فوتبالیست‌ها و حضور در قاب کوچک

همین امر نیز توجه رسانه‌هایی همچون سینما و تلویزیون را به آن جلب کرده و چهره‌های سرشناس را به سمت خود کشانده است. برای مثال می‌توان به تیزرهای تلویزیونی با محوریت ستاره‌های فوتبال و نیز فیلم و سریال‌هایی با شرکت آنها اشاره کرد. در تلویزیون کشورمان هم کم‌وبیش شاهد چنین اتفاقی بوده و سریال‌هایی را می‌توان نام برد که با حضور فوتبالیست‌های نسبتا مشهور ساخته شده‌اند.

در عین حال به نمونه‌هایی هم برمی‌خوریم که قصه آن حول محور فوتبال دور می‌زند اما بازیگران آن را افراد این رشته تشکیل نداده و بازیگرانی نام آشنا نقش‌های اصلی و فرعی آن را به عهده داشته‌اند. به بهانه پخش مجموعه تلویزیونی «لژیونر» به کارگردانی مسعود آب‌پرور از شبکه تهران نگاهی به حضور چهره‌های شناخته شده فوتبال در سریال‌های تلویزیونی می‌اندازیم.

به سوی افتخار و فوتبال با چاشنی مرام پهلوانی

اوایل دهه 70 سیروس مقدم سراغ فوتبال ایران و حاشیه‌هایش که در آن زمان بسیار کمتر از این روزها بود، رفت و به سوی افتخار را با محوریت یک مربی فوتبال به نام هادی خضوعی روانه آنتن کرد. یک مربی اخلاق مدار به سبک زنده یاد پرویز دهداری که پایبند به این اصول بود و شاگردانش را نیز به رعایت آن ملزم می‌کرد. مقدم برای جذاب‌تر شدن قصه و اوجگیری درام، ضد قهرمان‌هایی همچون اثباتی بنگاه دار اتومبیل و فریبرز را خلق کرد و به تقابل با خضوعی و شاگردانش می‌فرستد. مقدم در کنار بازیگرانی همچون داریوش ارجمند و امین زندگانی از فوتبالیست‌های بازنشسته‌ای همچون غلام فتح‌آبادی، مجید سبزی و سیدمهدی حیدری هم در نقش‌های اصلی کار بهره گرفت که حاصل کارشان چنگی به دل نزد و فاصله زیادی به لحاظ کیفی با بازیگران حرفه‌ای کار دارند. از میان این دو نفر، حیدری سال‌های بعد هم به ایفای نقش‌های نه چندان بلند و عمدتا منفی پرداخت،‌ اما چندان موفق نبود.

زیر آسمان شهر و فوتبالیست‌های سرشناس سرخابی

این مجموعه کمدی 90 قسمتی که هر شب روی آنتن می‌رفت، با توجه به ضبط و پخش همزمانش قابلیت بهره‌برداری از موضوع‌های روز را داشت. در این میان چه سوژه‌ای بهتر از فوتبال که با توجه به فراگیر بودنش به اوج حساسیت در انتهای دهه 70 و ابتدای دهه 80 رسیده بود. شب پیش از بازی استقلال و پرسپولیس معروف به دربی پایتخت، غفوریان و گروهش از بازیکنان محبوبی همچون علیرضا نیکبخت واحدی، علی انصاریان و فرزاد مجیدی بهره گرفته و اپیزودی با محوریت دربی پایتخت را روانه آنتن کردند، اما حاصل کار ضعیف بود و ثابت کرد فوتبالیست‌ها هر چند که گاه جلوی چشم یکصد هزار نفر هنرنمایی می‌کنند، اما جلوی دوربین قادر به ایفای نقش خودشان نیستند. از میان این سه نفر، علی انصاریان پس از بازنشستگی از فوتبال به شکل جدی به بازیگری روی آورده و در کنار آن تهیه‌کنندگی تله‌فیلم را هم تجربه کرد. در یکی دیگر از اپیزودهای زیر آسمان شهر، خداداد عزیزی نیز حضور پیدا کرد که حاصل کارش بهتر از مجیدی و نیکبخت بود و با فضای کمیک کار هماهنگی بیشتری داشت.

مسیر زاینده رود و فوتبالیستی که قاتل غیر عمد شد

حسن فتحی در این مجموعه تلویزیونی دست روی سوژه ملتهبی گذاشت که واکنش‌های زیادی را در محافل فوتبالی و میان شاغلان این ورزش برانگیخت. فتحی در یکی از قسمت‌های سریال از دو بازیکن خوشنام و محبوب به نام‌های کریم باقری و آرش برهانی در نقش خودشان استفاده کرد که برای گرفتن رضایت نزد پدر مقتول می‌روند. هر دوی آنها که تجربه بازیگری هم نداشتند در ادای دیالوگ‌های کم شمار خود با مشکل مواجه بوده و جلوی دوربین دستپاچه به نظر می‌رسیدند. با این حال فتحی از این دو در جهت پیشبرد داستان خود نهایت استفاده را برد و بخشی از اعتراض‌های صنف فوتبالی بابت قهرمان داستان خود را از این طرق فرو نشاند.

پژمان و فوتبالیست‌هایی از چند نسل

پژمان جمشیدی در سریال «پژمان» فوتبالیستی در پایان خط است که گذر زمان را باور نکرده و همچنان خود را محبوب مردم می‌داند در حالی که این گونه نیست و بسیاری از شوخی‌های درخشان کار هم بر این اساس شکل گرفته است. جمشیدی در نخستین کار تصویری خود دور از انتظار ظاهر شد و بازی روان و دلنشینی را ارائه کرد. او در عین حال انعطاف فوق‌العاده‌ای هم با فیلمنامه به خرج داده و برای بهتر شدن کیفیت کار به یک خودزنی تمام عیار روی آورده است. برای مثال کافی است به ضریب هوشی این شخصیت در سریال توجه کنید که گاه برای پیدا کردن دست چپ و راستش با مشکل مواجه می‌شود! او با وجود همه پیش‌بینی‌ها که موفقیت وی در این کار را حاصل فیلمنامه درخشان قاسم‌خانی و بازی در نقش خود می‌دانست، در سینما و تلویزیون ماندگار شد.

محمد جلیلوند