زاویه دید

دبیر پخش ؛ کمک به کاهش خطاها

کد خبر: ۴۰۰۱

سه شنبه شبی نه چندان دور، ساعت 10/10 دقیقه ، شبکه اول سیما تصویر مجری پخش بر صفحه کوچک تلویزیون ظاهر می شود و نام برنامه ای را که تا دقایقی دیگر پخش خواهد شد، اعلام می کند: سریال "امیلی در نیومون ". طبق روال هفته های اخیر، پیش از شروع هر سریال ، با دست اندرکاران آن سریال ، گفتگویی تلفنی - به صورت زنده - انجام می شود؛ اما این بار، از آنجایی که سریال خارجی است ، با یکی از دوبلورهای سریال تماس گرفته شده است خانم الیزا اورامی گوینده نقش "خاله لورا" پشت خط است گفتگوی مجری با خانم اورامی آغاز می شود. در گوشه پایین صفحه تلویزیونی ، متنی که نام کامل خانم اورامی و شغل او را مشخص می کند، نقش می بندد لحظاتی بعد، خانم اورامی تذکر می دهند که نام ایشان به غلط "ارلیزا اورامی " حک شده است؛ و به طنز هم می گویند که صاحب نام جدیدی شده اند!مشابه این اتفاق - کم و بیش - هر روزه در شبکه های مختلف سیما اتفاق می افتد.چنان که زیر نویسی به صورت متحرک خبر پخش مسابقه فوتبالی را اعلام می کند و کلمه ساعت هم در این زیرنویس حک شده است ، اما از عدد مربوط به زمان پخش خبری نیست گر چه این اتفاقات کوچک اجتناب ناپذیر به نظر می رسند، اما موضوع از این فراتر است . نگارنده پیش از این نیز در جایی دیگر پیشنهاد کرده بود که مسوولیتی با عنوان "دبیر پخش " ایجاد شود تا فردی با پذیرش این مسوولیت ، در کنار سایر همکاران پخش قرار گیرد حضور چنین فردی ، زمانی اهمیت می یابد که موضوع را فراتر از چند اشتباه حروفچینی ببینیم . متاسفانه با وجود برنامه های متعددی که در زمینه "درست گفتن و نوشتن زبان فارسی " تولید و پخش شده است ، اما ظاهرا توفیق چندانی حاصل نشده است وجود فردی آشنا به ادبیات فارسی و ویراستاری می تواند در کنترل و تعدیل غلطهای فاحش دستوری و انشایی کاملا موثر باشد.فراموش نکنیم که تلویزیون نقشی فراگیر در این زمینه دارد و سیاست های دو یا چند گانه باعث خنثی شدن اهداف برنامه ها و جهت دهی آنها می شود از سویی دیگر، در طول روز و هفته ، بیانیه ها و اطلاعیه های متعددی از شبکه های مختلف سیما خوانده می شود که افرادی متفاوت و با توانایی های ادبی متفاوتی آنها را تنظیم کرده اند طبیعی است که تلویزیون باید بتواند در آنها "وحدت رویه " ایجاد کند اصلا این حق یک رسانه است که بتواند این نوع متنها را )بدون دست بردن در محتوا و کلمات کلیدی متن ( ویرایش و به پالایش زبان فارسی کمک کند این اتفاق ، معمولا در مجلات و نشریات جدی )با زمینه های متفاوت فعالیت ( اتفاق می افتد؛ یعنی متنها و نمابرهای ارسالی با رسم الخط مرسوم در آن نشریه منطبق و سپس چاپ می شوند.به این ترتیب ، وجود فردی به عنوان "دبیر پخش " ضمن این که موجب می شود حجم خطاهای ویرایشی شبکه ها به حداقل برسد، به نوعی نظارت بر گفتارها و نوشته های زنده در حال پخش از شبکه ها را نیز جدیتر خواهد کرد.