استاد حبیب یغمایی

حبیب یغمایی دو سال عهده دار ریاست اداره فرهنگ سمنان و دامغان و از آن پس سالهای متوالی در کلاسهای ادبی دارالفنون و مدارس عالیه پایتخت استاد و معلم ادبیات فارسی بود. وی سپس در وزارت فرهنگ به خدمات فنی ادبی اشتغال جسته و چند سال مدیر مسئول مجله رسمی وزارت فرهنگ بوده است.»

از تالیفات او رسالة جغرافیای جندق و شرح حال یغما است، که به زبان فرانسه نیز ترجمه شده و داستان تاریخی دخمة ارغون و کتابی در علم قافیه و نیز گرشاسب نامة حکیم اسدی طوسی به تصحیح دقیق وی انتشار یافته است. پژوهش های ادبی، تاریخی و جغرافیایی و آثاری چون کتاب شناسی و نقد کتاب، تصحیح کتب قدیمی، مقالات اجتماعی و انتقادی و همچنین انتشار 30 ساله و منظم مجله یغما می توان نام برد.

استاد یغمایی پس عمری فعالیت فرهنگی و ادبی سال 1363 در سن86 سالگی بدرود حیات یافت و پیکرش پس از انتقال به زادگاهش در آرامگاهی که خود در زمان حیاتش بر فراز تپه ای بنا نموده بود به آرامش ابدی رسید .

سالشمار زندگی استاد حبیب یغمایی:

1277- تولد در دهکده خور مرکز بخش جندق و بیابانک .

1283- شروع به تحصیل در مکتبخانه روستا در سن 6 سالگی .

1285- شروع به تحصیلات مقدماتی نزد پدر .

1295- مهاجرت به دامغان و اقامت 3 ساله برای تحصیل در مقطع دبیرستان در مدارس سعادت و ناظمیه به مدیریت عبدالله خان یاسایی .

1298- عزیمت به شاهرود و اقامت دو ساله بمنظور ادامه تحصیل .

1300- عزیمت و مهاجرت به تهران و سکونت در مدرسه دارالشفاء .
- ادامه به تحصیل در مدرسه آلیانس .

1301- شروع به تحصیل در دارالمعلمین عالی .

1302- عضویت در انجمن ادبی ایران .

1303- همکاری و ارسال مقالات برای روزنامه طوفان به مدیریت فرخی یزدی .

1304- انتشار کتاب با عنوان " شرح حال یغما و جغرافیای جندق و بیابانک " با مقدمه عباس اقبال آشتیانی .

1305- پذیرفتن مسئولیت فهرست نویسی نسخه های خطی کتابخانه سلطنتی در کاخ گلستان .

1306- عزیمت به سمنان و انتصاب بعنوان رئیس اداره فرهنگ آن شهر تا سال 1308.

1307- انتصاب بعنوان رئیس اداره ثبت احوال خور برای مدت اندک .

1308- بازگشت مجدد به تهران پس از 2 سال اقامت در سمنان .
- شروع به تدریس در مدارس تهران و سال بعد در مدرسه دارالفنون .

1309- همکاری با پرفسور محمد اسحاق هندی در تالیف کتاب دو جلدی و چاپ در کلکته با عنوان " سخنوران ایران در عصر حاضر " .
- شروع به تدریس در مدرسه دارالفنون .

1310- دیماه، فوت پدرش اسدالله منتخب السادات .

1311- در گذشت مادرش، فاطمه .

1312- نگارش و انتشار کتاب رمان عشقی تاریخی با عنوان " دخمه ی ارغوان " .

1313- عضویت در اداره انطباعات وزارت معارف .

1314- ابتلا به بیماری اعصاب و وخامت وضعیت جسمانی .
- شروع همکاری با فروغی در تصحیح و طبع دیوانها، رسالات و نسخ کهن خطی به پیشنهاد وزیر معارف وقت .
- تالیف رساله ای کوتاه در معرفی تالیفات و آثار ابن سینا با نام " فهرست مصنفات شیخ الرئیس " .

