48 بار مُـردم و زنـده شدم

آقای بیرانوند! شما بیش از ده سال در اردوهای تیم ملی حضور داشتید. تجربه حضور در تیم ملی به عنوان سرمربی چطور بود؟

واقعا تجربه سختی بود. شما در یک مسابقه دو وزنه‌بردار داری و باید در هر حرکت شش وزنه برای آنها انتخاب کنی. در عین حال باید همه جوانب را بسنجی و چیزی حدود 15 عامل را همزمان زیر نظر داشته باشی. عواملی که غفلت از هر کدام از آنها می‌تواند به قیمت از دست رفتن مدال تمام شود. من 48 بار به ازای هر 48 حرکت وزنه‌بردارانم در آمریکا مردم و زنده شدم. تا به حال در تمام زندگی‌ام چنین استرس و فشاری را تجربه نکرده بودم.

سوال‌ها را از دسته فوق‌سنگین شروع کنیم. یعنی درست از نقطه پایان رقابت‌های جهانی. خیلی‌ها هنوز از مدال نقره ارزشمند سعید علی حسینی حرف می‌زنند و اتفاق تلخی که برای بهداد سلیمی رقم خورد. ابتدا درباره سعید علی حسینی بگویید؟

چند روز قبل از مسابقه دسته فوق‌سنگین، سعید یک مقدار زانویش التهاب پیدا کرد و ما نمی‌توانستیم در تمرینات به او فشار بیاوریم. ترجیح ما این بود که اگر قرار است یک بار به زانوی این وزنه‌بردار فشار بیاید در روز مسابقه باشد نه در روزهای قبل از مسابقه. این را می‌دانستیم که اگر در تمرینات مشکلی برای زانوی سعید پیش بیاید، فرصتی برای ریکاوری او وجود نخواهد داشت و طبیعتا سعید فرصت حضور در مسابقات را از دست می‌داد. موضوع دیگری که در مورد سعید علی حسینی وجود داشت، دوری هشت ساله او از صحنه رقابت‌ها بود. او قبل از آن که برای مهار وزنه 203 روی تخته بیاید در پشت صحنه، خیلی سرحال وزنه 190 را زد. اما متاسفانه شروع خوبی نداشت. دلیل این که ما برای سعید وزنه 203 را انتخاب کردیم هم این بود که او با مهار این وزنه مدال یکضربش را قطعی کند و در دو حرکت باقیمانده برود برای رقابت با بهداد و تالاخادزه.

اما در عمل سعید روی همان وزنه 203 کیلوگرم گیر کرد. فکر نمی‌کنید استرس بالا باعث شد او نتواند یکضرب خوبی داشته باشد؟

نه این که سعید استرس داشته باشد، اما بدنش در آن لحظه جواب نداد و صحنه رقابت بر او فائق آمد. شاید اگر سعید قبل از مسابقات جهانی در یک یا دو میدان بین‌المللی یا حتی داخلی وزنه می‌زد، این اتفاق برایش نمی‌افتاد که در جهانی دو وزنه اولش را از دست بدهد. او بعد از هشت سال، با توجه به اتمام محرومیتش ابتدا در رکوردگیری بابلسر وزنه زد و بعد هم وارد مسابقات جهانی شد. در عوض بهداد واقعا شروع خوبی در یکضرب داشت و 211 را بخوبی مهار کرد. او اگر وزنه 216 را هم مهار می‌کرد می‌توانستیم شاهد رقابت جذاب‌تری در دوضرب باشیم، اما او وزنه 216 را از دست داد و تالاخادزه هم با مهار وزنه 220 کیلوگرم فاصله را زیاد کرد و کارمان برای کسب مدال طلا سخت شد.

تلخی مدال برنز بهداد با شیرینی مدال نقره سعید علی حسینی همراه شد. قبل از مسابقات چنین جایگاهی را برای سعید متصور می‌شدید؟

توقعات از سعید بالا بود و خیلی‌ها از او می‌خواستند بهترین مدال‌ها را بگیرد یا حتی رکورد بزند. با این حال ما در جلسات مختلف به سعید گفتیم برنامه ات برای بازگشت به میادین و کسب نتایج درخشان باید براساس یک طرح سه ساله باشد.

