طنز و شیرین با «شکرپنیر» رادیو صبا

در یکی از آخرین روزهای گرم تیر ماه مهمان پشت صحنه این برنامه در استودیوی شماره 26 ساختمان شهدای رادیو شدیم و عوامل در اثنای ضبط کار برایمان از ماهیت و محتوای آن سخن گفتند.

توجه به تعامل با مخاطبان

تورج توانا، مدیرگروه تولید بخش دوم رادیو صبا در تعریف ویژگی‌ها و مختصات این شبکه رادیویی به جام‌جم می‌گوید: رادیو صبا رادیویی است با رویکرد اصلی تفریحی و سرگرمی و هدف ما ایجاد لحظات شاد و آرامش بخش برای مخاطبان این رادیوست. صبا همه روزه از ساعت 6 صبح تا 10 شب برای مخاطبان خود برنامه پخش می‌کند و در حال حاضر هم در هر روز هشت ساعت تولید برنامه داریم که در قالب‌های مختلفی چون مسابقات و طنز و سرگرمی تهیه می‌شوند.

توانا در تعریف شکرپنیر به عنوان برنامه‌ای طنز و پرمخاطب که از بهمن ماه سال 93 از این شبکه روی آنتن رفته است، بیان می‌کند: هنگامی که طرح اولیه این برنامه تصویب شد و به روی آنتن رفت، تهیه‌کنندگی کار را مرحوم فریدون ارکانی عهده‌دار بود و برنامه فقط در روزهای جمعه پخش می‌شد؛ اما از ابتدای تیرماه امسال با توجه به استقبال مخاطبان دو تیم مجزا برای برنامه تعریف شدند و حالا برنامه همه روزه ساعت 9 صبح پخش می‌شود.

توانا همچنین در معرفی عوامل و دست‌اندرکاران این برنامه طنز می‌افزاید: اکنون آقایان هاشمی‌نیا و اشرف دو تهیه‌کننده این برنامه هستند. همچنین کار مشاوره محتوایی برنامه را نگین خواجه نصیر در گروه اول و هادی حوری در گروه دوم انجام می‌دهند. با توجه ویژه معاون صدا به حضور پیشکسوتان و هنرمندان قدیمی رادیو در برنامه شکرپنیر سعی شده از پیشکسوتان و جوانان در عرصه بازیگری در کنار هم استفاده شود و لذا در تولید سری اول مجموعه از اساتیدی چون داود حیدری و عباس محبی استفاده شده و اکنون در خدمت تورج نصر هستیم.

توانا خاطرنشان می‌کند: در هر قسمت از برنامه حدود ده بازیگر حضور دارند، همچنین هادی نصیری نویسنده و کارگردان و مونا صفی و زهرا تقی‌ملا نویسندگان این برنامه هستند. شکرپنیر از آیتم‌ها و بخش‌های متنوع نمایشی و موزیکال تشکیل شده و شخصیت‌های ثابتی را برای برنامه تعریف کرده‌ایم. این برنامه هر روز با یک موضوع برای مخاطبان خود پخش می‌شود و انتخاب این موضوعات در اتاق فکر شبکه صورت می‌گیرد. ما سعی می‌کنیم موضوعات مختلف اجتماعی و فرهنگی را در قالبی طنز دستمایه کار خود قرار بدهیم.

استفاده از شخصیت‌های ثابت و نمایشی

نگین خواجه نصیر از جمله گویندگانی است که از کودکی با رادیو بزرگ شده و سال‌هاست به طور مستمر به اجرا و همچنین نویسندگی برنامه‌هایی در شبکه‌های گوناگون مشغول است. خواجه نصیر در تعریف شکرپنیر به عنوان برنامه‌ای که مدتی است در آن به اجرا و صداپیشگی مشغول شده، می‌گوید: از همان ابتدا و طی طرح اولیه‌ای که با مرحوم ارکان مطرح کردیم سعی‌مان بر این بوده که برنامه‌ای با ویژگی‌هایی مفرح و سرگرمی بخش را روی آنتن بفرستیم چرا که ماهیت و ذات رادیو صبا هم چیزی غیر از این نیست و می‌خواستیم لحظاتی شاد را برای مخاطبانمان رقم بزنیم.

