محبوب‌های نوروزی تلویزیون

«نون خ» پربیننده‌ترین اثر نمایشی، «عصرجدید» پربیننده‌ترین برنامه غیرنمایشی
مرکز تحقیقات سازمان صدا و سیما اعلام کرد: بر اساس تحقیقات صورت گرفته در خصوص برنامه‌های نوروز 98 تلویزیون، سریال نون خ شبکه یک سیما پربیننده‌ترین مجموعه نمایشی و برنامه عصر جدید شبکه سه پربیننده‌ترین برنامه غیرنمایشی سیما شناخته شدند و مردم استان‌های کردستان و قزوین، رتبه‌های اول و دوم و زنجان و کرمانشاه، به صورت مشترک رتبه سوم را در تماشای برنامه‌های نوروزی تلویزیون کسب کردند.
به گزارش روابط عمومی رسانه ملی بر اساس این نظرسنجی بعد از سریال نون خ شبکه یک، دو مجموعه نمایشی «زوج یا فرد» شبکه سه و «بر سر دوراهی» شبکه دو بیشترین مخاطب را پای خود نشانده‌اند.
با توجه به این‌که نون خ نخستین سریالی است که در شبکه‌ای ملی به زندگی مردم کردستان می‌پردازد، از این نظر برای مرکز تحقیقات صدا و سیما بسیار مهم بود که از میزان رضایت مردم این استان آگاه شود. بر همین اساس، تحقیقات ویژه‌ای در این زمینه صورت گرفت و مشخص شد میزان رضایت بینندگان این مجموعه نمایشی در استان کردستان حدود 87 درصد بوده است.در میان برنامه‌های غیرنمایشی سیما نیز بعد از عصر جدید شبکه سه، برنامه‌های «برنده باش» همین شبکه، «خندوانه»، «کودک شو» و «دورهمی» شبکه نسیم در رتبه‌های دوم تا پنجم قرار گرفتند.
در میان شبکه‌های تلویزیونی استانی هم در ایام نوروز شبکه‌های تلویزیونی افلاک استان لرستان، کردستان استان کردستان و اشراق استان زنجان بیشترین بیننده را پای خود نشانده‌اند.
کردها به تماشای مجموعه‌ای با رنگ و بوی کردی
جای خالی مجموعه‌ای نمایشی که بتواند با نهایت ظرافت به ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی و حتی عادات رفتاری مردمان ساکن در استان‌های کردزبان کشور بپردازد، مدت‌ها بود که در رسانه ملی احساس می‌شد، تا این‌که امسال نون خ این خلأ را پر کرد و در غیاب معمولی‌های علی‌آبادی مجموعه «پایتخت» که چند سالی بود به نوروزهایمان رنگ و بویی شمالی بخشیده بودند، مخاطبان را به نمایش زیبایی‌های این استان سرسبز کشور نشاند. نکته قابل توجه در ساخت نون خ این بود که کارگردان آن یعنی سعید آقاخانی، خود متولد یکی از همین استان‌های کردزبان است و آشنایی او با فرهنگ و آداب و رسوم این مناطق، به باورپذیری و ملموس شدن و نمایش تصویری دقیق‌تر از استان‌های کردی کمک کرد. از همین رو نون خ را به عنوان بهترین اثر تلویزیونی آقاخانی در طول این سال‌ها هم می‌توان عنوان کرد. نون خ گرچه قطره‌ای از دریای یک فرهنگ بود و بی‌شک نتوانسته تمامی ظرافت‌های فرهنگ و رسوم یک قوم را به تصویر بکشاند، با این حال باز مجموعه‌ای الوان و چشم‌نواز بود و بر همین اساس به دل مخاطبان هم نشست و نمره قبولی را از آنان کسب کرد.
تجربه ناموفق درام در نوروز
از نون خ و تجربه موفق این مجموعه که در تلویزیون بگذریم، در رتبه دوم پربیننده‌ترین سریال نوروزی به زوج یا فرد می‌رسیم؛ مجموعه‌ای با نام‌های پیشین «حوزه استحفاظی» و بعد «مر قانون» که داستانی جدید و اجتماعی داشت. مهندس کمال شهری، شخصیت اصلی این مجموعه تلویزیونی با بازی هدایت هاشمی یک مقام سیاسی بود که می‌کوشید با مردم همراه باشد و مادرش شهربانو با بازی خوب ناهید مسلمی هم دیگر صدای مردم و بیان‌کننده مشکلات‌شان در این مجموعه بود. زوج یا فرد البته اشارات و مضامین به روز سیاسی و بحث‌هایی چون ژن خوب و آقازادگی را هم در خود داشت و بیان صریح و البته طنز این موضوعات در رسانه ملی، توجه مردم را به خود جلب کرد.
