بیان مشکلات جوانان به زبان خودمانی

سه نقطه تاکنون در 3 قسمت روی آنتن رفته است. اولین سری برنامه سال 85 در 12 قسمت توانست توجه مخاطبان شبکه 5 سیما را به خود معطوف کند و پس از آن از سوی شبکه، درخواست ساخت سری 90 قسمتی این برنامه داده شد و تهیه‌کننده برنامه را بر آن داشت تا با رویکرد قبلی و با بهره‌گیری از مجریان قسمت نخست (نیلوفر امینی‌فر و محمدامین‌نبی‌اللهی) سه نقطه‌ای دیگر را روانه آنتن کند.

رامین موسوی (تهیه‌کننده برنامه) می‌گوید: پس از آن‌که خانم دکتر جلالی به عنوان مدیر گروه اجتماعی انتخاب شد، از ما خواست با توجه به استقبال صورت گرفته از 2 قسمت قبلی سه نقطه، سری سوم برنامه را روانه آنتن کنیم. ما نیز کار را شروع کردیم و خوشبختانه این بخش نیز بخوبی دیده شده است.

وی ادامه می‌دهد: برنامه‌سازی در حوزه جوانان، سختی‌های خاص خود را دارد. در وهله نخست باید ارتباط راحت و صمیمی با مخاطب برقرار و از دغدغه‌های ملموس جوانان و خانواده‌هایشان سخت گفته شود. سه نقطه با همین رویکرد تا حد امکان به زبان جوانان نزدیک شده و این مشکلات را با بیانی ساده و راحت مطرح کرده و پاسخ قانع‌کننده‌ای از کارشناسان می‌خواهد.

برقراری ارتباط با مخاطب جوان، نیازمند ویژگی‌های ساختاری و محتوایی خاصی است. بیننده چنین برنامه‌ای حوصله بحث‌های کارشناسی و تئوریک را ندارد و می‌خواهد حرف دلش را از زبان چنین برنامه‌ای بشنود.

تهیه‌کننده سه نقطه نیز همین عقیده را دارد و می‌گوید: در برنامه به هیچ وجه قصد نداریم کسی را نصیحت کنیم. فقط موضوعات را مطرح می‌کنیم و پاسخ می‌شنویم و در انتها به این جمله بسنده می‌کنیم که از ما گفتن... سپس مخاطب می‌ماند و نتیجه‌ای که باید از بحث و راهکارهای کارشناس دریافت کند.

موسوی، امید بخشی را از دیگر ویژگی‌های سه نقطه معرفی می‌کند و ادامه می‌دهد: جوان در درجه اول باید از رسانه‌ای که برای او تلاش می‌کند، امیدواری کسب کند تا در سایه آن بتواند بیندیشد و از راه‌حل‌های ارائه شده بهره بگیرد. بحث دیگر آن است که بیان برنامه نباید شعارگونه باشد؛ چراکه بسرعت تاثیر خود را از دست می‌دهد.

در همین ارتباط، رامین موسوی بخش‌های متنوعی را تهیه کرده، از جمله آیتم نمایشی برنامه که اصلی‌ترین معضل جوانان را در قالب بازی بازیگران به تصویر می‌کشد و در حقیقت بستری را مهیا می‌کند تا در آیتم‌های اصلی مخاطب به طور کامل در جریان موضوع برنامه قرار گیرد.

موسوی معتقد است بسیاری از آیتم‌های ما به گونه‌ای طرح‌ریزی شده که خانواده‌ها را مخاطب اصلی قرار می‌دهد و نکاتی را در حوزه مشکلات جوانان گوشزد می‌کند و همچون بخش‌های دیگر، نتیجه را به بیننده می‌سپارد. در بخش‌های پلاتو، مجریان از دغدغه‌های خود صحبت می‌کنند تا از این طریق با جوانان همذات‌پنداری کنند. به عقیده من، اگر در ذهن هریک از مخاطبان برنامه تلنگری هم زده شود، موفق بوده‌ایم.

از دیگر بخش‌های سه نقطه، آیتم اینترنتی است که مباحث آموزشی را در یک تقسیم‌بندی تئوریک از طریق جستجو در سایت‌های اینترنتی مرتبط به مخاطبان ارائه می‌کند.

