ژان شاردن، شانزهم نوامبر سال ۱۶۴۳ در پاریس بهدنیا آمد. وی فرزند جواهر فروشی ثروتمند بود. شاردن حدود سال 1664 برای تجارت و جستجوی جواهرات روانه مشرق زمین شد و در صدد برآمد از طریق ایران راهی هندوستان شود. شاردن طی سفرهای خود به ایران با دو پادشاه صفوی؛ شاه عباس دوم و شاه سلیمان ملاقات داشت و طی سالها اقامت در ایران زبان فارسی را بخوبی فرا گرفت.
شاردن پس از بازگشت به اروپا، مشاهدات سفر خود در ایران را به چاپ رساند. این سفرنامه به زبان فرانسه تالیف شد. در این سفرنامه شاردن به تشریح کلی اوضاع سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مذهبی ایران پرداخته است و باورها و عادات ایرانیان و تاریخ و جغرافیای این سرزمین را تشریح کرده است. توصیف شاردن از شرایط جامعه ایرانی در عصر صفوی، الهام بخش آثار برخی از نویسندگان و متفکران اروپایی همچون منتسکیو، ولتر و روسو شد.
گزارشهای شاردن درباره راه و رسم زندگی مردم، آیین دربار، وضعیت اصناف و معماری از دقت بالایی برخوردار است.شاردن تحت تاثیر شرایط جدید اروپا ضمن بیان گزارشهای خود از جامعه ایران به مقایسه آن با جوامع اروپایی پرداخته است.
شاردن ایرانیان را دارای روحیهای متعادل میداند که به علت تنوع آب و هوایی، از آداب و رسوم متنوعی نیز برخوردار هستند. از نظر وی ایرانیان بهعلت روابط محدود با دیگر نقاط جهان، تصور درستی از دنیای خارج نداشتند.
شاردن مردم ایران را برخوردار از تسامح مذهبی میداند، و معتقد است قدرت پادشاهان صفوی در مقایسه با پادشاهان اروپایی، قدرتی مطلق است. شاه صفوی صاحب اختیار مشاغل و امور حکومتی بود و تمام طبقات اجتماعی از وی به صورت کامل اطاعت میکردند. وی قدرت اشراف و بزرگان ایرانی را در مقایسه با همتایان اروپایی خود بسیار اندک میدانست.
شاردن شیوه آموزشی در مدارس عصر صفوی را همان روال گذشتگان میداند که در دنیای جدید جایی نداشت. علوم تدریسی در این مدارس مبتنی بر صرف و نحو، کلام، فلسفه، ریاضیات، نجوم، طب قدیم و ادبیات عرب بود و هیچ خبری از دانشهای جدید اروپایی نبود.
شاردن فعالیت علمی در ایران عصر صفوی را فاقد ضابطه مشخص علمی میداند و اعتقاد دارد دانشمندان ایرانی با کلی نگری و کلی گویی صرفا به آرای قدما میپردازند و هیچ شناختی از علوم جدید ندارند. به اعتقاد شاردن در عصر صفوی، علوم دینی از اعتبار و ارزشی بیشتر از علوم طبیعی برخوردار بود و از اقبال بیشتری بهره میبرد.
استقبال از سفرنامه شاردن، در زمان حیات وی در اروپا بسیار گسترده بود و این کتاب بارها تجدید چاپ یا به زبانهای دیگر اروپایی ترجمه شد. احتمالا اطلاعات مطرح شده در این سفرنامه میتوانست اروپاییان را که در آغاز راه استعمار مشرق زمین قرار داشتند، یاری دهد.
مهناز نگهی / جامجم
جام جم آنلاین گزارش میدهد
جام جم آنلاین گزارش میدهد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد؛
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک فعال سیاسی:
یک نماینده مجلس:
در گفتوگوی «جامجم» با استاد حوزه و مبلغ بینالملل بررسی شد
گفتوگو با موسی اکبری،درخصوص تشکیل کمپین«سرزمین من»وساخت و مرمت۵۰خانه در منطقه زنده جان