اما و اگرهای 40 ساله تیم ملی

جام جم ورزشی / از همان سال 1973 که تیم ملی ایران برای نخستین بار در مراحل مقدماتی جام جهانی شرکت کرد روال همین بوده که هست. بازی‌هایی را که باید ببریم، نمی‌بریم و بعد مجبور می‌شویم بازی‌هایی را ببریم که بردنش سخت است.

در این میان فقط باید دیدارهای تیم ملی در مقدماتی جام جهانی 2006 را نادیده گرفت؛ بازی‌هایی که برای اولین و آخرین بار تا امروز صعودی آسان را برای تیم ملی کشورمان به همراه داشته است. بردن بحرین در تهران هرچند باعث شد تیم ملی یک بازی قبل از پایان مرحله گروهی جواز حضور در جام جهانی 2006 را به دست بیاورد، اما آن صعود برای خیلی از فوتبالدوستان ایرانی به دلیل بی‌دردسر بودنش کمی نامانوس بود.

فوتبال ما برای راهیابی به جام جهانی به مسیرهایی عادت کرده که در سال‌های 1978، 1998 یا 2002 طی کرد؛ مسیرهایی پرپیچ و خم، دلهره‌آور و البته طولانی.

حال در فاصله یک سال و چند ماه تا آغاز جام جهانی 2014 بوی تکرار همان اما و اگرهای همیشگی به مشام می‌رسد. تیم ملی با مربی سرشناس خود کارلوس کرش درست در همان جایی قرار دارد که چهار سال پیش با علی دایی و بعد افشین قطبی قرار داشت. سه بازی متوالی در خرداد ماه پیش روی تیم ملی است که سرنوشت صعود ما در گرو نتایج آن است؛ سه دیداری که دو تای آن واقعا دشوار به نظر می‌رسد؛ بازی با قطر در دوحه و کره جنوبی در سئول.

آیا این بار هم حماسه‌ای چون ملبورن در راه است یا باید منتظر ماند تا تیمی در قواره‌های ایرلند جنوبی سر راهمان قرار بگیرد؟

آنچه در ادامه می‌آید بررسی احتمالات صعود تیم ملی به جام‌جهانی 2014 است؛ احتمالاتی که در آن هر امکانی وجود دارد، از صدرنشینی ایران در پایان مرحله گروهی تا چهارم شدن و خداحافظی زودهنگام با جام جهانی.

بهترین حالت

در فوتبال چیزی قابل پیش‌بینی نیست و احتمال این‌که تیم ملی در هر سه بازی باقیمانده خود پیروز شود وجود دارد. این خوشبینانه‌ترین حالتی است که می‌توان برای تیم ملی متصور شد.پیروزی در دوحه مقابل قطر، در تهران مقابل لبنان و در سئول مقابل کره جنوبی فقط یک معنا برای برای تیم ملی فوتبال دارد؛ صعود مستقیم به جام جهانی 2014.

تیم ملی با سه پیروزی متوالی 16 امتیازی می‌شود که در این صورت همراه یکی از دو تیم ازبکستان یا کره جنوبی مستقیم به جام جهانی صعود می‌کند. البته برای صعود مستقیم به جام جهانی چند احتمال دیگر هم وجود دارد که کمی منطقی‌تر از این حالت است.

دو پیروزی و یک تساوی

برای تیمی که می‌خواهد به جام جهانی صعود کند بردن لبنان در تهران نتیجه‌ای محتمل است. آنچه بیشتر ذهن کادر فنی، بازیکنان و هواداران را به خود مشغول کرده، امتیازاتی است که تیم ملی در دوحه و سئول جمع می‌کند. حال با فرض این‌که تیم ملی قطر و لبنان را ببرد و مقابل کره جنوبی مساوی کند، آیا با 14 امتیاز باز هم به طور مستقیم به جام جهانی صعود می‌کند؟

اما و اگر از همین جا شروع می‌شود. با فرض این‌که کره جنوبی و ازبکستان مقابل لبنان و قطر به پیروزی برسند و کره هم مقابل ایران مساوی کند، تا همین جا کره و ازبک هم به امتیاز 14 می‌رسند. فراموش نکنیم که این دو تیم یک بازی مستقیم هم با یکدیگر دارند که اگر مساوی شود، هر دو را 15 امتیازی می‌کند!

یعنی این احتمال هست که تیم ملی حتی با 14 امتیاز هم نتواند در گروه خود جزو دو تیم بالای جدول باشد. در این میان نتیجه بازی کره جنوبی و ازبکستان که بیست و یکم خرداد در سئول برگزار می‌شود، برای ما بسیار سرنوشت‌ساز است. پیروزی کره جنوبی در آن بازی نتیجه‌ای است که به ظاهر برای ما هم خوب خواهد بود. کره اگر تا قبل از رویارویی با ایران هر شش امتیاز بازی با لبنان و ازبکستان را به دست بیاورد، با 16 امتیاز قطعا جواز صعود مستقیم به جام جهانی را به دست می‌آورد و دیگر احتیاجی به سه امتیاز بازی با ایران ندارد. این همان چیزی است که از حساسیت بازی آخر تیم ملی در سئول خواهد کاست.

