از کی‌روش یاد بگیرید!

کارلوس کی‌روش، سرمربی تیم ملی فوتبال ایران که این روزها در روسیه هدایت تیم ملی را در مسابقات جام‌جهانی برعهده دارد، یکی از آن افرادی است که در تعریف باید از او با عنوان «بیگانه» یاد کرد. اما وقتی نگاهی به مواضع او در قبال کشوری که مربی تیم فوتبال آن است، می‌کنیم تفاوت زاویه نگاه او به موضوعات بیشتر به چشم می‌آید، این تفاوت زمانی به چشم می‌آید که آن را با مواضع آشنایان مقایسه می‌کنیم. به همین بهانه برخی از مواضع او را بازخوانی کرده‌ایم تا این ادعا ثابت شود.

مربی تیم ملی ایران در نشست خبری پیش از بازی مقابل اسپانیا به بازیکنان این تیم و جایگاه آنها در فوتبال جهان اشاره کرد و گفت: «ما ابر بازیکنانی را که در اختیار اسپانیا هستند، نداریم اما مطمئنا می‌توانیم بیشترین تلاش را داشته باشیم.» این موضع نشان می‌دهد که او مرعوب تیم حریف نیست و با توجه به این‌که نسبت به نقاط قوت حریف خود آگاهی دارد اما روحیه خود را نباخته و از پیش خودش و تیمش را بازنده بازی نمی‌داند و می‌خواهد تلاش کند نتیجه مطلوبش را کسب کند. در حالی که بسیاری را می‌توان نام برد که از روز گروه‌بندی مسابقات جام‌جهانی جز تزریق یاس و ناامیدی کار دیگری نداشتند و تلاش داشتند تا ایران را تیم بازنده جام‌جهانی روسیه بدانند در حالی که مربی پرتغالی تیم ملی فوتبال ایران حتی در آستانه بازی با یکی از قهرمانان جهان امیدوار است و تلاش را فراموش نکرده است. «ما بازیکنان عالی مانند بازیکنان اسپانیا در اختیار داریم. ممکن است که بازیکنان ما در حد آنها نباشند اما عالی هستند که نیاز نیست اسم‌شان را بگویم چون آنها خودشان این را می‌دانند. این فرصت را در اختیار داریم که بهتر شویم. ما باید سخت تلاش کنیم و متمرکز باشیم. با سخت‌تر شدن شرایط، بازیکنان ما فداکاری بیشتری می‌کنند. ما باید به این نیت بازی کنیم که اسپانیا را شکست دهیم. این کاری است که باید انجام دهیم. آنها شاید از نظر فیزیکی و تکنیکی از ما بالاتر باشند اما هرگز نمی‌توانند روحیه و ذهنیت ما را خراب کنند.» می‌بینید کی‌روش مانند یک فرمانده و پدر دلسوز همواره در سخنانش امید تزریق می‌کند و روحیه بازیکنان و حتی هواداران فوتبال ایران را ارتقا می‌دهد. البته این امید دادن‌های او دلیلی بر واقع‌گرا نبودن کی‌روش نیست، بلکه می‌داند با چه تیمی قرار است رویارو شود و نسبت به جایگاه آن هم به هواداران آگاهی می‌دهد: «اگر بازی مقابل مراکش برای ما فینال جام جهانی بود، دیدار مقابل اسپانیا فینال کل عالم وجود است.»

مسلط به ابزار جنگ روانی

او در بخش دیگری از سخنانش در این نشست به خیره شدن چشم‌های تماشاچیان ایرانی سراسر دنیا نیز اشاره کرد و گفت: «عده زیادی زن و مرد و کودک و بزرگسال هستند که در ایران با موفقیت و شکست ما خوشحال یا ناراحت می‌شوند. هیچ بهانه‌ای وجود ندارد و ما برای این پیراهن بازی می‌کنیم. مطمئن باشید وقتی به رختکن می‌رویم هواداران ایرانی هم به ما افتخار می‌کنند. فردا هم مثل همیشه است.» این سخنان در حالی از سرمربی تیم فوتبال ایران شنیده شد که در خاطر داریم برخی در بازی اول حاضر بودند به یک مساوی رضایت دهند ولی یک امتیاز کسب کرده باشیم و دست خالی از زمین خارج نشویم. این همان روحیه‌ای است که در روزهای سخت انسان‌های بزرگ از خود نشان می‌دهند ولی انسان‌هایی با روح کوچک امکان برخورداری از آن برایشان فراهم نیست.