این برنامه سه ساله دقیقا چه مواردی را شامل می‌شود؟

صحبتی که ما با سعید داشتیم، این بود که ابتدا حضوری خوب و آبرومند در مسابقات جهانی 2017 داشته باشد. سپس برای بازی‌های آسیایی 2018 و رقابت‌های جهانی برای کسب مدال طلا خیز بردارد و در نهایت برای بازی‌های المپیک 2020 به رکورد دنیا حمله کند. ما به او گفتیم نباید انتظار داشت همه این موارد در همین دو ماهه اول بازگشت او به میادین محقق شود. برنامه به برنامه باید جلو رفت. خوشبختانه سعید هم قدم اول را خیلی خوب برداشت. البته او می‌توانست رکوردهای بهتری به ثبت برساند، اما من از شرایط پای او خبر دارم و می‌دانم با شرایط زانویش کاملا غیرتی و خوب وزنه زد. من مطمئن هستم سعید در مسابقات بعدی با آرامش و اطمینان بهتری وزنه خواهد زد. نکته‌ای که نباید فراموش شود این است که او با وجود تمام شایستگی‌هایش، تا قبل از این هیچ مدال ارزشمندی در سطح رقابت‌های جهانی بزرگسالان نداشت، اما از امروز به بعد قضیه کاملا فرق می‌کند. درست شبیه سهراب مرادی. سهراب هم تا پیش از طلای المپیک ریو مدال جهانی نداشت؛ اما بعد از آن مدال طلا، راحت‌تر کار کرد و دیدید چگونه در آمریکا رکوردهای دنیا را جابه‌جا کرد.

در کنار شیرینی‌های کسب عنوان قهرمانی قطعا یک مورد نباید از نظر دور بماند، این که تیم ملی در مسابقات جهانی آمریکا به نسبت آخرین رکوردگیری در بابلسر 68 کیلوگرم کاهش رکورد داشت. ارزیابی شما از این موضوع چیست؟

ما علی هاشمی را داشتیم که سه روز پیش از اعزام آنفلوآنزای شدید گرفت، دو بار بستری شد، زیر سرم رفت و اصلا نتوانست به سالن تمرین بیاید. هاشمی چیزی حدود سه یا چهار کیلوگرم کاهش وزن پیدا کرد و ما با این شرایط او را به آمریکا بردیم. در مورد دیگر نفرات هم موردی که اتفاق افتاد این بود که ما تا یک روز پیش از اعزام نمی‌دانستیم تیم در مسابقات شرکت می‌کند یا نه. قطعا چنین مسائلی روی عملکرد تک تک نفرات تاثیر می‌گذارد. از طرفی طبق برنامه‌ریزی، قرار بود یک هفته زودتر به آمریکا برویم تا به لحاظ بدنی، شرایطمان با شرایط کشور میزبان اخت پیدا کند، اما همین تاخیر باعث شد بدن‌ها سازگار نشود و روی کیفیت کار بچه‌ها تاثیر منفی بگذارد. به همه اینها استرس برخی اعضای تیم را که برای اولین بار در صحنه رقابت‌های جهانی بزرگسالان حاضر می‌شدند هم اضافه کنید.

اگر بخواهید صادقانه جواب بدهید، آیا انتخاب وزنه‌ای در رقابت‌های جهانی داشتید که اشتباه بوده باشد؟