1315- تالیف رساله بمنظور آموزش دانش قافیه و مطابق با برنامه رسمی وزارت معارف با عنوان " علم قافیه " .

1316 همکاری در انتشار ویژه نامه " سعدی نامه " ضمیمه مجله آموزش و پرورش .
- با اهتمام و همکاری محمدعلی فروغی شروع به تصحیح کلیات سعدی تا سال 1321 .

1317- تصحیح، چاپ و انتشار " گرشاسب نامه " اثر اسدی طوسی .

1318- تصحیح غزلیات سعدی با همکاری استاد محمدعلی فروغی .

1321- ششم آذرماه، فوت فروغی و ادامه کار انتشار کتاب منتخب شاهنامه به تنهایی .

1322- قبول مسئولیت سردبیری مجله " نامه فرهنگ " بمدت 5 سال .
- قبول سردبیری نشریه " نامه فرهنگستان " تا سال 1329 .
- انتشار و چاپ منتخب شاهنامه.

1323- پذیرفتن مدیریت و سردبیری مجله آموزش و پرورش بمدت 3 سال .
- انتشار رساله 20 صفحه ای، ترجمه سعید نفیسی با عنوان " سازمان آموزش عمومی در اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی ".

1325- تصحیح و نگارش مقدمه مفصل بر دیوان منوچهری دامغانی .

1327- تاسیس و شروع به انتشار مجله یغما .
- بهمن ماه، عزیمت به کرمان و انتصاب بعنوان رئیس اداره فرهنگ کرمان بمدت 3 ماه .

1328- انتقال و عزیمت از کرمان به تهران و اشتغال با عنوان بازرس وزارت فرهنگ در دولت دکتر مصدق .

1331- انتصاب بعنوان ریاست اداره کل نگارش وزارت فرهنگ در دوره وزارت دکتر مهدی آذر .

1332- تالیف رساله ای کوتاه به نظم و نثر در 16 صفحه با عنوان " کاروان فرهنگی از پاکستان به ایران " .

1337- تالیف رساله ای کوتاه در باب تاریخ، جغرافیا، مردم شناسی، زبان و لهجه، معرفی روستاها و فرهنگ مردم جندق و بیابانک با عنوان " واحه جندق و بیابانک یا کویر نشینان مرکزی " .

1339- تصحیح و انتشار کتاب 7 جلدی از تفسیر طبری تا سال 1344 .

1340- تشرف به خانه خدا حج و انجام سفر روحانی حج .
- تصحیح کتاب " قصص الانبیاء " تالیف ابو اسحاق نیشابوری .
- انتشار نامه های طبیب نادر شاه، ترجمه دکتر علی اصغر حریری بمناسبت افتتاح ساختمان جدید آرامگاه نادر شاه در مشهد .

1341- شروع به تدریس صناعات ادبی، قافیه و برخی دروس دیگر در دانشسرای عالی و مدرسه عالی ادبیات و زبانهای خارجی تا سال 1344.

1343- تصحیح کتاب با عنوان " نمونه نظم و نثر فارسی " از آثار اساتید متقدم با مقدمه استاد ایرج افشار .

1344- انتشار سفرنامه منظوم مکه معظمه و مدینه منوره توسط انتشارات مجله یغما با عنوان " مدینه پیغامبر " یا " شهر پیامبر " .

1349- تاسیس کتابخانه عمومی خور و بیابانک با دو سالن مجزا .
- تالیف و انتشار کتاب با عنوان " فردوسی و شاهنامه او " .
- نگارش یادنامه سیدحسن تقی زاده شامل مجموعه 30 مقاله، شعر و سخنرانی بمناسبت در گذشت وی .

1350- نگارش یادنامه مجتبی مینوی شامل 38 گفتار در ادب و فرهنگ ایرانی به پاس 50 سال تحقیقات و مطالعات وی با همکاری استاد ایرج افشار و محمد روشن .

