احتمال تهاجم نظامی ترکیه به شمال سوریه بالا گرفت

به گزارش تسنیم، صالح مسلم رهبر حزب کردهای سوریه «اتحاد دموکراتیک» در مصاحبه با روزنامه ایزوستیای روسیه اعلام کرد اگر آنکارا قصد خود را برای حمله به منطقه عفرین سوریه عملی کند، نیروهای دموکراتیک سوریه که بخش اعظم آن را شبه نظامیان کرد تشکیل می‌دهند، خود را آماده دفع حملات ارتش ترکیه کرده‌اند.

صالح مسلم گفت: «ما انتخاب دیگری نداریم، جز این‌که از خود دفاع کنیم. از ترکیه و اردوغان انتظار هر اقدامی بعید نیست. هر حمله‌ای به ما شود، قطعا دفع خواهد شد.»

در خود سوریه نیز دیدگاه کاملا منفی نسبت به امکان آغاز عملیات نظامی ترکیه در شمال این کشور وجود دارد. وزارت دفاع سوریه امکان اقدام نظامی مجدد ترکیه را در خاک این کشور نقض تمامیت ارضی سوریه ارزیابی می‌کند. ثمیر سلیمان، رئیس بخش اطلاعات سیاسی وزارت دفاع سوریه در گفت‌وگو با ایزوستیا، اوضاع را این‌گونه تفسیر کرد که هر نوع حضور نظامی ترکیه در خاک سوریه غیرقانونی بوده و چنین اقدامی را چیزی غیر از تجاوز نظامی نمی‌توان نامید.

سجی تعام، عضو کمیته امور بین‌الملل پارلمان سوریه و نماینده حزب بعث نیز موضعگیری مشابهی اتخاذ کرده و گفت: ارتش سوریه کاملا آمادگی مقابله با هر نوع تجاوز نظامی به این کشور را دارد. البته هر نوع تصمیم گیری در این باره از سوی دولت سوریه صورت خواهد گرفت.

مقصر آمریکاست

در این بین مسکو، آمریکایی‌ها را مقصر وخامت اوضاع در سوریه می‌داند. مساله از جایی شروع شد که ائتلاف بین‌المللی مبارزه با داعش به سرکردگی آمریکا اعلام کرد قصد دارد نیروهای امنیت مرزی به ظرفیت 30 هزار نفر را تشکیل دهد. این نیروها قرار است در پایگاه نظامی نیروهای دموکراتیک سوریه مستقر شده و زیر نظر آمریکایی‌ها آموزش ببینند. مقامات مسکو از این اقدام واشنگتن بشدت انتقاد کرده‌اند.

سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در 15 ژانویه در کنفرانس مطبوعاتی سالانه خود تاکید کرد ایجاد ساختاری نظامی متشکل از 30 هزار نفر از سوی آمریکا مساله بسیار جدی است و خطری مستقیم را متوجه سوریه می‌کند. ولادیمیر جباروف، نایب‌رئیس کمیته امور بین‌الملل شورای فدراسیون (سنای) روسیه در گفت‌وگو با روزنامه ایزوستیا، یادآور شد آمریکایی‌ها آشکارا از شکست دادن تروریست‌های داعشی مایوس شده‌اند و اکنون قصد دارند کردهای سوری و ترکیه را به سمت درگیری مسلحانه در مقابل یکدیگر سوق دهند. به گفته این سناتور روس، همه این اقدامات آمریکا با هدف وخیم کردن اوضاع و ازسرگیری مناقشه نظامی در سوریه صورت می‌گیرد.

مقامات ترکیه نیز آمریکا را مقصر ایجاد تنش‌های موجود در مرز ترکیه و سوریه معرفی می‌کنند و می‌گویند اجازه تشکیل چنین نیرویی را نخواهند داد. در همین رابطه مولود چاووش‌ اوغلو، وزیر خارجه ترکیه دیروز طی اظهاراتی گفت: تشکیل نیروی امنیتی در مرزهای سوریه و ترکیه از سوی آمریکا به روابط آنکارا ـ واشنگتن آسیب می‌رساند. وزیر خارجه ترکیه که در نشست «ثبات و امنیت شبه‌جزیره کره» در ونکوور کانادا حضور داشت، پس از دیدار با رکس تیلرسون همتای آمریکایی خود، در مصاحبه با خبرنگاران گفت: اقدامات ما علیه گروه تروریستی «ی.پ.گ»/«پ.ک.ک» به عفرین محدود نخواهد بود و شامل منبج و شرق فرات نیز خواهد شد. عفرین و منبج تحت کنترل یگان‌های مدافع خلق کرد قرار دارند که آنکارا آنها را تروریست و وابسته به حزب کارگران کردستان می‌داند.

