سرمایه سوزی ، عادت ورزش ما

یحیی گل‌محمدی اولین مربی‌ای نیست که به دنبال شکست تیمش و به دلیل فشارهای اطرافیان از سمتش کناره‌گیری می‌کند و آخرین نفر هم نخواهد بود. فوتبال و به طور اعم ورزش ایران نمونه‌های متعددی از این نوع اتفاق‌ها دارد که یا فشار اطرافیان باعث استعفای مربیان یا این‌که یکشبه رای برکناری آنان صادر شده است.

در فوتبال، علی دایی یا امیر قلعه‌نویی در دوره‌هایی که هدایت تیم ملی را عهده‌دار بودند یا دایی که به طور عجیبی از پرسپولیس کنار گذاشته شد، مثال‌های خوبی از برکناری مربیان است. در ورزش‌های دیگر هم نمونه‌های زیادی سراغ داریم. در والیبال وقتی همه راه‌ها بر ورود مربیان خارجی بسته شده بود، حسین معدنی، سکان هدایت تیم ملی را به عهده گرفت و نتایج درخشانی را برای والیبال در عرصه‌های بین‌المللی توپ و تور به دست آورد اما سرانجام این مربی جوان نیز چندان خوش نبود و باز هم گره کور ورزش ایران در استفاده از مربیان جوان و ایرانی به قوت خود باقی ماند. مثال‌های دم‌دست‌تر هم این روزها داریم مثل کورش باقری، سرمربی تیم ملی وزنه‌برداری و حاشیه‌هایی که بین او و چند نفر از وزنه‌برداران ایجاد شده، در وزنه‌برداری جنجالی به پا کرده است.

در بسکتبال و در پی موفقیت‌های مربیان ایرانی در عرصه‌های ملی و باشگاهی، دیوار بی‌اعتمادی فدراسیون همچنان به روی استفاده از این مربیان بلند است و مربیان خارجی در تمام دوره‌ها برای تیم ملی ترجیح داده می‌شوند. ورزش ایران با وجود موفقیت‌های بسیار ورزشکاران در رویدادهای مختلف، این نکته را ثابت می‌کند که مربیان نیز می‌توانند در این چرخه قرار بگیرند اما فرصت لازم به آنها داده نمی‌شود. مدیران ورزش، اعتماد و اعتبار لازم را برای آنها قائل نمی‌شوند تا به این ترتیب با همه موفقیت‌هایی که نصیب ورزشکاران می‌شود، مربیان اما به‌دلیل ناکارآمدی در برنامه‌ریزی، از رسیدن به افتخارات همپای ورزشکاران محروم می‌مانند. به نظر می‌رسد یکی از مشکلات بزرگ ورزش در اثبات توانایی‌های مربیان، مدیریت‌های فاقد طرح‌های راهبردی در ورزش است که بیشترین آسیب را متوجه مربیان می‌کند.

نگاه نتیجه‌گرا، ضعف ساختار و نبود فرآیندسازی و برنامه‌ریزی از مشکلاتی است که سرمایه‌گذاری در ورزش را به سمت و سوی سرمایه‌سوزی برده و هر روز بر مشکلات آن اضافه می‌کند. وقتی در ورزش نیروها درست و بموقع در جای خود استفاده نمی‌شوند یا نظارت، کنترل و ارزشیابی دقیق در اجرای برنامه (اگر برنامه‌ای باشد) وجود ندارد، طبیعی است که بسیاری از ضعف‌ها و کاستی‌ها باید پشت سر استعفای امثال گل‌محمدی‌ها از نظرها پنهان بماند.

محمد رضاپور/ گروه ورزش