جشن آغاز تابستان در چهارتاقی نیاسر

یکی از ویژگی‌های تقویمی شناخته شده چارتاقی رصد خورشید در اول انقلاب تابستانی و زمستانی است.
بنابر نظر دکتر رضا مرادی غیاث‌آبادی، باستان‌ ستاره‌شناس و پژوهشگر، چارتاقی‌ها از جمله بناهایی به حساب می‌آیند که می‌توان شروع فصول چهارگانه را با قرار گرفتن خورشید در هنگام طلوع در روز اول هر فصل در زاویه خاصی از بین ستون‌های این گونه بناها مشاهده کرد.

دکتر مرادی غیاث‌آبادی در این باره می‌گوید: «خورشید در حرکت سالانه خود از دید ناظر زمینی، در آغاز تابستان به بالاترین نقطه طلوع و غروب خود می‌رسد که به اندازه 5/23 درجه از نقطه اعتدالین فاصله می‌گیرد. در این هنگام خورشید از بالاترین جایگاه طلوع خود در افق شمال خاوری برمی‌دمد و در بالاترین جایگاه غروبگاهی خود در افق شمال باختری فرو می‌رود.

به گفته وی، حرکت روزانه خورشید در آسمان نیز در این هنگام به بالاترین خط سیر خود می‌رسد که بیش از دیگر روزهای سال به قطب آسمانی نزدیک شده و در نتیجه بلندترین روز سال و کوتاه‌ترین شب سال را پدید می‌آورد، در این روز و در لحظه ظهر خورشیدی زاویه میان خورشید و افق جنوبی بیشتر از هر روز دیگر است و آفتاب در این روز به کمال و اوج سالانه خود دست می‌یابد و مشاهده چنین پدیده‌ای بارها توسط ناظران و علاقه‌مندان که در انقلابین (یکم تیرماه و یکم دی‌ماه)‌ در کنار چارتاقی نیاسر حضور پیدا کرده‌اند، انجام پذیرفته است.

کارشناس رصدخانه دانشگاه کاشان نیز در گفتگو با خبرنگار ما گفت: طی بررسی‌ها و مطالعاتی که از 2 سال گذشته آغاز کرده‌ایم و خوشبختانه در حال تکمیل است، قابلیت نجومی بنا کاملا محرز و قابل تعمق بیشتر است.

مهندس ایرج صفایی در ادامه افزود: بنابر سنوات گذشته امسال نیز بر آن شدیم تا در انقلاب تابستانی 1387 یعنی شنبه یکم تیرماه پس از مشاهده این پدیده در لحظه طلوع خورشید، نشستی علمی با عنوان «چارتاقی نیاسر از دریچه نجوم» در محل رصدخانه دانشگاه کاشان واقع در نیاسر و در مجاورت چارتاقی برگزار کنیم و امید است بتوانیم در جهت معرفی بیشتر این بنا به مردم ایران گام برداریم.

خبرنگار جام‌جم