضای هیات داوری سی و ششمین جشنواره فیلم فجر،گمانه زنی‌ها و تحلیل‌های اهالی سینما و رسانه و تماشاگران پیگیر درباره کارنامه و عملکرد احتمالی این ترکیب آغاز شده است و خیلی‌ها از حالا منتظر روز اختتامیه این دوره و آرای نهایی این افراد هستند.

نگاهی اجمالی به این ترکیب، نشان می‌دهد احتمال انتخاب‌هایی با ریسک بالا و معرفی فیلم‌هایی بحث برانگیز به عنوان برگزیده وجود دارد و کمتر می‌توان انتظار نگاهی مصلحت اندیشانه و نزدیک به نگاه رسمی را داشت. با بررسی پیشینه سینمایی این افراد و اطلاع از گرایش سیاسی آنها، به نظر می‌رسد دکتر حسن خجسته تنها فرد این جمع باشد که نگاهی متفاوت از بقیه و مستقل دارد و برای انتخاب‌ها جز تکنیک و ساختار، به مضمون و محتوای فیلم‌ها نیز توجه ویژه‌ای داشته باشد. باید دید چانه‌زنی احتمالی او با شش نفر دیگر که نزدیک به خانه سینما هستند، چقدر جواب می‌دهد، آیا با پافشاری او می‌توان به موفقیت فیلم‌هایی چون «به وقت شام» یا «امپراطور جهنم» امیدوار بود یا فرشته طائرپور و کمال تبریزی (با سابقه مسئولیت‌هایی در خانه سینما) به عنوان مثال، درصورت آرای برابر فیلم‌ها، شاید پشت فیلم‌هایی مثل «جاده قدیم» و «مغزهای کوچک زنگ زده» بایستند.

غالب این ترکیب موید چیرگی یک طیف و گرایش سیاسی در هیات داوران است و می‌توان پیش بینی کرد جوایز هم از آنِ آثاری با کنایه‌ها و اشارات سیاسی همسو و هم‌سلیقه باشد. ممکن است برگزیده‌ها فیلم‌هایی باشند که از نگاه رسمی فاصله دارند، اما این به معنای انتخاب‌هایی صرفا مردمی و موردپسند و رضایت عامه تماشاگران هم نیست، چرا که این دسته از آثار نسبت چندانی با سویه‌های سیاسی خاصه طیف غالب هیات داوران این دوره جشنواره فیلم فجر ندارد. گویی این‌که به دلیل عملکرد اخیر سران این جناح سیاسی، بخشی از پایگاه مردمی آنها هم از دست رفته است. در این میان قائل شدن شانس برای دو فیلم مستند سودای سیمرغ یعنی «بانو قدس ایران» و «زنانی با گوشواره‌های باروتی» کمی دور از ذهن به نظر می‌رسد و اگر هم کسانی برای جایزه یا دست کم نامزدی مستندها گامی بردارند، افرادی مثل خجسته و رسول صدرعاملی (باتوجه به سابقه مستندسازی اش) باشند.

البته همه اینها در حد حرف و گمانه زنی است و باید تا روز اختتامیه منتظر ماند و دید این هیات داوران چه فیلمی را شایسته دریافت سیمرغ بلورین بهترین فیلم سی و ششمین جشنواره فیلم فجر می‌دانند.

مهم‌ترین رویداد سینمایی کشور از پنج روز دیگر به‌طور همزمان در 31 استان برگزار می‌شود و 25 فیلم (شامل 22 فیلم سینمایی داستانی، دو فیلم مستند و یک فیلم انیمیشن) و چهار فیلم کوتاه برای دریافت عناوین برتر و سیمرغ‌های بلورین با هم به رقابت می‌پردازند.

چشم تیزبین هیات داوران

بهرام بدخشانی، مدیر فیلمبرداری 59 ساله متولد تهران، فارغ‌التحصیل مدرسه عالی تلویزیون و سینماست. او برخی آثار شاخص سینمای ایران از جمله هیوا، مرد بارانی، دایره، من ترانه 15 سال دارم، بمانی، دوئل، تقاطع، راه آبی ابریشم، وارونگی و نگار را در کارنامه خود دارد و در سه دوره جشنواره فجر هم سیمرغ بلورین گرفت؛ در دوره هفدهم برای فیلم «هیوا»، در دوره بیست و دوم برای فیلم «دوئل» و در دوره بیست و نهم برای فیلم «راه آبی ابریشم» در بخش بین‌الملل. او از اعضای اصلی هیأت مدیره انجمن فیلمبرداران سینمای ایران بوده و تجربه داوری در جشنواره‌های مختلف را در کارنامه دارد.

حاشیه با من است!

کمال تبریزی، کارگردان 58 ساله متولد تهران، دانش‌آموخته رشته سینما و تلویزیون از دانشگاه هنر است. تبریزی فعالیت سینمایی‌اش را از سال 58 با سینمای آزاد شروع کرد و سه سال مسئول بخش آموزش مرکز اسلامی آموزش فیلم‌سازی بود. او ابتدا در چند فیلم مانند «توهم» و «آوای غیب» مدیر فیلمبرداری بود و به عنوان مجری طرح و مشاور ابراهیم حاتمی‌کیا در اولین فیلمش «هویت» حضور داشت.