در مورد انتخاب وزنه‌ها الان که مسابقات تمام شده شاید مثلا بتوان گفت علی میری با وزنه 198 یا وزنه 199 هم می‌توانست مدال بگیرد، اما در حین مسابقه که هنوز بسیاری از حریفان یک یا دو حرکت دیگر دارند، نمی‌توان وزنه‌ای را برای وزنه‌بردارت بگیری، به این امید که بقیه، وزنه‌های خودشان را از دست می‌دهند. با این حال ما وزنه‌هایی را برای ملی‌پوشان گرفتیم که اگر می‌زدند شانس کسب مدال بود. هم علی میری و هم علیرضا سلیمانی می‌توانستند با مهار وزنه‌های خودشان روی سکوی جهانی بایستند. در کل نمی‌گویم عملکرد بی‌نقصی داشتیم، اما از انتخاب وزنه‌ها راضی هستم. نتیجه هم که دیگر نیاز به تعریف من ندارد. خوشبختانه برای نخستین بار تیم ملی هم در رده‌بندی مدالی و هم در رده‌بندی امتیازی قهرمان جهان شد. ما 55 امتیاز با تیم دوم و
155 امتیاز با تیم سوم فاصله داشتیم و این در حالی بود که تقریبا 7 نفره بودیم چراکه کیانوش رستمی در دو ضرب و مجموع نتوانست امتیازی برای ما به دست بیاورد. در رده‌بندی وزنه‌برداران برتر مسابقات نیز نفرات دوم، سوم و چهارم ایرانی بودند. دو جوان را به مسابقات اعزام کردیم و توانستیم 14 مدال به دست بیاوریم و در دو وزن صاحب مدال طلای مجموع شویم. این افتخارات در حالی به دست آمد که پنج ماه پیش، وقتی من سرمربی تیم ملی شدم بسیاری از کارشناسان و دوستان نزدیک به من گفتند سمت این تیم نرو، چراکه از هم گسیخته است و باعث می‌شود تمام آبرویی که در این سال‌ها به زحمت جمع کرده‌ای به حراج گذاشته شود، اما من گفتم این مسئولیتی است که بر دوش من گذاشته شده و من وظیفه دارم هر آنچه در توان دارم برای کمک به تیمی که فقط پنج ماه تا اعزام به رقابت‌های جهانی فاصله دارد، انجام دهم. الان اما تیم ملی قهرمان جهان شده و برخلاف رده سنی جوانان که از سوی برخی گفته می‌شد تیم بدون نفرات شاخص و کسب مدال طلا قهرمان جهان شده است، ما هم نفرات شاخص داشتیم، هم رکورد دنیا را زدیم و هم مدال‌های پرشمار به دست آوردیم.

برنامه‌های بعدی تیم ملی وزنه‌برداری چیست؟

مهم‌ترین مسابقات مهم بعدی بازی‌های آسیایی 2018 است که اواخر مرداد ماه سال آینده برگزار می‌شود. طبیعتا فعلا برنامه‌ای برای آغاز اردوهای تیم ملی نداریم چراکه زمان زیادی تا بازی‌های آسیایی باقی‌مانده، اما در این فاصله قطعا نیم‌نگاهی به نفرات شایسته‌ای که در بیرون از اردوهای تیم ملی در لیگ یا مسابقات قهرمانی کشور وزنه می‌زنند، خواهیم
داشت.

آیا همه بیرون مانده‌ها شانس حضور در تیم ملی را دارند؟

درهای تیم ملی به روی همه باز است و من همین جا اعلام می‌کنم ما خصومتی با هیچ وزنه‌برداری نداریم.

در مسیر این قهرمانی کسانی هستند که بخواهید به صورت ویژه از آنها تشکر کنید؟

بله! اول از همه تشکر ویژه‌ای دارم از تمام مربیان شهرستانی که بدون هیچ چشمداشتی در حال فعالیت در امر استعدادیابی هستند. خدا قوت می‌گویم به تک‌تک این عزیزان. آنها هرچه در باشگاه‌ها می‌کارند، ما مربیان در تیم ملی درو می‌کنیم. یک تشکر هم می‌کنم از فدراسیون پزشکی ورزشی و هیات‌های وزنه‌برداری دو استان آذربایجان شرقی و مازندران که از اردوهای تیم ملی به بهترین شکل ممکن میزبانی کردند. البته در مسیر این قهرمانی من تنها نبودم دوستان و همکاران خوبی کنار خودم داشتم . خسته نباشید می‌گویم به دوستان خوبم اصغر ابراهیمی، محمدرضا کاظمی‌نژاد، مسعود قاسمی و دیگر عزیزانی که به ما در آماده سازی تیم ملی برای حضور در مسابقات جهانی کمک کردند. ضمن این که از تمام مربیانی که در ادوار گذشته هدایت تیم ملی را برعهده داشتند تشکر می‌کنم. یک تشکر ویژه هم دارم از خانواده ملی‌پوشان که با وجود دوری از عزیزانشان، بهترین حمایت معنوی را از آنها داشتند و کمک کردند تا این قهرمانان با آرامش خاطر، به تمرین در اردوهای تیم ملی بپردازند. ضمن این‌که انصافا علی مردای برای این تیم سنگ‌تمام گذاشت و با وجود تنگناهای بسیار همه جوره به ما در پیشبرد اردوها کمک کرد. در آخر هم می‌خواهم یاد کنم از مرحوم محمدعلی فلاحتی نژاد عزیز. جامعه وزنه‌برداری چهار ماه پیش این قهرمان ارزنده و دوست‌داشتنی را از دست داد و حالا بهترین زمان است تا یاد این قهرمان از دست رفته را با کسب ارزشمندترین جام وزنه‌برداری زنده نگه داریم.

