بحث مذاکرات 2کشور ایران و امریکا بر سر مساله بحران عراق این روزها به یکی از موضوعات داغ محافل داخلی و خارجی تبدیل شده است و تحلیل و ارزیابی درباره آن همچنان ادامه دارد.
کد خبر: ۱۳۶۵۹۲

یکی از نکات قابل توجه این مذاکرات که بر اهمیت آن افزوده است ، بحث تسلیم امریکا در مقابل قدرت ایران در منطقه و ارائه درخواست کتبی واشنگتن به تهران برای گفتگو درباره بحران عراق بود، در حالی که چنین مساله ای پس از انقلاب و قطع روابط دیپلماتیک 2کشور بی سابقه بود.
البته پیش از این در سال 2001نمایندگان ایران و امریکا برای تعیین وضعیت افغانستان دست به برگزاری یک سلسله نشستهایی زدند؛ اما امریکایی ها نه تنها ظرفیت بالای ایران در کمک به حل بحران افغانستان را نادیده انگاشتند، بلکه بوش در اظهاراتی عجیب و غریب در کنگره امریکا، ایران را محور شرارت توصیف کرد.
این اقدام بوش در همان مقطع با انتقاد بسیاری از محافل علمی و دانشگاهی امریکا مواجه شد، زیرا بسیاری از نخبگان برجسته امریکایی نظیر برژینسکی ، برنت اسکوکرافت ، گراهام فولر، مارک گازیورسکی و... با آگاهی از نقش و جایگاه ایران در منطقه خواستار تجدیدنظر در رویکرد دولت بوش در قبال ایران شدند؛ اما رهبران کاخ سفید پس از حمله به افغانستان دچار توهم و خودبزرگ بینی شده بودند و از این کار طفره رفتند. پس از حمله ایالات متحده به عراق و ایجاد ناامنی و بی ثباتی در این کشور نیز مواضع امریکا تا به حال چیزی شبیه مواضعش درباره افغانستان بود و بوش تلاش داشت از پذیرش قدرت ایران و درخواست کمک از او بپرهیزد؛ ولی مشکل عراق بسیار متفاوت از افغانستان بود و باعث شد رئیس جمهور امریکا در داخل این کشور با فشار جناحهای مختلف برای حل این گرفتاری برآید، همچنین ارائه گزارش کمیته بیکر همیلتون و توصیه این هیات به مسوولان امریکایی برای تغییر رویکرد در عراق و درخواست کمک و گفتگو از همسایگان این کشور نظیر ایران و سوریه ، جورج بوش را وادار کرد سر تعظیم فرود آورده برای مذاکره با ایران درخواست کتبی دهد.تلاش پیگیر دولت امریکا در ماههای اخیر برای مذاکره با ایران درباره بحران عراق حاکی از آن است که رهبران کاخ سفید برای رهایی از باتلاق عراق وادار شده اند واقعیت نظام جمهوری اسلامی و نقش تاثیرگذار آن را در قبال تحولات منطقه بپذیرند.
اما پس از پذیرش درخواست امریکا از سوی ایران ، این مساله که چه مسائلی در این نشستها مورد بحث واقع می شود از اهمیت فوق العاده ای برخوردار بود؛ چرا که از یک سو ایران باید مراقب باشد در این مذاکرات دشمنی های 27ساله امریکا را مدنظر داشته باشد و از خطوط قرمز انقلاب عبور نکند و همچنین متوجه باشد که امریکا، تهران را به نوعی شریک جرم خود در عراق قلمداد نکند.
این در شرایطی بود که محافل سیاسی و رسانه ای امریکا تلاش کرده بودند با انداختن توپ در زمین ایران به افکارعمومی القا کنند که محور مذاکرات درباره نقش آفرینی ایران در بحران عراق خواهد بود. امریکایی ها با چنین شگرد تبلیغاتی ای تلاش کردند محور اصلی مذاکرات را به انحراف کشانده و به سمت ایران سوق دهند.
اما در همین زمان ، رهبر معظم انقلاب اسلامی در بیاناتی مواضع شفاف ایران را در این مذاکرات اعلام کردند که باعث شد محافل امریکایی در موضع انفعالی قرار گیرند و رهبران کاخ سفید متوجه این واقعیت شدند که قادر به بهره برداری از کارت ایران برای سرپوش نهادن بر ناکامی هایشان در عراق نخواهند بود.
در عین حال دولت بوش اگرچه با تبلیغات گسترده تلاش کرد از ایران به عنوان عامل ناامنی در عراق یاد کند و بدین ترتیب تداوم اشغال این کشور را توجیه کند، اما به این مساله واقف بود که ایران برای ثبات و امنیت در عراق اهمیت فراوانی قائل است و تاکنون نیز از هیچ تلاشی برای کمک به مردم و دولت عراق خودداری نکرده است.
ایران به عنوان یک قدرت موثر منطقه ای بخوبی بر این واقعیت آگاه بوده است که تداوم بحران عراق پیامدهای منطقه ای غیرقابل جبرانی به همراه خواهد داشت ، زیرا امریکایی ها بویژه طی یک سال اخیر تلاش کردند بحران عراق را به صحنه رویارویی مسلمانان شیعه و اهل سنت تبدیل کنند و بدین ترتیب مسلمانان را رویاروی یکدیگر قرار دهند. تداوم چنین روندی تنها به سود رژیم صهیونیستی بوده است که از آب گل آلود شده از سوی امریکا ماهی بگیرد. ازاین رو یکی از اهداف عمده ایران در مذاکرات بغداد این بوده است که دولت امریکا باید بپذیرد در چارچوب قوانین بین المللی موظف است به وظایفش به عنوان اشغالگر در کمک به دولت عراق عمل کند. مثلا اگر اشغالگران تنها به عنوان یکی از وظایفشان درصدد تجهیز ارتش عراق برمی آمدند و این ارتش طی 4سال گذشته به امکانات موردنیاز تجهیز می شد قادر به کنترل اداره امور در عراق می شد و مردم مظلوم و مسلمان عراق با کشته دادن عزیزانشان تاوان بی مسوولیتی اشغالگران را پس نمی دادند.
کشتار روزانه مردم عراق و رشد تروریسم در این کشور محصول اشتباهات و عمل نکردن رهبران کاخ سفید به وظایفشان بوده است. با توجه به این واقعیت که ایران به عنوان کشور مسلمان و همسایه عراق بیش از هر کشور دیگری احساس مسوولیت کرده و با مشارکت در مذاکرات سه جانبه بغداد بار دیگر حسن نیت خود را در کمک به حل بحران های موجود در منطقه از جمله عراق نشان داده است.


احمد مقیمی
newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها