تولید مسابقه‌های تلویزیونی همواره با جذابیت‌ها و هیجانات مخصوص به خود همراه است؛ شور و حالی که هم شرکت‌کنندگان در یک مسابقه را درگیر می‌کند و هم بینندگانی که یک مسابقه را روی آنتن دنبال می‌کنند.
کد خبر: ۵۹۳۴۵۴
عشق، سینما، برداشت اول/ گزارش پشت صحنه مسابقه تلویزیونی «4، 3، 2، 1» شبکه 4 سیما

«4، 3، 2، 1» از برنامه‌هایی است که در گروه فیلم و سریال شبکه چهار سیما برای مخاطبان خاص و علاقه‌مندان به هنر سینما، طراحی و مورد توجه واقع شده است؛ مسابقه‌ای که قطعا ارائه جزئیاتی از تولید آن خالی از لطف نیست.

***

ساعت 2 بعد‌از‌ظهر یکی از روزهای اوایل شهریور وارد ساختمان تولید سیما و سپس استودیو 12، محل ضبط مسابقه می‌شوم. عوامل پشت صحنه در اتاق فرمان و استودیو مشغول آماده‌سازی ضبط برنامه تولیدی هستند. در این فرصت با عوامل برنامه آشنا می‌شوم و برای صحبتی کوتاه با حسین مروی، تهیه‌کننده برنامه فرصتی به دست می‌آورم. او که بیش از 30 سال است در سازمان صدا و سیما فعالیت می‌کند و دانش‌آموخته رشته کارگردانی سینماست، در فرصت پیش از ضبط بخش اول این برنامه، توضیح مختصری در مورد روند مسابقه می‌دهد و می‌گوید: هدف از پخش این مسابقه، ارتقای سطح سواد بصری مخاطبان است و در این مسابقه سعی داریم پاسخگوی نیاز نسل ‌جوانی باشیم که به بازیگری و مقوله سینما و تئاتر بسیار علاقه‌مندند. ما درواقع زمینه‌ای به‌وجود می‌آوریم تا از این طریق، علاقه‌مندان به بازیگری در مسابقه 4، 3، 2، 1 خود را محک بزنند و پی ببرند که کار کردن در این عرصه، کار سهل و آسانی نیست.

او با اشاره به فرآیند جذب و انتخاب شرکت‌کنندگان این مسابقه می‌گوید: ابتدا حدود ده هزار نفر علاقه‌مند به رشته بازیگری در فراخوان شبکه چهار سیما برای شرکت در این مسابقه ثبت نام کردند. سپس به طور اتفاقی با تعدادی از آنها تماس گرفته شد و پس از تعیین سطح دانش سینمایی آنها از طریق پرسش‌هایی که پرسیده شد و به آنها جواب صحیح دادند، نهایتا 64 نفر برای شرکت در مسابقه انتخاب شدند.

***

گریم جواد مولانیا، مجری مسابقه به اتمام رسیده، ولی شرایط برای ضبط برنامه مهیا نیست. در این فرصت با جواد مولانیا که حدود یک دهه است در عرصه اجرای برنامه‌های اجتماعی، تفریحی و سرگرمی در تلویزیون فعالیت می‌کند، هم‌صحبت می‌شوم. او کارشناس رشته نقاشی است و دوره فیلمسازی را نزد عباس کیارستمی گذرانده و سال‌هاست که در رشته تئاتر نیز فعالیت دارد و افتخار می‌کند شاگرد زنده‌یاد سمندریان است.

مولانیا معتقد است چون مسابقه 4، 3، 2، 1 برنامه‌ای تخصصی است که از شبکه‌ای تخصصی هم روی آنتن می‌رود، افرادی که بیننده برنامه هستند با دقت و نکته‌سنجی بسیار و از دیدگاه کارشناسی مسابقه را تحلیل و ارزیابی می‌کنند و به همین دلیل کار اجرا سخت‌تر می‌شود، زیرا علاوه بر این که توانایی و استعداد اجرای برنامه اهمیت دارد، حتما لازم است مجری دامنه مطالعاتی وسیعی نیز در حیطه موضوعات مسابقه داشته باشد. به همین سبب مطالعه، بخشی از زندگی من شده که بسیار شیرین و دلچسب است.

