3 گام مهم برای گفت‌وگو با کودکان و نوجوانان

والدین اغلب از بی‌اعتنایی فرزندانشان گله دارند و بچه‌ها هم فکر می‌کنند والدینشان لحنی‌ توام با کنایه، تند و گاهی خشن دارند.

این‌که چطور می‌توانیم با بچه‌ها به شیوه‌ای صحیح و اثرگذار گفت‌وگو کنیم موضوعی است که ما آن را با الهام ده‌یادگاری، فوق‌تخصص روان‌شناسی کودکان در میان گذاشته‌ایم.

همزبانی + قاطعیت

وقتی بتوانیم هنگام حرف زدن نظر خود به‌گونه‌ای مطرح کنیم که برای کودکان جالب باشد و در واقع به نوعی نظرشان را جلب کنیم و به اصطلاح به زبان خودشان با آنها گفت‌وگو کنیم آنها هم بیشتر به ما اعتماد می‌کنند. به این ترتیب‌ می‌توانیم از همه لحاظ ارتباط بهتری با آنها داشته باشیم. برای رسیدن به این هدف والدین باید به چند موضوع مهم توجه داشته باشند: نخست این‌که باید علاوه بر داشتن رفتارهای منصفانه با بچه‌ها دوست هم باشند. یعنی ببینند اگر جای فرزندان خود بودند، چگونه رفتار می‌کردند و دوست داشتند با خودشان چگونه رفتار شود؟

موضوع مهم دیگر این است که والدین باید در رفتار با فرزندان خود قاطع باشند و بتوانند همراه با دادن آگاهی و اطلاعات به آنها برخوردی قاطعانه نیز داشته باشند. لزوم رفتارهای قاطعانه اغلب در دوران نوجوانی بیشتر احساس می‌شود. زیرا در نوجوانی با توجه به افزایش نیاز نوجوانان ‌به خودمختاری و خودشکوفایی والدین باید حتما رفتارهای قاطعانه‌ای داشته باشند.

احترام متقابل

اگر والدین سعی کنند به فرزندانشان احترام بگذارند آنها هم بتدریج یاد خواهند گرفت همان‌گونه با والدین‌شان رفتار کنند. فراموش نکنیم فرزندان آیینه رفتار خود ما هستند. بنابراین اگر گاهی اشتباهاتی می‌کنند ابتدا باید ببینیم خودمان چه اشتباهی داشته و چگونه رفتار کرده‌ایم که فرزندمان چنین عکس‌العمل و رفتاری دارد.

والدین باید طوری با فرزندشان رفتار کنند ‌که خود او هم متوجه شود در انتخاب نهایی و تصمیم‌گیری‌های خود آزاد است و می‌تواند نظر دهد؛ نه این‌که همیشه مجبور است چیزی را انتخاب کند‌ که والدین به او دستور می‌دهند و مطابق میل آنها تصمیم بگیرد.

فراموش نکنیم کودک فقط تا شش ماهگی برای برطرف کردن هرگونه نیاز فیزیکی خود کاملا به بزرگ‌ترها نیازمند است، ولی بعد از آن کم‌کم باید این حس نیاز، وابستگی ‌و چسبندگی عاطفی را بتدریج و به مرور کم و کمتر کرد.

قصه، بهترین گفت‌وگو

تربیت کودکان روش‌های مختلفی دارد؛ بعضی والدین بسیار مهربان هستند، بعضی دیگر خیلی زود عصبانی می‌شوند و بسیاری از آنها هم نمی‌دانند اصلا باید چه شیوه‌ای درپیش بگیرند اما نکته مهم این است که توجه داشته باشیم داشتن «تعادل»و برقراری آن تنها راهی است که می‌تواند باعث انتخاب درست و موفق شیوه فرزندپروری شود.

کودک همان‌گونه که باید با چهره مهربان ما آشنا باشد باید چهره خشمناک ما را هم ببیند. ولی‌ این خشم به معنای نامهربانی و مجبور کردن کودک به انجام هر کاری مطابق میل ما نیست؛ بلکه او باید به تدریج با چیزهایی که برخلاف میل او هم هست آشنا شود و به این صورت برای ورود به زندگی اجتماعی آماده شود. کودک باید بداند در دنیای واقعی همیشه همه چیز مطابق میل ما نیست. ‌برای گفتن این موضوع نیز بهترین راه «قصه گویی» است. آگاه کردن کودکان با گفتن قصه بهترین گفت‌وگویی است که هم برای کودک دلنشین است و هم والدین به نتیجه بهتری می‌رسند و می‌توانند فرزندانشان را بیشتر راهنمایی کنند.

یکتا فراهانی