سوال آخر؛ آیا روند موفقیت‌های تیم ملی ادامه دار خواهد بود؟

ما قصد نداریم در باد این قهرمانی بخوابیم. طبیعتا حالا که روی سکوی قهرمانی ایستاده ایم انتظارات هم از تیم ملی بالا رفته است. ما در هر سه رده نوجوانان، جوانان و بزرگسالان جهان صاحب عنوانیم و حالا دنیا نگاه متفاوتی نسبت به وزنه‌برداری ایران دارد. واقعا کار بزرگی انجام شد، اما باید از همین روزهای آینده به فکر اضافه کردن نفرات جدید به بدنه تیم ملی باشیم تا در المپیک 2020 در اوج تجربه و قدرت باشند و بتوانند افتخارآفرین باشند. البته فعلا باید از این قهرمانی لذت ببریم و بابت آن به خانواده بزرگ وزنه‌برداری تبریک بگوییم. من معتقدم حتی اگر برای لحظه‌ای دل مردم ایران، بخصوص عزیزان آسیب‌دیده در زلزله کرمانشاه شاد شده باشد، یعنی ما کارمان را بخوبی انجام داده ایم.

خطا بود یا نه؟!

آنچه در مورد بهداد بحث‌برانگیز شد، حرکت‌های دوضرب او بود. وزنه‌هایی که مشکوک به خطا بودند و باعث شد آن اتفاقات رقم بخورد...

ما در تمرینات خیلی روی دوضرب بهداد کار کرده بودیم. به‌طوری که این نقیصه که آرنجش روی حرکت قیچی حالت پرس پیدا می‌کرد تقریبا از بین رفته بود. شما اگر فیلم وزنه 245 بهداد را در سالن تمرینات آناهیم ببینید، یا حتی همان فیلمی که بهداد در تهران وزنه 260 کیلویی را بالای سر برد، خواهید دید که آرنجش هیچ مشکلی نداشت؛ اما نمی‌دانم چرا در جریان رقابت‌های جهانی دوباره این نقیصه در حرکت دوضرب بهداد به وجود آمد. پاسخی هم برایش ندارم چون هرکاری که لازم بود در تمرینات برای رفع این اشکال تاکتیکی انجام دادیم، اما متاسفانه در روز مسابقه این نقیصه برگشت.

اگرچه تلویحا به خطا بودن حرکت بهداد اشاره کردید، اما اگر بصراحت از شما بپرسیم چه چراغی به حرکت سوم بهداد در دوضرب می‌دهید، چه پاسخ خواهید داد؛ سفید یا قرمز؟

من به عنوان سرمربی وظیفه دارم از وزنه بردارم دفاع کنم. البته اگر حرکتی واقعا خطا باشد شک نکنید که بصراحت می‌گویم خطاست. در مورد حرکت بهداد شما خودتان دیدید که سه داور بین‌المللی به او چراغ سفید دادند، اما هیات ژوری نظر دیگری داشت. آنها هم می‌توانند سختگیرانه قضاوت کنند و هم می‌توانند در تصمیم‌گیری‌ها نرمش و انعطاف از خودشان نشان دهند. همین که سه داور قبول می‌دهند یعنی حرکت قابل قبول است، اما ژوری آن نرمش و انعطاف لازم را از خود بروز نداد.

خیلی‌ها معتقدند نوع رفتار بهداد سلیمی روی صحنه برای هیات ژوری تحریک‌برانگیز بود و همین باعث شد آنها حساسیت بیشتری روی او داشته باشند... .

من نمی‌توانم این موضوع را رد کنم. به هر حال همان طور که شما اشاره کردید، این تصمیمات سختگیرانه می‌تواند با رفتاری که خود بهداد روی صحنه داشت، مرتبط باشد.

رضا پورعالی

گروه ورزش