ساعت حدود 3 بعداز‌ظهر است، ولی هنوز ضبط برنامه شروع نشده است. ژیلا باده‌فر، کارگردان تلویزیونی برنامه می‌گوید: برنامه تولیدی با چنین مشکلاتی مواجه است. هنوز یکی از داوران مسابقه نیامده است. گریم یکی از افراد هم مشکل پیدا کرده، زیرا در ناحیه پیشانی شکستگی دارد که همکاران گریمور روی آن کار می‌کنند تا طبیعی به ‌نظر بیاید. بخشی از ویژگی‌های برنامه‌های تولیدی، وقوع همین اتفاقات است.

به ساعت 4 بعد‌از‌ظهر نزدیک می‌شویم. شرایط برای ضبط مسابقه فراهم شده است. قبل از شروع ضبط، نماهای بسته از هیات داوران و شرکت‌کنندگان مسابقه ضبط می‌شود. پس از تست صدا و با اعلام آمادگی عوامل فنی، مولانیا مجری برنامه، اجرای مسابقه را آغاز می‌کند: «به نام خداوند بخشنده و مهربان. خانم‌ها، آقایان سلام و درود بر شما»، بلافاصله کارگردان برنامه می‌گوید: تکرار، دوباره می‌گیریم. نور صحنه کمی با تاخیر آمد و کار باید تکرار شود.

پس از این تکرار، هیات داوران و شرکت‌کنندگان برنامه که پس از گذراندن دوره مقدماتی و نیمه‌نهایی به مرحله فینال رسیده‌اند، معرفی می‌شوند و از امروز طی سه برنامه متوالی با یکدیگر رقابت می‌کنند و یک نفر، برنده این سری مسابقه 4، 3، 2، 1 می‌شود.

قسمت‌هایی از یک فیلم برای بخش اول مسابقه در نظر گرفته شده بود تا شرکت‌کنندگان تعداد پلان‌های فیلم را حدس بزنند و جای پلان‌ها را نیز مرتب کنند، ولی به دلیل وجود مشکل در پخش صدای فیلم در استودیو، ضبط برنامه چند دقیقه با وقفه مواجه می‌شود.

***

در مسابقه تلویزیونی 4، 3، 2، 1 شرکت‌کنندگان در گروه‌های چهار نفره با یکدیگر رقابت می‌کنند و در سری جدید این مسابقه علاوه بر این‌که شرکت‌کننده‌ها در همه‌ بخش‌ها مورد سنجش قرار می‌گیرند، رویکرد برنامه تخصصی‌تر شده و متمرکز بر موضوع بازیگری است. در این سری، هر گروه در سه برنامه‌ متوالی مسابقه می‌دهند و در پایان سه برنامه مشخص می‌شود چه فردی بیشترین امتیاز را کسب کرده و به مرحله‌ بعد راه یافته است.

همچون سری گذشته، هیات داوری متشکل از گروه سه نفره کارگردان، منتقد و بازیگر است؛ افرادی همچون فرزاد موتمن، ابوالفضل جلیلی‌، شهرام خرازی‌ها، شهرام جعفری‌نژاد، ژاله صامتی، میکائیل شهرستانی و صدرالدین شجره که با قضاوت خود به شرکت‌کنندگان در برنامه امتیاز می‌دهند.‌

میزان توانایی و استعداد افراد برگزیده در بخش‌های مختلف مسابقه همچون تشخیص تعداد نماها و پلان‌های فیلم، داستانگویی خلاق، بخش بازیگری و اجرا، دوبله، نمایشنامه‌خوانی و پانتومیم توسط هیات داوران سنجیده می‌شود و شرکت‌کنندگان امتیاز کسب می‌کنند.

ایجاد وقفه به دلایل مختلف فنی و تکنیکی سبب می‌شود ضبط مسابقه چند بار متوقف شود. یکی از شرکت‌کنندگان در برنامه، هر وقت ضبط متوقف می‌شود از جای خود حرکت می‌کند و چند بار عوامل برنامه به او تذکر می‌دهند، ولی او توجهی نمی‌کند و بار دیگر که جای خود را ترک می‌کند، باده‌فر وارد استودیو می‌شود و با او صحبت می‌کند. ضبط برنامه حدود دو ساعت به طول می‌انجامد.