به گفته تهیه‌کننده سه نقطه، تا به حال بیش از 180 موضوع مختلف در حوزه مسائل جوانان در برنامه طرح بررسی شده است؛ از بی‌پولی و مشکلات ازدواج جوانان گرفته تا ترس، دهن‌بینی و...

موسوی در ادامه به پیش‌تولید برنامه اشاره می‌کند و می‌گوید: گروه تحقیق برنامه شامل یک تیم متشکل از 5 کارشناس است که سرپرستی آن را مدیر گروه اجتماعی عهده‌دار است و انوشه میرمجلسی نیز به عنوان نویسنده اصلی برنامه در کنار سایر نویسنده‌ها حضور دارد.

وی درخصوص انتخاب کارشناسان حضوری برنامه می‌گوید: تجربیات قبلی سه نقطه کمکی بود تا افراد معتبری را در این حوزه بشناسیم. در حال حاضر با رصد موضوعات مختلف سعی می‌کنیم بهترین‌ها را در حوزه‌های مختلف معرفی کنیم. حدود 15 کارشناس به صورت ثابت با ما همکاری دارند و گاه پژوهش‌های این افراد و تحقیقاتی که در حوزه دانش و اطلاعات خود داشته‌اند، مبنای انتخاب موضوعات سه نقطه قرار می‌گیرد.

اجرای سه نقطه مبتنی بر سابقه رادیویی مجریان آن است. مژده لواسانی و محمدامین طارمی از مجریان و برنامه‌سازان رادیو هستند و به گفته خودشان، پس از گذشت نزدیک به یک دهه همکاری مشترک در صدا، نخستین تجربه مشترک تصویری‌شان را در برنامه سه نقطه پشت سر می‌گذارند.

اما پرسه رسانه‌ای افراد در مدیوم‌های مختلف چه‌تاثیری در موفقیت آنها خواهد داشت؟

طارمی در این باره می‌گوید: داشتن عقبه رسانه‌ای کمک می‌کند مجری در دیگر مدیوم‌ها با دید بهتری به فعالیت بپردازد؛ چراکه با ادبیات رسانه آشنایی دارد. به هر حال سختگیری‌هایی که میکروفن رادیو داشت، غیرقابل مقایسه با دوربین تلویزیون بود؛ ولی باید به پارامترهای تلویزیون نیز توجه کرد تا بتوان یک اجرای موفق به نمایش گذاشت.

مژده لواسانی که سابقه کار تصویری‌اش به سال‌های دور و در برنامه‌ای با عنوان کبوتر دات کام برمی‌گردد، می‌گوید: رادیو و تلویزیون ضمن این‌که دارای یک‌سری نقاط مشترک هستند، ویژگی‌های منحصر به فرد نیز دارند. رادیو برای من همچون مدرسه‌ای بود که درست حرف زدن را به من آموخت و این اتفاقی است که کمک می‌کند در عین حال که با مخاطب جوان سه نقطه، ساده و صمیمی حرف بزنم، بیانم را نیز بدرستی کنترل کنم. همیشه تلاش کرده‌ام در اجراهای رادیو و تلویزیونی حتی یک قدم از خودم فاصله نگیرم. رادیو عشق است؛ خیلی دوست‌داشتنی است؛ خاصه برای ما که با آن بزرگ شده‌ایم.

لواسانی از حدود 3 سالگی در کنار عذرا وکیلی در برنامه سلام کوچولوی رادیو حضور داشته و پس از آن، در کنار طارمی با برنامه‌هایی چون بچه‌های انقلاب، بوی گل آفتاب، استودیو خانواده، بوی عیدی، سفارشی و... همکاری داشته است؛ برنامه‌هایی که عمدتا در حوزه جوانان تولید شده‌اند و سه نقطه را می‌توان دنباله تصویری همین برنامه‌ها دانست. مژده لواسانی درخصوص ارتباط تصویری با مخاطب جوان می‌گوید: ما تلاش می‌کنیم دغدغه جوانان را مطرح کنیم و در بخش‌های گفت‌وگومحور نیز مشکلات جوانان از سوی ما به کارشناسان ارائه می‌شود تا مخاطب راهکار را از طریق مهمان برنامه دریافت کند.

محمدامین طارمی نیز در این باره می‌گوید: مجری در این برنامه، زبان جوانان است و با وجود ارائه یک‌سری نکات آموزشی، گاهی به سمت نصیحت پیش می‌رود؛ البته نه از سمت مجریان، بلکه به واسطه حضور کارشناسان و مهمان برنامه.

