احتمال جیره بندی آب در تهران

جام جم سرا:

گفته می‌شود اکنون در تهران مصرف آب دو برابر نرم جهانی است، این در حالی است که شرایط ذخایر آب پایتخت در بدترین حالت ۴۶ سال گذشته قرار گرفته است.

به گفته خسرو ارتقایی، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران، حجم ذخایر پنج سد تامین‌‌کننده آب تهران در حال حاضر ۵۳۴ میلیون مترمکعب است این در حالی است که، حجم ذخایر سدهای تهران در زمان مشابه سال گذشته ۷۶۰ میلیون مترمکعب بود که نشان از کاهش ۲۲۶ میلیون مترمکعبی در مقایسه با زمان مشابه سال پیش دارد.

همچنین، استاندار تهران در این رابطه گفته است: اگر موضوع کمبود آب در تهران بحرانی شود ناچار به اعمال سیاست‌های جایگزین هستیم.سید حسین هاشمی با اشاره به اینکه تنها راه حل فعلی صرفه‌جویی درمصرف آب است، اظهار داشته است: اگر شهروندان تهرانی مصرف 20 درصدی را در دستور کار خود قرار دهند می‌توانیم امسال را بدون مشکل کمبود آب سپری کنیم.رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران نیز با اشاره به مشکل کمبود آب شرب در فصل تابستان به‌واسطه کاهش بارندگی و ذخیره پشت سدها، گفته است: در مجموع ۴۶۰ حلقه‌ چاه در اختیار آب و فاضلاب است که این تعداد پاسخگوی نیاز آب شرب تهران نیست، چراکه ۸۰ حلقه چاه نیز خشک شده است.

رحمت اله حافظی با بیان اینکه ذخیره آب در پشت سدها نگران کننده است، گفته است:‌ این میزان ذخیره آب پاسخ‌گو نیست چرا که سرانه مصرف آب در تهران دو برابر بیش از میانگین سرانه سایر کشورهاست. از این رو باید مسئولان و رسانه ملی با اطلاع‌رسانی مناسب و ذکر مصادیق از شهروندان بخواهند که صرفه‌جویی 20 تا 25 درصد داشته باشند در غیر این صورت قطعی و جیره‌بندی آب را حتما خواهیم داشت.به گفته او، آب چاه‌ها کیفیت لازم آب باران را ندارد چرا که نیترات بالایی دارد. بدون شک در صورت نیاز کیفیت آب شرب در تهران کاهش می‌یابد.

تنش آبی در ایران

بحران کمبود آب تنها مربوط به تهران نیست و اراک، اصفهان، شیراز، قزوین، قم، کرج، کرمان، مشهد، همدان و یزد از کلانشهرهایی هستند که باید برای تنش آبی آماده شوند. طبق اعلام رسمی سازمان ملل، ایران ازجمله کشورهایی است که در حال ورود به تنش آبی است و سال 2044 ایران کشوری است که تنش آبی در آن رخ خواهد داد.به گفته معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا، در شرایط کنونی 37 میلیون نفر از جمعیت کشور در معرض تنش آبی قرار دارند که این میزان 50 درصد جمعیت کشور را شامل می‌شود.

رحیم میدانی خبر داده بود: شمار شهرهای در معرض تنش آبی در کشور 517 شهر است، همچنین مصارف و منابع قابل تامین در این شهرها در نقطه سر به سر قرار دارد در حالی که باید 25 درصد ضریب اطمینان وجود داشته باشد.روند رو به افزایش مصرف آب در شهر تهران با وجود هشدارهای کم‌آبی مسئولان، همچنان ادامه دارد. عدم تغییر در الگوی مصرف آب در ایران که دو برابر استاندارد جهانی است نشان از جدی نگرفتن این بحران از سوی مردم دارد بنابراین، به نظر می‌رسد برای گام برداشتن در زمینه حل این مشکل اعتماد سازی در مردم و ایجاد باور نسبت به هشدارها ضروری است.

بهره‌برداری درست از آب وجود ندارد

در این زمینه، نماینده تهران در مجلس با بیان اینکه بحران آب مربوط به چند سال گذشته نیست، می‌گوید: تا به حال اقدام درستی برای جمع‌آوری آب‌ها و جلوگیری از هرز رفتن آن نشده است.

به گفته یوناتن بت کلیا، در بیشتر کشورهای دنیا در وسط شهر رودخانه یا جوی آبی احداث شده و آب از طریق این مسیر به مراکز بهره‌برداری هدایت می‌شود.نماینده مسیحیان مجلس با طرح این پرسش که این همه بارش برف و باران به کجا می‌رود، می‌افزاید: اگر این آب‌ها جمع‌آوری می‌شد در حال حاضر این مشکل وجود نداشت.

بت کلیا ادمه می‌دهد: با این حال اگر آب جیره بندی شود، نتیجه مصرف نادرست خودمان نیز هست. ما از آب شرب برای هر کاری استفاده می‌کنیم.این نماینده مجلس با بیان اینکه در وهله اول دولت باید برنامه ریزی کند، می‌گوید: استفاده بهینه نیز باید از طرف مردم رعایت شود. بدون شک در ماه‌های تابستان مشکل جدیتر می‌شود. بت کلیا بیان می‌کند: دریاچه‌هایی مانند چیتگر باید احداث شود، می‌توان از این دریاچه و دریاچه‌های مشابه برای ذخیره آب استفاده کرد.

او معتقد است: وزارت نیرو باید از افراد متخصص و کاردان و ارائه طرح توسط آنها استفاده کند و در نهایت اگر خودمان نتوانستیم این بحران را حل کنیم، از متخصصان خارجی و اقدامات و برنامه‌ریزی‌های آنها استفاده کنیم.

لزوم اعتماد‌سازی در مردم

همچنین، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه مصرف گرایی هم رفتاری شخصی و هم اجتماعی است، عنوان می‌کند: زمانی که بعد اجتماعی مصرف گرایی مطرح است، نقش فرهنگ نیز پر رنگ می‌شود.

بهروز بیرشک می‌افزاید: مصرف گرایی زمانی مقوله‌ای شخصی است که به مساله جمعی مربوط نباشد؛ مانند هزینه کردن درآمد شخصی. به گفته او، زمانی که بحث مصرف‌گرایی مربوط به مسائل اجتماعی است، نقش هر کدام از ما در ارتباط با کل جامعه مورد اهمیت قرار می‌گیرد.بیرشک ادامه می‌دهد: در رابطه با مسائل اجتماعی باید خودخواهی را کنار بگذاریم.

این روانشناس معتقد است: مردم باید در ابتدا نسبت به هشدار مسئولان در رابطه با بحران آب اعتماد کسب کنند و سپس با باور کردن این مساله لجبازی را کنار بگذارند. بیرشک بیان می‌کند: هشدارها درباره کمبود آب در برخی افراد تاثیر گذاشته، اما در برخی خیر. در واقع، باور جمعی نسبت به بحران آب شکل نگرفته است.

او معتقد است که بزرگترهای خانواده باید از دیگر اعضای خانواده بخواهند رفتار مصرفی خود را اصلاح کنند و مسئولان نیز با ارائه آمار درست درباره نحوه تعدیل مصرف اطلاع رسانی کنند تا در میان مرم اتحاد در این زمینه ایجاد شود.(بنفشه رنجی/آرمان)