جا دارد به دیگر مجموعه تلویزیونی نوروز امسال هم اشاره‌ای داشته باشیم که به نسبت دیگر مجموعه‌های نمایشی نوروز امسال، کمتر دیده شد. بر سر دوراهی کاری از همان عوامل سازنده مجموعه «پدر» بود که داستانی خانوادگی و اجتماعی را به تصویر می‌کشید. این مجموعه گرچه بازیگران شناخته‌شده‌ای چون حمید گودرزی، مهراوه شریفی‌نیا، بهنوش بختیاری، میترا حجار و بهرنگ علوی را دور هم جمع کرده بود و به لحاظ بیان و مضمون هم به موضوع تازه‌ای چون علاقه یک زن مسن به پسری جوان و خواستگاری کردن از او پرداخته بود، با این حال با توجه به درونمایه جدی‌اش چندان مناسب حال و هوای این تعطیلات نبود و کمتر هم دیده شد. مجموعه‌ای که احتمالا در صورت قرار گرفتن در نوبت پخش عادی شبانه یا ایام رمضان، می‌توانست مجموعه‌ای موفق باشد.
وقتی مردم استعدادها را می‌پسندند
نوروز امسال تقریبا به هرکجا که می‌رفتیم و سررشته صحبت‌های عید‌دیدنی‌های هر خانواده‌ای را که دنبال می‌کردیم، در نهایت مقطعی از بحث به عصر جدید می‌کشید و هر کسی مدعی بود استعدادی دارد که باید به عصر جدید ببرد و خودش را به معرض نمایش بگذارد! مسابقات استعدادیابی یا همان «تلنت‌شو»ها گرچه مدت‌هاست که در سراسر دنیا رواج دارند، با این حال در رسانه ملی پدیده‌ای تازه محسوب می‌شوند و با این‌که در یکی دو سال اخیر نمونه‌هایی از این برنامه‌ها روانه آنتن شبکه‌های مختلف شد، هیچ‌کدام نه به لحاظ مضمون و نه کیفیت نتوانستند به موفقیت عصر جدید برسند. برنامه‌ای که البته بخشی از دیده شدن آن هم به مجری‌اش، احساس علیخانی برمی‌گردد. مخاطبانی که سال‌ها به نمایش تصویر این مجری در «ماه عسل» و تماشای بغض‌ها و اشک‌های او عادت کرده بودند، حالا همه کنجکاو بودند ببینند علیخانی چطور از پس این برنامه برخواهد آمد. ساختار حرفه‌ای و دکور مجلل عصر جدید در کنار استعدادهای مختلفی که به این برنامه آمدند، به پربیننده شدن آن کمک کرد و عصر جدید پربیننده‌ترین برنامه غیرنمایشی شب‌های نوروز سیما شد.
از وسوسه برنده شدن تا افت جوان
جدای از عصر جدید و موفقیت قابل توجهی که برای خود رقم زد، دیگر برنامه‌های غیرنمایشی مختلف سیما که در این نظرسنجی رتبه‌های برتر را کسب کردند، قابل بررسی هستند. امسال به نوعی سال پیشتازی شبکه سه در برنامه‌های مناسبتی بود و گرچه مدیریتش با حاشیه‌هایی چون به پایان رساندن پخش «نود» همراه بود، اما دیگر برنامه‌هایش از خجالت آمار درآمده و یکه‌تازی کردند. محمدرضا گلزار که حالا مدتی است با مسابقه تلویزیونی برنده باش مهمان خانه‌هاست، دیگر چهره پرمخاطب نوروز امسال بود. مسابقه‌ای با رویکرد به چالش کشیدن اطلاعات عمومی افراد که جوایز وسوسه‌کننده‌ای هم داشت و هر شب خیلی‌ها را به تماشای خود نشاند.
با این حال نکته‌ای هم قابل توجه است و آن، افت برنامه خندوانه در نظرسنجی‌هاست. خندوانه از جمله پدیده‌های سال‌های اخیر صدا و سیماست که در مدت زمان پخش فصل‌های مختلف خود همواره از پربیننده‌ترین برنامه‌های سیما بوده است. با این وجود همان‌طور که پیش از عید هم در گزارشی به آن اشاره کردیم، خندوانه در یکی دو فصل اخیر چندان نتوانسته حرف تازه‌ای برای مخاطبان داشته باشد. با این‌که جناب خان هنوز جذاب است، اما روال دعوت از مهمانان و حتی مسابقاتی که در این برنامه طراحی می‌شود برای مخاطبان تکراری شده و احتمالا بر همین اساس بینندگان تصمیم گرفتند امسال در همان ساعات عصر جدید و برنده باش را ببینند.

زهرا غفاری

رسانه