این اظهارات اولین بار نیست که از زبان مربی تیم ملی شنیده می‌شود، او پس از بازی با مراکش هم گفته بود «صدر جدول گروه نه فروشی است و نه اجاره داده می‌شود. اسپانیا یک تیم باکیفیت است اما ما می‌خواهیم جایگاه‌مان را حفظ کنیم.» مرور این سخنان انگیزه بسیاری ایجاد می‌کند که «ما می‌توانیم»؛ این حس و حال برخاسته از روحیه‌ای است که کارلوس کی‌روش پمپاژ می‌کند و نشان می‌دهد به قدرت جنگ روانی وقوف دارد و مهم‌تر از آن بلد است از این ابزار استفاده کند.

بعد از پایان بازی ایران مقابل مراکش بازیکنان مربی پرتغالی خود را روی دست گرفتند و او را به هوا انداختند، اما کی‌روش با انگیزه بسیار پس از پایین بازیکنان را به شعار متحد دادن تشویق کرد سرمربی پرتغالی با گرفتن یک توپ جام جهانی در دستانش، شاگردانش را جمع کرد و از آنها خواست برای بازی‌های بعدی متحد شوند و شعار «ایران،‌ ایران، ایران» سر دادند.

از صدای سخن عشق ندیدم خوشتر

تسلط بر ادبیات عامه مردم ایران یکی دیگر از ویژگی‌هایی است که باید برای این مرد 65 ساله برشمرد. به عبارتی کی‌روش کارمند فدراسیون فوتبال ایران نیست بلکه مشغول زندگی کردن با شغلی است که به عهده دارد، او در جمع خبرنگاران وقتی با سوالی از سوی یکی از خبرنگاران روبه‌رو می‌شود جواب جالب توجهی می‌دهد. وقتی یکی از خبرنگاران خطاب به سرمربی تیم ملی اعلام کرد شما اولین مربی هستید که تیم ملی را دو دوره متوالی به جام‌جهانی رساندید و آیا تصور می‌کنند می‌توانیم به برد اول دست پیدا کنیم، گفت: «ان‌شاءا...» و نشان داد که فرهنگ مردم ایران را می‌شناسد.

تحریم‌ها همیشه برنده نخواهند شد

او حتی نسبت به اتفاقاتی که در کشور ایران روی می‌دهد نیز بی‌اطلاع نیست، تا جایی که از وجهه بین‌المللی خود نگرانی ندارد و سخنانی می‌گوید که مواضع رسمی جمهوری اسلامی را نشان می‌دهد و در واقع یک‌تنه رسانه‌ای شده تا صدای مردم ایران را در مهم‌ترین تورنمنت ورزشی جهان به گوش جهانیان برساند. رویدادی که توجه تمام رسانه‌های جهان به آن معطوف است و فرصت مغتنمی است که این سخنان مطرح شود و کی‌روش با هوشمندی و با ابزار ورزش از اجحافی که در حق ملت ایران بر اثر تحریم‌ها شده، سخن می‌گوید. «ما باید مبارزه و بازی کنیم و به همه نشان دهیم که این بازیکنان مثل تمام بازیکنان جهان عاشق پیروزی هستند؛ رقابت و بازی کنند؛ ممکن است این تحریم‌ها یک یا ده سال و شاید صد سال طول بکشد ولی تحریم‌ها همیشه برنده نخواهند شد.» این سخنان در حالی ابزار می‌شود که بسیاری از آشنایان حاضر نیستند علیه بدعهدی‌ها و تحریم‌ها موضعی بگیرند تا مبادا پاسپورت آنها خدشه‌دار شود و دیگر در کشورهای «ینگه دنیا» راهشان ندهند.

رسانه‌ای به نام کی‌روش

شاید برخی اینطور عنوان کنند که مساله تحریم‌ها چه ارتباطی به یک مربی فوتبال دارد و بهتر است به کار اصلی‌اش بپردازد، اما بد نیست بدانیم که او نسبت به واکنش‌هایی که در موضوعات مختلف دارد هوشمندی خاص خود را دارد و به عبارتی تکنیکی موضعگیری می‌کند برای مثال وقتی خبرنگاران از او درباره اخراج لوپتگی و رفتن او از اسپانیا به رئال مادرید سوال کرد، این‌طور گفت: «برای شما خبرنگاران احترام زیادی قائل هستم ولی بنده کارم مربیگری است و اگر قصد داشته باشم راجع به این موضوع و حرکتی که انجام شد، نظر بدهم، بی‌احترامی به خودم یا حتی مراکش است.» پس می‌بینیم که او می‌داند کجا باید اظهار نظر کند و کجا حرفی نزند و وقتی سخن از تحریم می‌گوید در واقع در تریبون جام‌جهانی مشغول فریاد کردن رفتارهای ضدبشری کشورهای غربی است.