***

برای ضبط برنامه‌ای که در مدت 60 دقیقه‌ روی آنتن می‌رود، علاوه بر زمان ضبط استودیویی، تیم برنامه‌ساز ساعت‌ها برای انتخاب و آماده‌سازی پلی‌بک‌های تصویری و طرح سوالات مرتبط، دست به تحقیق و پژوهش می‌زند. تدوینگران مسابقه محمد‌مهدی ‌مروی، ادریس محمدی و افشین منصوری در بخش تولید، مجید شاگردی دستیار تهیه‌کننده و تینا حسین‌پور مسئول هماهنگی برنامه برای هر چه بهتر شدن برنامه می‌‌کوشند.

در زمانی که مسابقه ضبط می‌شود، تینا حسین‌پور در بخشی از اتاق فرمان نشسته و بدون توجه به مسائلی که پیرامون او اتفاق می‌افتد، در جدولی امتیاز شرکت‌کنندگان را یادداشت می‌کند و در انتهای مسابقه جدول را به تهیه‌کننده برنامه می‌دهد. در این زمان، عوامل فنی حدس می‌زنند چه کسی امتیاز بیشتری کسب کرده است. مروی تهیه‌کننده برنامه با لبخند اسم شرکت‌کننده‌ای را که امتیاز بیشتری آورده، به زبان می‌آورد. سپس مولانیا امتیاز تک‌تک شرکت‌کنندگان را اعلام می‌کند و می‌گوید «این دوستان در دو برنامه دیگر با هم رقابت خواهند کرد تا برنده نهایی مشخص شود».

***

در گذشته سه دوره از مسابقه پخش شده است که در هر دوره یک نفر برنده شده و هم‌اکنون سری چهارم مسابقه ساعت 10 هر شب از شبکه چهار سیما روی آنتن می‌رود و پس از اتمام ضبط دوره چهارم مسابقه، بین برندگان چهار دوره مسابقه‌ای برگزار می‌شود.

در سری جدید برنامه، بخش جدیدی به نام بخش غیرحضوری در برنامه گنجانده شده و افرادی که به شرکت در مسابقه تمایل دارند و امکان حضور برایشان میسر نیست، می‌توانند در زمینه بازیگری، نمایشنامه‌خوانی و اجرا، یک فیلم دو دقیقه‌ای از توانایی‌های خود را به نشانی برنامه (شبکه چهار سیما ـ گروه فیلم و سریال) ارسال کنند تا در هر برنامه، یکی از فیلم‌های ارسالی که از لحاظ کیفیت قابلیت پخش دارد، نمایش داده شود و هیات داوران به آن امتیاز دهند. در ضمن علاقه‌مندان تا پایان شهریور ماه فرصت دارند فیلم‌های دو دقیقه‌ای خود را ارسال کنند.

نخستین مسابقه سینمایی تلویزیون

مدتی است شبکه چهار سیما مسابقه‌ای را به تهیه‌کنندگی حسین مروی پخش می‌کند. برنامه‌ای که هم‌راستا با نیازهای جامعه و جوانان فکر شده و همین بیشترین امتیاز را به خالقان و طراحان آن می‌دهد.

مسابقه 4، 3، 2، 1 اتفاقی نو و پویا در عرصه هنر هفتم و نخستین مسابقه سینمایی و تخصصی ایران در حوزه سینماست که به طور جدی و خاص در مقوله سینما و بازیگری ارائه می‌شود، یعنی چیزی که تاکنون نظیر آن را ندیده بودیم، زیرا در هیچ مسابقه‌ای سینما نقش محوری نداشته است. هرچند در دهه‌های گذشته به شکل گذرا در برخی مسابقه‌ها اسم فیلم‌ها یا کارگردان‌ها موضوع سوال بوده، ولی نه به شکل این مسابقه، زیرا در ایران هیچ‌گاه شاهد مسابقه‌ای تخصصی در حوزه هنر سینما نبوده‌ایم. ناگفته نماند هر برنامه تلویزیونی، ویژگی‌ها و کاستی‌هایی دارد که خوشبختانه طراحان مسابقه «4، 3، 2، 1» پس از پایان هر دوره نتیجه کار خود را ارزیابی می‌کنند، به طوری که سوالات مسابقه نسبت به دوره اول تغییرات چشمگیری پیدا کرده و از طرح سوالات کلیشه‌ای خبری نیست و بیشتر جنبه کاربردی، خلاقیت و ایده‌پردازی دارد که به ارتقای سطح سواد بصری و مهارت علمی شرکت‌کنندگان در مسابقه و بینندگان کمک شایانی می‌کند.