این گوینده به بخش‌های مختلف نمایشی این برنامه هم اشاره کرده و توضیح می‌دهد: ما در کلیت برنامه سعی کردیم یک ساختار ثابت داشته باشیم؛ به این دلیل که شنونده‌ها بتوانند ارتباط بیشتری با این شخصیت‌های گوناگون و متعدد برقرار کنند و تعدد بیش از حد شخصیت‌ها و نیز تنوعشان باعث سردرگمی شنوندگان نشود. در عین حال از میان بخش‌های برنامه می‌توانم بخش‌های مختلفی چون «حشمت خان و حشمت خانم» و «پری و پرهام» را نام ببرم که اولی یک زوج سالخورده و سنتی و دومی درست در نقطه مقابل آن، زوجی مدرن و امروزی هستند و ما به این طریق می‌خواستیم مساله اختلاف نسل‌ها و تضاد میان این دو گروه سنی را در تقابل با هم قرار داده و به چالش بکشیم. همچنین از دیگر بخش‌هایمان «کاریابی شکرپنیر» است که به موضوع اشتغال در جامعه می‌پردازد و علایق کاری آدم‌ها در حیطه‌های خارج از توانایی و مهارت‌هایشان را در همان قالب طنز بررسی می‌کند. بخش دیگرمان «فخری و شمسی» هم دو خواهر هستند که باز دوباره سن و سالی ازشان گذشته و با رویکردی سنتی و از دید خودشان به بررسی موضوعات روز می‌پردازند. همچنین خبرها و آگهی‌های طنزی هم داریم.

توجه به نقاط قوت و ضعف

سیدمحمدجواد هاشمی‌نیا یکی از دو تهیه‌کننده این برنامه تولیدی و ترکیبی است. او در توضیح ماهیت و سیر کلی این برنامه و تفاوت آن با برنامه‌های مشابه و موفقی چون «جمعه ایرانی» و «صبح جمعه با شما» می‌گوید: برنامه‌هایی چون جمعه ایرانی و صبح جمعه با شما در حقیقت به منزله برند و برنامه‌های شاخص رادیو در زمینه طنز محسوب می‌شوند و همه برنامه‌سازان رادیو در نهایت در ساخت برنامه‌هایشان نیم‌نگاهی به این برنامه‌ها دارند و آنها را مدنظر خود قرار می‌دهند. خب موفقیت این برنامه‌های شاخص قابل انکار نیست؛ اما باید این نکته را هم در نظر بگیریم که شرایط عوض شده است و این خود در کیفیت یک برنامه تاثیر می‌گذارد. الان بسیاری از صداپیشگان ما به دلایل مالی تحت فشار قرار دارند و خیلی وقت‌ها مجبورند چند کار مختلف را به طور همزمان انجام بدهند که این قضیه خود به لحاظ زمان‌بندی و ضبط، کارمان را با دشواری مواجه می‌کند.

این تهیه‌کننده نگاهی هم به مسیر آینده برنامه داشته و تاکید می‌کند: شکل و قالب کلی برنامه ما از همان شروع کار به همین صورت ثابت بوده است؛ اما همواره تغییر در جزئیات و موضوعات را مدنظر قرار داشته‌ایم و همچنین از طریق سامانه پیامکی و دیگر راه‌های ارتباطی‌مان دائم نظرات مخاطبان را رصد و موضوعات مورد نیاز آنها را در برنامه رعایت می‌کنیم تا رضایتشان فراهم شود. لذا بررسی این نقاط قوت و ضعف دغدغه خودمان هم هست و به آن توجه داریم. همچنین تصمیم داریم در آینده‌ای نزدیک قسمت‌هایی از برنامه را هم در فضاهای عمومی چون پارک‌ها و فرهنگسراها و با حضور مخاطبان برنامه ضبط کنیم.

نگاهی اخلاق‌گرا و اجتماعی

نگین خواجه‌نصیر: سعی ما بر این است که کاملا به روز باشیم. البته این رویکرد، کارکردن را برایمان کمی سخت‌تر هم کرده است؛ چرا که باید تمام موضوعات را همسو با همان موضوع واحد به جلو ببریم و در تمام آیتم‌ها در خصوص آن صحبت کنیم. البته در انتهای هر برنامه بخشی با نام «پرده آخر» هم داریم که بر‌خلاف رویکرد کلی برنامه، نگاهی اخلاق‌گرا و جدی دارد و به جمع‌بندی موضوعات مطرح شده در برنامه در قالب تلنگری اجتماعی می‌پردازد.

زهرا غفاری

رادیو و تلویزیون