در خاطره فوتبال‌دوستان هست که در مقدماتی جام‌جهانی 2014 مربی کره‌جنوبی در سخنانی توهین‌آمیز سخنانی در رابطه با فوتبال ایران ابراز کرد. او گفته بود: «ترجیح می‌دهم به جای ایران تیم ازبکستان به جام‌جهانی 2014 برزیل صعود کند.» کی‌روش هم خواستار عذرخواهی او از مردم ایران شده بود، اتفاقی که در ماجرای تحریم «نایک» هم تکرار شد و کی‌روش در نامه‌ای که به فیفا نوشت خواستار پیگیری فیفا و عذرخواهی این شرکت تامین‌کننده لوازم ورزشی از بازیکنان ایران شد. «این کمپانی آمریکایی باید از 23 بازیکن تیم ملی ایران عذرخواهی کند رفتار آنها غیرضروری و مسخره بود. ما این رفتار شرکت نایک و نگرانی خودمان را به فیفا منعکس و اعلام کرده‌ایم کمترین کاری که نایک باید انجام دهد عذرخواهی از ایران است. ما از فیفا انتظار داریم در این باره ورود کند و اگر این اتفاق رخ ندهد ما این نامه به فیفا را منتشر خواهیم کرد.» در ماجرای مشاجره لفظی میان کی‌روش و مربی کره جنوبی هم پس از این‌که کی‌روش خواستار عذرخواهی او شد، چوی کانگ‌هی عنوان کرد: «کی‌روش رقابت‌های جام‌جهانی 2014 را از تلویزیون خواهد دید.» کی‌روش هم در واکنش به این حرکت پیراهنی به تن کرد که تصویر سر چوی کانگ‌هی با پیراهن تیم ملی ازبکستان روی آن نقش بسته بود. باز هم می‌توان در این رفتار، شاهد جدی بودن مساله ایران برای مرد پرتغالی این روزهای فوتبال بود. به شکلی که او به مقوله مربیگری تیم ملی فوتبال ایران به چشم یک شغل نگاه نمی‌کند. ضمنا این رفتارها از او تازگی ندارد و بخشی از شخصیت حرفه‌ای اوست. در حالی که بسیاری از چهره‌های داخلی هرگز وارد این مشاجرات نمی‌شوند و ترجیح می‌دهند وسط لحاف بخوابند.

جای مردان سیاست بنشانید «کارلوس»!

حال این رفتارها را کنار نامه اخیر جمعی از فعالان اصطلاحا سیاسی - مدنی ایرانی قرار دهید که خواستار مذاکره مستقیم با دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا شده‌اند. در حالی این نامه منتشر می‌شود که بدعهدی‌های آمریکا و متحدانش در ماجرای برجام برهمگان روشن شده و خروج یک‌طرفه و به عبارتی پاره کردن توافقی که حاصل ماه‌ها مذاکره میان چند کشور بوده از سوی آمریکا راه بازگشتی برای طرفین باقی نگذاشته است. با وجود این نویسندگان این نامه با اشاره به «از دست رفتن فرصت مناسب» دولت باراک اوباما از مسئولان تصمیم‌گیر نظام خواسته‌اند «فارغ از جنگ‌های روانی کاخ سفید با یک تصمیم ملی اعلام کند حاضر به انجام مذاکرات بدون قید و شرط با آمریکاست تا قدمی در راه‌حل مشکلات و اختلافات برداشته شود». در صورتی که اگر قرار بود مشکلات با مذاکرات و توافق‌های بی‌قید و شرط برطرف شود باید در فقره مذاکرات ژنو و برجام برطرف می‌شد اما در عمل شاهد بودیم اتفاقی که نیفتاد برطرف شدن مشکلات بود. همچنین در این نامه تاکید شده این مذاکرات «می‌تواند با قدرت و از موضع حفظ منافع ملی دنبال شود» و «در صورت هرگونه زیاده‌خواهی یا عدم ارائه تضمین برای پابرجا ماندن تعهدات، راه بازگشت همیشه باز است». راهی که امروز به مسدود بودن آن پی برده‌ایم ولی بازهم عده‌ای به خاطر دلداگی‌های ذاتی‌شان به «کدخدا» همچنان بر این باورند که باز است و می‌توان به آمال خود از این مسیر دست پیدا کنند. در پایان باید یادآوری کرد لازم است، رفتارهای یک «بیگانه» که در اینجا کارلوس کی‌روش 65 ساله است برای بسیاری از «آشنایان» که مراد مردان سیاست است، به عنوان یک الگو قرار گیرد.

حسام آبنوس

رسانه