تبریزی اولین بار با «عبور» در سال 1367 کارگردانی را در عرصه سینمای دفاع مقدس تجربه کرد.

مهم‌ترین فیلم او در این ژانر، کمدی جنگی موفقِ لیلی با من است، است و در مسلخ عشق، کودک قهرمان، مهر مادری، شیدا، فرش باد، گاهی به آسمان نگاه کن، از رئیس‌جمهور پاداش نگیرید، دونده زمین، خیابان‌های آرام، طعم شیرین خیال، امکان مینا و خودسر از دیگر آثار سینمایی اوست. این آخری با بازی حامد بهداد در مرحله ساخت است و اگر بموقع به جشنواره می‌رسید، تبریزی به عنوان یکی از کارگردانان سودای سیمرغ در این دوره حاضر بود، نه به عنوان داور.

تبریزی چند فیلم پرفروش مانند لیلی با من است، مارمولک، همیشه پای یک زن در میان است و طبقه حساس را در کارنامه دارد و از جمله سینماگران موفق در ادوار جشنواره فیلم فجر است. او در کنار فعالیت مستمر فیلمسازی در سینما، چندین سریال مهم تلویزیونی را نیز ساخته است. تبریزی عضویت در هیأت داوران چندین جشنواره سینمایی را در کارنامه دارد.

تبریزی همان‌قدر که فیلم موفق دارد، از آثار پرحاشیه هم برخوردار است. اکران مارمولک سروصدای زیادی به پا کرد و مخالفانی داشت. خیابان‌های آرام او هنوز امکان اکران ندارد. از رئیس جمهور پاداش نگیرید، پس از چند سال خاک خوردن به نمایش درآمد و سریال «سرزمین کهن» او هم به دلیل برخی اعتراض‌ها در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

خانم رئیس

فرشته طائرپور، تهیه‌کننده و فیلمنامه‌نویس 65 ساله متولد تهران و دانش آموخته ادبیات انگلیسی است. او بیش از ده فیلم سینمایی و حدود 20 هزار دقیقه آثار ویدئویی در خانه ادبیات و هنر کودکان و نوجوانان تهیه کرده و از نخستین سینماگران ایرانی است که در50 سال گذشته توانسته به عضویت هیأت رئیسه سازمان بین‌المللی فیلمسازان کودک وابسته به یونسکو درآید. ضمن این که اواخر دهه70 نیز به عنوان رئیس هیأت مدیره خانه سینما انتخاب شد.او تهیه‌کننده فیلم‌هایی چون گلنار، پاتال و آرزوهای کوچک، مدرسه پیرمردها، نان و شعر، پسر مریم، زن دوم و آینه‌های روبه‌رو هم بوده است. این تهیه‌کننده و فیلمنامه‌نویس، در دوره شانزدهم جشنواره فیلم فجر عضو هیأت داوران بخش مسابقه سینمای ایران و در دوره سی و سوم، داور بخش نگاه نو بوده است. در صفحه ویکی پدیای این سینماگر، از او به عنوان اولین داور زن جشنواره فیلم فجر نام برده شده است. طائرپور به واسطه نسبتش با مدیریت خانه سینما، جایگاه ویژه‌ای در آنجا دارد.

یک مردم شناس استراتژیک

دکترحسن خجسته، استاد دانشگاه و کارشناس 65 ساله متولد مشهد، دارای دکتری مدیریت استراتژیک از دانشگاه عالی دفاع ملی است. او لیسانس جامعه‌شناسی از دانشگاه تهران و فوق لیسانس مردم شناسی از دانشگاه تهران دارد. حسن خجسته از سال 1370 به جمع رادیو پیوست. او معاون صدای جمهوری اسلامی ایران به مدت 16 سال بوده و سال 86 به عنوان نایب رئیس اتحادیه رادیو تلویزیونی آسیا ـ اقیانوسیه (ABU) برگزیده شد. خجسته، ده‌ها کتاب و مقاله در زمینه رادیو ترجمه و تالیف کرده و مدیریت شبکه استانی رادیو تهران و رادیو پیام،‌ ریاست همایش بین‌المللی دین و رسانه در سال 2006،‌ ریاست 9 دوره جشنواره بین‌المللی رادیو را در کارنامه دارد. او همچنین عضو هیات امنای بنیاد سینمایی فارابی بوده و اکنون عضو هیأت امنای مدرسه ملی سینمای ایران است. خجسته امسال عضو شورای سیاستگذاری جشنواره سی و ششم نیز بوده است.

داوری نسیه و نقد!