صف‌آرایی نیروها

حزب اتحاد دموکراتیک سوریه در پی عملیات ارتش ترکیه در منطقه عفرین از کشورهای جهان خواستار متوقف کردن عملیات نظامی در این منطقه شد. حزب اتحاد دموکراتیک سوریه با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: عفرین تنها نیست و تمامی شمال و شرق سوریه حامی آن است. در همین رابطه یک مسئول کرد اعلام کرد که کردها قصد دارند با حمایت آمریکا یک گروه مرزبانی تشکیل دهند که با خطرات ترکیه مقابله کند. فوزه یوسف، رئیس مشترک نهاد موسوم به «هیدت اجرایی فدرالیسم دموکرات شمال سوریه» تصریح کرد این گروه مرزبانی، تحت فرماندهی «نیروهای دموکراتیک سوریه» فعالیت خواهد کرد. نیروهای دموکراتیک متشکل از عناصر کرد و عرب هستند و از حمایت آمریکا برخوردارند.

از آن سو خبر می‌رسد که دولت ترکیه موشک‎های توم هاوک خود را در مناطق مرزی ترکیه و سوریه مستقر کرده است. این موشک‎ها در شهرهای مرزی «قرقی‌خان» و «یالداگی» استان «ختای» مستقر شده‌اند و به سمت منطقه عفرین سوریه، محل استقرار شبه‌نظامیان کرد تحت آموزش آمریکا، نشانه رفته‌اند. ترکیه حتی در تماس با دبیر کل ناتو نسبت به وقوع یک جنگ جدید در منطقه هشدار داد. به گزارش خبرگزاری آناتولی، رجب طیب اردوغان در تماس تلفنی با دبیرکل ناتو تاکید کرد، ترکیه هرگز استقرار نیروهایی تحت رهبری «نیروهای سوریه دموکراتیک» را که وابسته به حزب اتحاد دموکراتیک و یگان‌های مدافع خلق هستند، در سوریه نمی‌پذیرد. درمقابل، استولتنبرگ نیز با تاکید بر این که ترکیه به عنوان عضوی از ناتو، یک کشور مهم برای این ائتلاف محسوب می‌شود، گفت: در رابطه با تشکیل این نیروی جدید با ناتو رایزنی و مشورت نشده است. طبق گزارش رسانه‌های ترک، حمله احتمالی ترکیه به شهر عفرین سوریه با حملات هوایی به 149 موضع یگان‌های مدافع خلق کرد آغاز خواهد شد.

تنش‌های مرزی بین ترکیه و روسیه تاکنون موجب آوارگی هزاران نفر در روستاهای این منطقه شده است. به گزارش آناتولی، ساکنان عفرین در سوریه به دلیل احتمال وقوع عملیات نظامی ترکیه با نظامیان کرد منازل خود را ترک می‌کنند، سازمان ملل اعلام کرد تاکنون بیش از 200 هزار نفر به دلیل درگیری‌ها در شمال غرب سوریه آواره شده‌اند. منابع خبری می‌گویند حالتی از تنش در شهر عفرین حکمفرما شده، طوری که روند خرید و فروش کاهش یافته و خیابان‌ها شاهد کاهش گسترده
رفت‌وآمد مردم است.

سرگردانی ترکیه

ناظران با توجه به تنش‌های به وجود آمده در مرزهای سوریه و ترکیه نسبت به پیامدهای آن هشدار می‌دهند و می‌گویند دخالت آمریکا دراین منطقه موجب شعله‌ور شدن مجدد آتش جنگ و تخریب هر چه بیشتر زیرساخت‌های سوریه و ترکیه و بروز فاجعه انسانی دیگر در مناطق درگیری خواهد شد. آنها معتقدند حمله ترکیه به هر بهانه‌ای صورت گیرد به لحاظ حقوق بین‌الملل یک تجاوز محسوب می‌شود و این حق را به دمشق می‌دهد تا مقابله کند. دراین میان نابودی 30 هزار نیروی نظامی مورد اشاره اردوغان شاید چندان هم آسان نباشد و در صورت تحقق این پروژه، ترکیه نیز از تبعات آن درمیان کردهای این کشور در امان نخواهد بود. بنابراین معقول ترین راهکار برای ترکیه در شرایط سرگردانی کنونی این است که در همکاری با ایران و روسیه و نیز دولت سوریه با این پروژه مقابله کند تا هم از یک پشتوانه حقوق بین‌الملل برخوردار باشد و هم یک تهدید مشترک را هدف قرار داده باشد. این گزینه می‌تواند مقدمه‌ای برای بازگشت روابط دو کشور سوریه و ترکیه به حالت عادی نیز باشد که به نفع هر دو طرف خواهد بود .