نکته دیگر این است که سوالات برنامه متکی بر محفوظات ذهنی شرکت‌کنندگان نیست، بلکه حول محور توانایی، استعداد و میزان قدرت تخیل شرکت‌کنندگان در پرداخت دراماتیک یک موضوع در زمینه‌های گوناگون از‌جمله شناخت پلان‌ها، دوبله، خلاقیت تصویری ایده‌پردازی و نقد و تحلیل فیلم‌های سینمایی است.

از دیگر شاخصه‌های این مسابقه می‌توان به حضور هیات داوران که هر یک در بخشی خاص تخصص دارند، اشاره کرد. این مسابقه جدا از هیجان، سرگرمی و رقابت سازنده بین شرکت‌کنندگان، کلاسی آموزشی برای علاقه‌مندان به هنر هفتم است. البته در مواردی داوران مسابقه در دادن امتیاز گاهی خیلی سختگیر هستند و گاهی راحت امتیاز می‌دهند!

دست‌اندر‌کاران مسابقه، بخشی در مسابقه گنجانده‌اند که با اصول سینما خیلی مرتبط نیست و آن هم مهارت اجرای برنامه است. ضرورتی وجود ندارد مجری هر برنامه توانایی و استعدادهای یک بازیگر سینما یا هر کارگردان و نویسنده‌ای مهارت اجرای برنامه و فن بیان خوبی داشته باشد. حوزه اجرای برنامه و مقوله بازیگری سینما از هم جداست. در ضمن کارشناسی که در جایگاه هیات داوران می‌نشیند بر همه حیطه‌های هنر تسلط ندارد، بلکه در حوزه تخصصی خود حرف اول را می‌زند. اگر داوران شرکت‌کننده در مسابقه فقط در حیطه کاری تخصصی خود به شرکت‌کنندگان امتیاز می‌دادند، شاید مسابقه جذاب‌تر از آنی می‌شد که هست.

سیما پویا/ قاب کوچک

 

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۴
عاطفه زین الدینی
Iran, Islamic Republic of
۱۳:۵۶ - ۱۳۹۲/۰۶/۱۳
۰
۰
با سلام و تشكر از برنامتون.
من راجع به امتیاز دهی مخصوصا در مرحله نیمه نهایی یه ایرادی می خواستم بگیرم چرا كه داوران محترم احساسی به خانم شفق خانی نمره می دادن .اگر آقای شهرستانی یا آقای جعفر نژاد داور برنامه نیمه نهایی می بودن خانم خانی اینقدر امتیاز نمی گرفتن .چراكه این دو داور عزیز خیلی منصفانه و به حق نمره میدهند.نه از روی احساس .اگر به لیاقت شركت كننده باید نمره داده بشه به نظر من آقای امید سامگر بیشتر لایق برنده شدن بودن. . .
پولاد دری
Iran, Islamic Republic of
۱۱:۲۰ - ۱۳۹۲/۰۶/۱۶
۰
۰
سلام میخواستم تو این مسابقه ثبت نام كنم كجا باید برم من اصفهانم بازیگر تئاترم امیدوارم بتونید كمكم كنید بسیار ممنون ایمیل pooladdorri@yahoo.com
محمد
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۰۸ - ۱۳۹۲/۰۶/۲۲
۰
۰
سلام ، چطور میتونم تو مسابقه ثبت نام كنم؟؟؟
تخصص من هنرهای گرافیكی هست
با تشكر
باران
Germany
۱۴:۲۸ - ۱۳۹۲/۰۷/۰۴
۰
۰
خواهر زاده من شدیداً علاقه مند به شركت در این مسابقه است خواهش میكنم به من جواب بدین كه چطور میتونه ثبت نام كنه, از لطفتون خیلی ممنون
فرزند زمانه خود باش

گفت‌وگوی «جام‌جم» با میثم عبدی، کارگردان نمایش رومئو و ژولیت و چند کاراکتر دیگر

فرزند زمانه خود باش

نیازمندی ها