یک اثر 600 ساله تاریخی در مجموعه مشهور امیر چخماق

حمام یزد تا کشف شد، در خاک فراموشی رفت

گروه شهرستان‌ها: با کشف حمام تاریخی امیر چخماق یزد با قدمتی بیش از 600 سال بسیاری از دوستداران میراث فرهنگی امیدوار شدند که این بنای تاریخی حیات دوباره یافته و مرمت و بازسازی ‌شود تا زیبایی‌های دیدنی مجموعه توریستی امیر‌چخماق را تکمیل کند. با این وجود مسوولان میراث فرهنگی به این بهانه که بنای یادشده مانع از فعالیت‌های اجتماعی است! آن را دوباره زیرخاک مدفون کردند. به گزارش میراث خبر، حمام امیرچخماق یزد که از دوران امیر جلال‌الدین چخماق باقی مانده است و پس از حفاری در سال گذشته از دل خاک بیرون آمد به خاطر نبود تدابیر لازم و بینشهای صحیح ایرانی اسلامی و کارشناسانه به فراموش‌خانه خاک سپرده شد.

کد خبر: ۲۳۸۷۳۳

ذات‌الله نیک‌زاد، معاون میراث فرهنگی و گردشگری یزد، درباره دلیل اصلی مدفون شدن این بنای تاریخی می‌گوید: این حمام تاریخی درست کنار جلوخان مسجد جامع یزد قرار دارد و مانع رفت و آمد مردم است و چون جلوی پیشخوان اصلی یعنی محل تلاقی خیابان و مسجد است مانع بسیاری از فعالیت‌هاست.

وی گفت: بنا بر این، حمام پر شد و کف‌سازی انجام گرفت تا بعدها طرح ساماندهی، تهیه شود و خیابان‌ها و کوچه‌های منتهی به مسجد ساماندهی و بعد[ احیانا] این حمام [زمانی دیگر]! احیا شود!

وی در پاسخ به این سوال که چرا طرح جامع تهیه نشده، توضیح داد: فعلا فقط طرح تفضیلی آماده شده ولی قرار است که طرح جامع ساماندهی نیز آماده شود.

نیک‌زاد در پاسخ به این سوال که آیا میراث فرهنگی نمی‌توانست طرحی را تهیه کند که این بنای تاریخی بدون ایجاد مشکل برای رفت‌وآمدها در آن حفظ شود، افزود: امکان این اقدام وجود ندارد برای این که تهیه طرح ساماندهی یزد باید با سایر ارگان‌ها و نهادهای دولتی هماهنگ باشد! شنیده‌ها حاکی از آن است که متولیان مسجد مانع از احیای این حمام تاریخی شده‌اند، اما وی این مطلب را تکذیب کرد.

با این وجود اکنون یکی از آثار تاریخی یزد زیر خروارها خاک دفن شد در حالی که کشف آن پس از 600 سال فراموشی می‌توانست نه‌تنها مجموعه امیرچخماق را کامل کند، بلکه گوشه‌های مهمی از تاریخ فراموش ایران زمین را به خاطر همگان آورد. امیر جلال‌الدین چخماق یکی از سرداران و امرای شاهرخ تیموری و حاکم یزد با همکاری همسر خود فاطمه خاتون در جهت آبادانی یزد مجموعه‌ای شامل تکیه، میدان، حمام، کاروانسراها، خانقاه، قنادخانه، چاه آب سرد و مسجد مشهور امیر چخماق را بنیان نهاد.

این حمام تاریخی دارای معماری منحصر‌به‌فردی است که به گفته کارشناسان میراث فرهنگی باید از آن حفاظت می‌شد. داریوش شهرزادی یکی از کارشناسان حفاری این حمام تاریخی، در این‌باره گفت: این حمام تاریخی، معماری بسیار زیبا و ارزشمندی دارد =( داشت)؛‌ این سایت مورد کاوش قرار گرفت، اما به دلایلی [نامعلوم] بار دیگر با تلی از خاک پر شد!

به گفته وی استاد مسلم و مشهوری همانند دکتر آیت‌الله زاده باقر شیرازی (مرمت کار)‌ هنگامی که در قید حیات بود، ضمن بازدید از این بنای تاریخی تاکید داشت که باید این حمام ساماندهی و مرمت شود، زیرا اثر مهمی در تاریخ معماری یزد به شمار می‌رود.