لبنان ، از بحرانی به بحرانی دیگر

همچنان که انتظار می رفت شورای امنیت براساس فصل هفتم منشور سازمان ملل اقدام به تصویب قطعنامه ای مبتنی بر تشکیل دادگاه بین المللی برای شناسایی و مجازات متهمان قتل رفیق حریری نخست وزیر سابق لبنان ، نمود.

کد خبر: ۱۳۵۹۴۴

جریان موسوم به گروه 14مارس متشکل از حریری ، جعجع و جنبلاط، تصویب این قطعنامه را به منزله یک پیروزی تلقی می کنند. این در حالی است که جریان 8مارس متشکل از حزب الله ، جنبش امل و ژنرال عون و شماری از تشکل های سیاسی که اصولا، مخالف تشکیل چنین دادگاهی نیستند، چنین اقدامی را که به نظر آنان بوی انتقام جویی و دخالت بیگانگان از آن استشمام می شود، بصلاح وحدت ملی لبنان نمی دانند.
آنان در عوض پیشنهاد برگزاری دادگاهی را در داخل لبنان برای کشف واقعیات مربوط به انفجاری هولناک که حریری را به کشتن داد و همچنین سایر ترورهای سیاسی ، دادند. به ویژه این که بجز حریری ، یک نخست وزیر دیگر در لبنان به نام رشید کرامی نیز طی انفجار مشکوک در بالگرد حامل وی به قتل رسید و اکنون جعجع به عنوان متهم اصلی این حادثه ، شمرده می شود.
تردید نمی توان داشت این اقدام شورای امنیت ، کمکی به تقویت هویت یکپارچه لبنان که در عرض یک سال گذشته ، متحمل لطمات و صدمات زیادی شده است ، نخواهد کرد. هر چند که حریری و سنیوره و جریان همسو که همواره از حمایت واشنگتن و پاریس برخوردارند، این دادگاه را پیروزی برای خود تلقی می کنند، اما مداخله آشکار سازمان ملل در موضوعی که می توانست از سوی خود لبنانی ها و با استناد به سیستم قضایی شان حل و فصل شود، باعث افزایش جدایی و شکاف میان گروه های سیاسی خواهد شد.
به ویژه این که هنوز غایله فتح الاسلام در اردوگاه نهرالبارد همچنان لاینحل باقی مانده و به علاوه این که هنوز توافق اساسی میان گروه های سیاسی در آستانه پایان یافتن دوره ریاست جمهوری امیل لحود برای انتخاب جانشین وی ، حاصل نشده است. هر دو این مساله ، ظرفیت تبدیل به یک بحران تمام عیار و کشاندن طرف های درگیر به آستانه جنگ داخلی را دارند. هر چند جریان حریری و هم پیمانان وی ، از حمایت عربستان ، اردن و مصر برخوردارند، اما پیداست حمایت اصلی را از شخص جورج بوش دریافت می کنند و تصویب آن قطعنامه هم با همکاری فرانسه و امریکا صورت گرفت تا به یک اهرم فشار علیه دولت سوریه که از سوی آنان به قتل حریری متهم شده است ، مبدل گردد.
به هر حال ، این دادگاه تا فراهم شدن زمینه ها و بسترهای مناسب حقوقی و قانونی و جمع آوری ادله تشکیل نخواهد شد و از این رو یک معضل جدیدی در روابط متشنج و بحرانی دو رقیب در صحنه لبنان ، پدیدار گشته است که می تواند پیامدهای نامنتظره ای برای لبنانی ها در برداشته باشد. اینها به کنار، تهدید اسرائیلی ها به تکرار ماجراجویی تابستان گذشته که بهای سنگینی برای آنها در بر داشته است ، اوضاع بغرنجی را برای این کشور کوچک مدیترانه ای تدارک دیده است که خروج از آن ، جز از طریق تمسک به هویت متحد ملی و قطع نفوذ امریکا و اسرائیل ، میسر نخواهد بود.