طارمی از اجرای پلاتوهای سه نقطه چندان راضی نیست و می‌گوید: متن پلاتوهای ما، فضایی تصویری را به بیننده القا می‌کند و تفاوت محسوسی نسبت به پلاتوهای گفت‌وگومحور صرف دارد. اجرای این فضا نیازمند تمرکز زیادی است؛ چراکه شما ابتدا باید متن را بخوانید، سپس با آن ارتباط برقرار کنید و به نوعی آن را بازی کنید. به دلیل حجم شدید کاری ما در بخش پلاتو، از ماحصل اجرای این بخش راضی نیستم، چون روزی 50 صفحه پلاتو حفظ کردن، کار ساده‌ای نیست. به نظرم وجود پلاتو در چنین برنامه‌ای زائد بود و صادقانه می‌گویم، این مساله یکی از ضعف‌های برنامه سه نقطه به شمار می‌آید.

لواسانی این بحث را تکمیل می‌کند و می‌گوید: سعی ما بر این بود که اجرایمان به سمت کلیشه، سوالات و کلام از پیش حفظ شده کشیده نشود. اگر گفت‌وگوهای سه نقطه را ببینید، این ارتباط راحت و صمیمی را درک می‌کنید؛ چراکه در سوال و جواب با کارشناسان برنامه مصداقی عمل شده؛ ضمن این‌که پلاتوها را نیز کاملا از آن خود کرده‌ایم.

سه نقطه در وهله اول، فضایی ساده پیش روی بیننده ترسیم می‌کند. دکور این برنامه متشکل از رنگ‌هایی شاد و جوان‌پسند است و از الحاقات اضافی در فضای استودیو خودداری شده است. مهم‌ترین ویژگی این دکور وجود 3 ال‌سی‌دی بزرگ است که علاوه بر کاربرد تصویری، با هدف خاصی در برنامه سه نقطه وارد شده است.

لواسانی ضمن اشاره به ایجاد تنوع بصری از طریق این مانیتورها می‌گوید: این برنامه یک تفاوت فرمی نسبت به دیگر برنامه‌های ترکیبی تلویزیون دارد. معمولا در اجرای پلاتو، هریک از مجریان پس از بیان جملات مربوط به خود و با کمترین ری اکشن و وابستگی کلامی نسبت به‌هم یک گفت‌وگوی دو نفره را پیش می‌برند. در سه نقطه تلاش کردیم با فاصله گرفتن از این فضا، عکس‌العمل‌های متقابل مجریان را در فضای بصری ال‌سی‌دی‌ها به نمایش بگذاریم. مثلا اگرآقای طارمی در حال اجرای بخشی از پلاتو است، ری‌اکشن من در این مانیتورها نشان داده می‌شود و بالعکس. ما اجرای زن و مرد را کنار هم داریم و تعاملی نو و بدیع را به نمایش می‌گذاریم. این شیوه تصویری کمک می‌کند تا از فضای خسته‌کننده پلاتو‌ها، کلام مجری و وله‌ها فاصله بگیریم.

لواسانی به ارتباط دوسویه و تعامل نزدیک مجریان در سه نقطه اشاره می‌کند و می‌گوید: یکی از مهم‌ترین امتیازات سه نقطه تعامل اجرایی در برنامه بود. اواسط برنامه، بسیاری از همکاران می‌گفتند ویژگی مثبت شما این است که در اجرا رقیب یکدیگر نیستید. بزرگ‌ترین معضل برنامه‌هایی که 2 مجری دارند، این است که در کمیت اجرا به فهم و تفاهم مشترکی نمی‌رسند؛ اما در سه نقطه چنین حسی را نداشتیم و بهترین فضا در اجرای برنامه به وجود آمد و در برخی موارد اکت‌های حین اجرا را به کمک هم پیدا می‌کردیم. معتقدم وقتی طرف مقابل با تو همراه است، نیمی از دغدغه‌های اجرایی تو برطرف می‌شود.

محمدامین طارمی نیز با لواسانی هم‌عقیده است و می‌گوید: از لحاظ هماهنگی با خانه لواسانی مشکلی نداشتم. در این زمان اندک اگر سابقه همکاری بین ما نبود، ماحصل کار موفقیت‌آمیز نبود و شاید یکی از نکاتی که باعث شد این برنامه قابل پخش باشد، هماهنگی ما با یکدیگر بود.