فیلمنامه «مادرانه» تکانم داد/ پایان 2 سال خانه نشینی کارگردان این سریال

جواد افشار، کارگردان سریال ماه رمضان شبکه سه، درباره‌ی ساخت سریال «مادرانه» می‌گوید: دو سالی بود که خانه‌نشین شده بودم. فیلمنامه‌های زیادی از سوی نویسندگان،‌ تهیه‌کنندگان و حتی از سوی شبکه فرستاده شد که آن‌ها را رد کردم. اما فیلنامه‌ی «مادرانه» تکانم داد و احساس کردم چیزی است که می‌تواند مخاطب را نگه دارد.

او در عین حال درباره‌ی چینش بازیگران در سریال «مادرانه» اظهار می‌کند: از چینش بازیگران رضایت کامل دارم.

وی همچنین در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود با اعتقاد بر اینکه قبول ندارد ممیزی‌ها کارهایمان را غیرقابل دیدن کند، به ایسنا می‌گوید: این یک بخشی از ماجرا است؛ به هر حال ما در یک کشور اسلامی و اخلاق‌گرا هستیم و روابطمان در چارچوب‌های مذهبی تعریف شده است.

*** منتظر بودم تا دوباره تجربه‌ی خوب گذشته را تکرار کنم

جواد افشار در گفت‌و‌گو با خبرنگار سرویس تلویزیون و رادیو خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درباره‌ی همکاری‌اش با سعید نعمت‌الله و محمدرضا شفیعی (نویسنده و تهیه‌کننده مادرانه) گفت: پیش از این با سعید نعمت‌الله و محمدرضا شفیعی تله‌فیلمی را برای سیما فیلم کار کردیم که در جشنواره فجر امسال نیز با عنوان «همان نور معروف» شرکت داده شد و سه کاندیدا هم داشتیم که این همکاری، همکاری دلچسب و قابل قبولی بود. در این راستا سعید نعمت‌الله سال گذشته پیشنهاد طرح اولیه‌اش را به من داد، من خواندم و اعلام رضایت‌مندی کردم. من نیز به دلیل آنکه آن‌ها را دوست داشتم و سوابق کاری خوبی داشتند، پذیرفتم سریال را بسازم.

او ادامه داد: منتظر این فرصت بودم که دوباره تجربه خوب گذشته را تکرار کنم، در نتیجه با کمال میل این دعوت را پذیرفتم و این همکاری برای ساخت سریال «مادرانه» رقم خورد.

جواد افشار در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا این سریال می‌تواند مخاطب را پای تلویزیون نگه دارد؟ گفت:‌ حتما همین‌طور است. دو سالی بود که کار نکرده بودم و تصمیم گرفته بودم فیلمنامه حتی متوسط را هم کار نکنم. به دلیل اینکه واقعا نه سریال کار کردم، زمان، وقت و انگیزه‌ی زیادی را صرف کردم اما هیچ‌گاه راضی نشده بودم و شش دانگ و 100 درصد جواب توانمندی که سراغ داشتم را نگرفته بودم. اگرچه چند مورد از کارهایم از جمله «پول کثیف»، «لبه‌ی آتش» و «روزهای زیبا» قابل دفاع و خوب است.

*** فیلمنامه‌ی «مادرانه» بعد از دو سال تکانم داد

این کارگردان در ادامه‌ی مطالبش گفت: احساسم این بود که تا فیلمنامه‌ی خوب و شش دانگ و صددرصدی که دوست ندارم را به دست نیاورم، کار نکنم؛ در نتیجه دو سالی بود که خانه‌نشین شده بودم حتی فیلنامه‌های بسیاری نیز از سوی نویسندگان، تهیه‌کنندگان و حتی شبکه‌ها برایم فرستاده شد و آن‌ها را رد کردم اما فیلنامه‌ی «مادرانه» بعد از دو سال تکانم داد و پس از آن بود که فیلنامه را خواندم و احساس کردم که می‌توانم مخاطب را نگه دارم.

*** تلخی «مادرانه» موجب جذابیت‌های دراماتیکی شده است

او در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره‌ی ویژگی و تم سریالش، گفت: قصه »مادرانه» یک ملودرام اجتماعی - خانوادگی است و در عین حال که بسیار بسیار تربیتی و آموزشی است، گزنده و تلخ هم است. این گزندگی و تلخی‌ موجب جذابیت‌های دراماتیکی شده است اما پندها و آموزش‌هایی که در محتوا، روایت قصه و دیالوگ‌ها وجود دارد، گزندی و تلخی فضا را تلطیف می‌کند؛ به جهت اینکه دستاورد، پیام، نکته‌های آموزشی و رهنمود برای خانواده‌ها، جامعه و جوانان دارد.

