صدای چکش مسگران یزدی به گوش نمی‌رسد

بازار مسگری یزد که قدمت آن به قرن نهم هـ . ق بازمی‌گردد در حالی این روزها نظاره‌گر چکش‌های خاموش مسگران یزدی است که روزگاری بالغ بر50 مسگر به مدد ضرب چکش خود، انواع ظروف و وسایل مسین را می‌ساختند و در کنار هیاهوی صدای چکش‌های خود جمع زیادی از گردشگران خارجی را نیز مبهوت هنر خود می‌کردند، اما با جایگزینی اشیا و ظروف چینی و پاکستانی این هنر رو به فراموشی نهاده تا آنجا که صدای چکش مسگران دیگر به‌ندرت به گوش می‌رسد و تنها عده انگشت‌شماری مسگر همچنان بر سن‌ها می‌کوبند تا شاید صدای این هنر با قدمت خاموش نشود.معاون صنایع دستی استان یزد با اشاره به این‌که مسگران یزدی همچون گذشته رغبتی برای کار در این رشته ندارند، می‌گوید: ورود برخی کالاهای خارجی ارزان‌قیمت در حوزه صنایع دستی باعث شده استادکاران مسگری در یزد دیگر میل و رغبتی به این حرفه و هنر نداشته باشند.

محمد بهشتی‌نژاد در گفت‌وگو با «جام‌جم» می‌افزاید: مواد اولیه هم در این حوزه خیلی گران شده و وقتی کالای ایرانی در کنار کالای خارجی قرار می‌گیرد، خریدار برای خرید کالای ارزان‌تر رغبت بیشتری از خود نشان می‌دهد.

به گفته وی، تغییر نگرش مردم از ظروف مسی به ظروف ساخته شده با مواد دیگر، دلایل مختلفی همچون گرانی مواد اولیه نظیر ورق مس و همچنین محدود شدن بازار، رکود و افت شدید این هنر را طی چند سال اخیر در پی داشته است.

وی البته استادکاران رشته مسگری را در این زمینه مقصر می‌داند و می‌افزاید: تاکنون استادکاران رشته مسگری برای تحت حمایت قرار گرفتن و حتی دریافت مجوز به معاونت صنایع دستی استان یزد مراجعه نکرده‌اند.این مقام مسوول با بیان این‌که تعداد استادکاران مسگری مشخص نیست، ادامه می‌دهد: همه این موارد دست به دست هم داده است تا هنر مسگری در این استان برای فراموش شدن سرعت زیادی بگیرد.

معاون صنایع دستی استان یزد درباره احیای این رشته هنری نیز می‌گوید: معمولا برای احیای رشته‌هایی که مشتری بیشتری در بازار دارند تلاش بیشتری صورت می‌گیرد و در حال حاضر سازمان صنایع دستی برای احیای این رشته هنری برنامه خاصی ندارد، ولی برای این‌که هنر مسگری در یزد رونق گذشته خود را دوباره بدست بیاورد، باید دولت و مردم هر دو همکاری کنند. وقتی مردم برای کالاهای خارجی سر و دست می‌شکنند چه انتظاری می‌توان داشت که صنایع دستی ما به خصوص مسگری رونق پیدا کند.وی درعین حال براین باور است که استادکاران صنایع دستی در حال حاضر به نوع تزئینی بودن و قلم‌زنی در این رشته همانند گذشته زیاد توجه نمی‌کنند، در حالی که کالاهای چینی و پاکستانی تمام توان خود را در این زمینه به کار گرفته‌اند. به هرحال این هنر و حرفه قدیمی از دیرباز در استان یزد رواج بسیاری داشته و هنر خاص مردان بوده است، ولی اکنون جزو مشاغل سنتی در معرض خطر محسوب می‌شود که باید برای حفظ و ترویج آن چاره‌ای اندیشید.

امیر ترقی‌نژاد ‌‌/‌‌ جام‌جم یزد