1351- انتشار گزیده سروده ها و اشعار خودش توسط انتشارات مجله یغما با عنوان " سرنوشت " .
- جمع آوری و طبع مجموعه خطابه ها، سخنرانی ها و مقالاتی که محمدعلی فروغی در باب فردوسی و شاهنامه نوشته با عنوان " مقالات فروغی " .

1353- انتشار مجموعه مقالات ارائه شده بمناسبت بزرگداشت استاد علی محمد عامری بنام " عامری نامه " توسط انتشارات مجله یغما .
- انتشار جلد اول مقالات فروغی با همکاری ایرج افشار شامل 25 رساله، خطابه و مقاله در موضوعات تاریخی، ادبی، حقوقی، سیاسی، اجتماعی و مسائل گوناگون روز .
- مهرماه، انتشار نامه ی نوشته شده به شیخ اجل سعدی شیرازی در مجله یغما در باب شیوه های گوناگون تصحیح کلیات .

1354- تصحیح و انتشار کتاب با عنوان " ابیاتی از مولانا صائب " در دیماه .
- چاپ جداگانه بخش نخست کتاب فردوسی و شاهنامه او در 196 صفحه مجزا به نام " فردوسی در شاهنامه " توسط انتشارات مجله یغما .

1355- دریافت درجه دکترای افتخاری ادبیات و علوم انسانی از دانشگاه تهران .
- انتشار جلد دوم مقالات فروغی با همکاری ایرج افشار حاوی برخی مقالات سیاسی، گزارش ها و همچنین مقدمه های او بر کتب مختلف .
- بروز بیماری از ناحیه چشم و شروع دوران نابینایی .

1356- عزیمت به لندن برای درمان نابینایی چشم .
- سرودن منظومه ای با عنوان " نابینایی " در زمان اقامت در لندن .

1357- انتشار منظومه در قالب مثنوی شامل برگزیده ای از اشعار منظومه نابینایی، متضمن گوشه هایی از احوال خود و وقایع زندگی شخصی و اجتماعی در زمان حضور در لندن با نام " سلام آباد " .

1358- انتشار منظومه ای در قالب مثنوی توسط انتشارات مجله یغما با نام " کارنامه کرمان " .
- همکاری در تهیه و تدوین مجموعه " سی گفتار " به پاس پنجاه سال تحقیقات و مطالعات سید محمد محیط طباطبایی و نگارش مقدمه کوتاه و قصیده ای در ستایش استاد طباطبایی .

1360- جمع آوری و انتشار کتاب با عنوان " رجال عصر مشروطیت " با همکاری استاد ایرج افشار بر گرفته از مجموعه نوشته ها و یادداشتهای سید ابوالحسن علوی درباره احوال و زندگی نامه 162 نفر از رجال دوران مشروطیت.
- اسفندماه، تعطیلی دائمی مجله یغما پس از 31 سال انتشار مستمر .
- سفر به کرمان و اقامت یکساله در آنجا .

1361- بازگشت از کرمان و اقامت در تهران .
- تصحیح و انتشار غزلیات سعدی .

1363- فوت در بیست و چهارم اردیبهشت ماه .
- بیست و ششم اردیبهشت،حمل پیکر استاد به خور بیابانک و دفن در آرامگاه احداثی توسط خودش بر فراز تپه گچ .

1372- تالیف رساله مفصلی در شرح قصیده معروف خاقانی با مطلع " فلک کجرو تر است از خط ترسا " .

آثار :

1-پژوهش ادبی 51 مورد .
2-پژوهش تاریخی و جغرافیایی 39 مورد .
3-کتاب شناسی و نقد کتاب 149 مورد .
4-مقالات در مباحث اجتماعی، انتقادی و مسائل روز 31 مورد .
5-سرمقالات و گزارشات انتشار مجله یغما در پایان هر سال به خوانندگان 24 مورد .

منبع : ارج نامه حبیب یغمایی به اهتمام و کوشش استاد سید علی آل داود منتشره توسط انتشارات میراث مکتوب .

تهیه و تنظیم : محمد شکراله زاده