در نقطه مقابل، اگر ازبکستان در سئول پیروز شود، جدال ایران و کره جنوبی به دیدار مرگ و زندگی برای این دو تیم تبدیل خواهد شد که با توجه به میزبانی کره، این مساله نمی‌تواند برای تیم ملی ایران اتفاق خوبی باشد.

در مجموع آنچه بیش از همه برای ما اهمیت دارد، امتیازهای بازی با کره جنوبی است. تیم ملی حتی اگر با قطر در دوحه مساوی کند، اما لبنان را در تهران و کره جنوبی را در سئول شکست دهد، با وجود آن‌که باز هم 14 امتیازی می‌شود، اما این بار برای صعود مستقیم با اما و اگرهای کمتری روبه‌رو می‌شود. دلیلش هم سه امتیازی است که در دیدار با کره جنوبی که از مدعیان اصلی صعود است به دست می‌آورد.

البته باید دید کره جنوبی و ایران قبل از بازی سرنوشت‌ساز روز آخر، چه نتایجی در دو بازی دیگرشان به دست می‌آورند.

مسیر دشوار پلی آف

هرچند باید به نتایج بازی‌های خرداد ماه تیم ملی در مقدماتی جام جهانی امید وار بود، اما به هر حال شکل دومی هم برای صعود تیم ملی به برزیل 2014 وجود دارد؛ مسیری که قطعا دشواری‌هایش از پیروزی در سه بازی باقیمانده کمتر نیست.تیم ملی اگر مقابل قطر مساوی کند یا به هر شکل ممکن از سه بازی باقیمانده‌اش کمتر از شش امتیاز به دست بیاورد، به احتمال فراوان در گروه خود سوم خواهد شد. در این صورت برای راهیابی به جام جهانی چهار بازی دیگر پیش رو قرار می‌گیرد؛ دو بازی رفت و برگشت با تیم سوم گروه B آسیا و دو بازی رفت و برگشت با تیم پنجم منطقه کونکاکاف یا همان آمریکای جنوبی.

تیم سوم گروه B آسیا فعلا استرالیا​ست، اما این تیم یک بازی کمتر از ژاپن و اردن انجام داده و هنوز از این شانس برخوردار است که به‌عنوان تیم دوم، به همراه ژاپن مستقیم به جام جهانی صعود کند.

اگر این اتفاق بیفتد از بین اردن، عراق و عمان یکی حریف تیم ملی ایران خواهد شد که طبق قرعه‌کشی انجام شده بازی برگشت در تهران (تیم سوم گروهA )‌ برگزار می‌شود.

بد نیست سری هم به جدول منطقه کونکاکاف بزنیم؛ جایی که سرنوشت سهمیه پنجم آسیا به آن گره خورده است.

در کونکاکاف که بازی‌ها به صورت دوره‌ای برگزار می‌شود، هر تیم 16 بازی انجام می‌دهد که تا اینجا برخی تیم‌ها 10 و برخی دیگر مثل آرژانتین 11 بار به میدان رفته‌اند. هم‌اکنون آرژانتین با 24 امتیاز صدرنشین است. اکوادور و کلمبیا هم با یک بازی کمتر و امتیازهای 20 و 19 در رده‌های دوم و سوم قرار دارند و تا حدودی خیالشان از بابت صعود راحت است، اما رقابت اصلی میان چهار تیم شیلی (11 بازی ‌/‌ 15 امتیاز)، ونزوئلا (11 بازی ‌/‌ 15 امتیاز)، اروگوئه (11 بازی ‌/‌ 13 امتیاز) و پرو (10 بازی ‌/‌ 11 امتیاز) است. از بین این چهار تیم یک تیم مستقیم به جام جهانی برزیل صعود می‌کند، دو تیم حذف می‌شوند و یک تیم هم راهی دیدار پلی‌آف با نماینده آسیا می‌شود.

در این شرایط اگر تیم ملی ایران در گروه خود سوم شود و در صورت برتری بر تیم سوم گروه دو آسیا، باید منتظر حماسه​های سانتیاگو (شیلی)، کاراکاس (ونزوئلا)، مـونته ویدئو (اروگوئه) یا لیما (پرو) باشیم؛ چیزی شبیه حماسه ملبورن در مقدماتی جام جهانی 1998.

برنامه بازی‌های گروه A

سه‌شنبه 14 خرداد: لبنان ـ کره جنوبی، قطر ـ ایران

سه‌شنبه 21 خرداد: ایران ـ لبنان، کره جنوبی ـ ازبکستان

سه‌شنبه 28 خرداد: ازبکستان ـ قطر، کره جنوبی ـ ایران

برنامه بازی‌های گروه B

سه‌شنبه 14 خرداد: ژاپن ـ استرالیا، عمان ـ عراق

سه‌شنبه 21 خرداد: عراق ـ ژاپن، استرالیا ـ اردن

سه‌شنبه 28 خرداد: استرالیا ـ عراق، اردن ـ عمان

رضا پورعالی / گروه ورزش