خسرو دهقان منتقد، کارشناس و استاد دانشگاه 70 ساله متولد شیراز، دانش‌آموخته رشته حسابداری صنعتی در مقطع کارشناسی ارشد است. او از اواخر دهه 40 فعالیت نوشتاری در حوزه سینما را آغاز کرد و در خصوص نگارش، ترجمه، نقد و تدریس سینما از سابقه زیادی برخوردار است. دهقان به عنوان فیلمنامه‌نویس و مشاور کارگردان نیز فعالیت سینمایی داشته است. او نگارش فیلمنامه «رنو تهران 29» (سیامک شایقی)، همکاری در بازنویسی فیلمنامه «پاییزان» (رسول صدرعاملی) و فعالیت به عنوان مشاور کارگردان در فیلم‌های خاکستر سبز، شرم، صبح روز بعد و سریال «درپناه تو» را در کارنامه دارد. از جمله فعالیت‌های دهقان می‌توان به عضویت در شورای مرکزی کانون فیلمنامه‌نویسان و هیأت موسس انجمن منتقدان خانه سینما و ریاست این انجمن، نویسنده نشریات تخصصی سینما، تدریس در مراکز فرهنگی ـ هنری و دانشگاهی نظیر باغ فردوس، حوزه هنری، دانشکده سوره و دانشکده صدا و سیما اشاره کرد.دهقان که داوری در جشنواره‌های مختلف را در کارنامه دارد و امسال به عنوان دبیر جایزه کتاب سال سینما نیز فعالیت داشته، از اعضای فعلی شورای مرکزی انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران است. چندی پیش کتاب «نسیه و نقد» او (مجموعه نقدهای سینمایی خسرو دهقان) وارد بازار نشر شد.

ستاره‌ای بدرخشید و ماهِ داور شد!

محمدرضا فروتن، بازیگر 49 ساله متولد تهران، فوق لیسانس روان شناسی بالینی دارد و دکتری روان شناسی سلامت است. او در هفدهمین و بیست و چهارمین دوره جشنواره فیلم فجر، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول را برای فیلم‌های «قرمز» و «به آهستگی» (در بخش بین‌الملل) از آن خود کرده است. «شب یلدا»، «اتوبوس شب» و «عیار 14» از دیگر فیلم‌های مهم این بازیگر است. او تجربه داوری در جشنواره‌های سینمایی را نیز در کارنامه دارد. فروتن در دهه‌های 70 و 80از ستاره‌های محبوب سینمای ایران بود. فروتن در حالی در این جمع داوری کمال تبریزی را کنار خود می‌بیند که پیشتر در آثاری چون خیابان‌های آرام، طبقه حساس و سرزمین کهن با او همکاری کرده بود. اگر فیلم «سمفونی نهم» ساخته محمدرضا هنرمند با بازی او در جشنواره فیلم فجر امسال شرکت می‌کرد، فروتن را هم به عنوان داور این دوره نمی‌دیدیم.

من صدرعاملی داور، 63 سال دارم!

رسول صدرعاملی، کارگردان و تهیه‌کننده 63 ساله متولد اصفهان و دانش‌آموخته کارشناسی جامعه‌شناسی است. در کارنامه این سینماگر، کارگردانی، تهیه‌کنندگی، فیلمنامه‌نویسی، روزنامه‌نگاری و همچنین داوری چند جشنواره داخلی و خارجی به چشم می‌خورد. صدرعاملی ساخت 14 فیلم بلند سینمایی را در کارنامه دارد و با ساخت آثار پرمخاطبی چون «گل‌های داودی» و «من ترانه 15 سال دارم» از سینماگران جریان‌ساز سه دهه سینمای پس از انقلاب به شمار می‌رود و جوایز متعددی را از جشنواره فیلم فجر و دیگر جشنواره‌های داخلی و بین‌المللی کسب کرده است.

گل‌های داودی، پاییزان، قربانی، سمفونی تهران، دختری با کفش‌های کتانی، من ترانه 15سال دارم، دیشب باباتو دیدم آیدا، شب، هر شب تنهایی، زندگی با چشمان بسته، در انتظار معجزه و سال دوم دانشکده من از آثار سینمایی این کارگردان است.

صدرعاملی همچنین در زمینه سینمای مستند، «فتح بستان» را اوایل دوران دفاع مقدس ساخته است و مستند «مرگ پدرام تجریشی» نیز ازجمله کارهای اوست که فیلم سینمایی «می‌خواهم زنده بمانم» بر اساس آن ساخته شد. صدرعاملی، تهیه‌کننده مستند «پیاده‌روهای واراژدین» و مستندهای متعددی در زمینه جنگ و آسیب‌های اجتماعی نیز بوده است. از این فیلمساز، سریال مستند «خاطرات یک خبرنگار» (پرواز انقلاب) را هم به خاطر داریم.

او در دوره‌های 21، 24، 27 و 31 داور جشنواره فیلم فجر در بخش مسابقه سینمای ایران بوده و در بخش بین‌المللی جشنواره فجر هم سابقه داوری دارد.

قرار بود صدرعاملی با فیلم «سال دوم دانشکده من» در جشنواره امسال حاضر باشد، اما به دلیل آماده نشدن فیلم در موعد مقرر، این فرصت را پیدا نکرد و حالا فقط به عنوان داور، در این رویداد مشارکت دارد.