*** هر تلویزیونی برای خودش یک استانداردهایی دارد

این کارگردان در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه فضای باز و آزادی نسبی در صداوسیما تا چه اندازه می‌تواند به افزایش مخاطبان کمک کند؟ گفت: این مساله چیزی نیست که دست من یا نویسنده باشد، بخش اعظم این اختیار دست مدیران، تصمیم‌گیرندگان و برنامه‌ریزان سازمان است. هر تلویزیون، رسانه، شبکه و هر کشوری برای خودش یک استاندارد، رویکرد و اهدافی را در چارچوب سیاست‌هایی که تعیین کرده است، دنبال می‌کند که ما نیز باید طبق این اهداف گام برداریم.

وی افزود: به هر حال وقتی که با این شیوه کار می‌کنیم، این قواعد را پذیرفته‌ایم و در چارچوب این استانداردها کار می‌کنیم اما اگر شاید روزی شرایط متفاوتی به وجود بیاید و تصمیمات دیگری گرفته شود که قالب‌ها، اشکال، فرم‌ها و حتی محتوا را دگرگون کند؛ طبیعتا ما هم باید خودمان را با شرایط لازم وفق دهیم.

*** قبول ندارم که ممیزی‌ها کارهایمان را غیرقابل دیدن می‌کند

افشار با اعتقاد بر اینکه نمی‌پذیرد ممیزی‌ها کارهایمان را غیرقابل دیدن می‌کند، گفت: در حال حاضر اشکال را در این نمی‌بینم که محدودیت‌ها و ممیز‌ی‌هایی در کارهایمان وجود دارد؛ این یک بخشی از مساله است. به هر حال ما یک کشور اسلامی و اخلاق‌گرا و خانواده‌مدار هستیم. روابط تعریف شده‌ی مذهبی و چارچوب‌های تعریف شده‌ی سنتی همراه با مدرنیته داریم و این‌ها مجموعه‌ای از شکل‌گیری اندیشه‌های اجتماعی ما را رقم زده است که باید در همان چارچوب قدم برداریم.

*** نمی‌خواهیم با این شکل با رسانه‌های غرب رقابت کنیم

افشار با اشاره به اینکه مساله‌ی بی‌پرده سخن گفتن در حرف و گفتگوها با بی‌پرده سخن گفتن در درام متفاوت است، گفت: ما در آثار نمایشی و دراماتیک قواعد بی‌پردگی را در بطن درام رعایت می‌کنیم اما سعی می‌کنیم هر جا که لازم باشد در تمام هسته‌های درام ورود کنیم اما این روزها رقابت‌های رسانه‌یی در سطح بین‌الملل به جهتی رفته است که سیاست‌های تعریف‌شده‌ای را در رقابت گذاشته است که چارچوب این سیاست‌ها ترویج ضداخلاق‌گرایی است. همچنین فروپاشی‌های خانوادگی در آن‌ها تعریف می‌شود که هدایت‌شده است و یک نوع مذهب‌گریزی، اخلاق‌گریزی، خانواده‌گریزی و حتی گاهی انسان‌گریزی را در چارچوب سیاست‌هایشان ترویج کرده است اما ما نمی‌خواهیم به این شکل رقابت کنیم، اگر قرار باشد به خاطر اینکه این موارد را پوشش دهیم یا جبران کنیم، با آن‌ها رقابت کنیم.

کارگردان «مادرانه» در ادامه گفت‌وگوی خود افزود: طبیعی است که اصلا ما خطمان با آن‌ها موازی نیست که بخواهیم با آن‌ها رقابت کنیم. اما مساله‌ای که وجود دارد این است که جذابیت‌ها و گرایش‌های سمت آن ها علی‌الظاهر بیشتر است، به جهت اینکه شما یکسری موارد غیراخلاقی و ممیزی شکل می‌بینید و در وهله اول جذاب به نظر می‌آید اما وقتی که به آن عمیق می‌شوید می‌بینید که تأثیرات مخربی دارد و چیزی دستگیرتان نمی‌شود و همچنین آفت‌ها و هنجارهایی به وجود می‌آورد که جزو دستاوردهای تعریف‌ شده‌شان است.

*** و اما راهی را دنبال می‌کنیم که طبیعتا تنها هستیم

جواد افشار در پایان گفت‌وگوی خود با اشاره به اینکه در شرایط کنونی شرایط سختی را پشت سر می‌گذاریم که در آثار تولیدی ما تاثیر می‌گذارد، گفت: در حال حاضر در یک جنگ نابرابر با رسانه‌های دیگر هستیم که شاید به ندرت بتوان دو یا سه شبکه‌ای را پیدا کرد که با استانداردهای اخلاقی و انسانی، فکری و اندیشه‌ای همذات، همراه و یا تعیین‌کننده و سازنده برای بشر است. ما نیز در این راه، ‌راهی را دنبال می‌کنیم که طبیعتا تنها هستیم.