چرخش پاریس به سوی واشنگتن

با پیروزی نیکولا سارکوزی ، نامزد جناح راست و دبیرکل حزب اتحاد برای جنبش مردمی فرانسه در انتخابات ریاست جمهوری و پایان ریاست ژاک شیراک باید منتظر تحولی جدید در عرصه های مختلف این کشور و آغاز خطمشی جدیدی بود؛

کد خبر: ۱۳۳۴۵۱

چرا که سارکوزی از نسلی متفاوت از شیراک رئیس جمهوری سابق این کشور است.
با توجه به اهمیت فرانسه به عنوان یکی از مهمترین کشورهای غربی و بویژه اروپایی که نقش موثر و قابل توجهی در تحولات بین المللی دارد، سیاست خارجی ای که سارکوزی در پیش خواهد گرفت ، برای دیگر کشورها بویژه ایران از اهمیت خاصی برخوردار است.
بر خلاف بسیاری کشورها که در آنها نخست وزیر مهمترین شخصیت سیاسی است ، فرانسه قدرت واقعی را به رئیس جمهور خود داده است. در این کشور رئیس جمهور است که نخست وزیر را انتخاب می کند، حق انحلال پارلمان را دارد، می تواند محکومان راعفو کند و همچنین فرماندهی کل قوا را به عهده دارد.
سارکوزی در طول دوران رقابت های انتخاباتی برخی نگاههای خود را به مسائل منطقه ای بویژه پرونده هسته ای ایران مطرح کرده است.
سارکوزی معتقد به فعالیت های صلح آمیز هسته ای از سوی ایران تحت نظارت شدید آژانس بین المللی انرژی اتمی و طبق معاهده منع گسترش سلاحهای اتمی برای انحراف نیافتن به سمت برنامه های نظامی است.
وی مخالف استفاده از ابزار نظامی برای حل پرونده هسته ای است و تاکید کرده در صورت حمله نظامی امریکا به ایران ، فرانسه در این راه به واشنگتن نخواهد پیوست ؛ اما از سوی دیگر وی تشدید تحریم ها را نیز برای تحت فشار قرار دادن ایران برای پذیرش خواسته های گروه 5+1پیشنهاد می دهد.
سارکوزی در گفتگویی با شبکه یک تلویزیون فرانسه درخصوص پرونده هسته ای ایران گفت: ایران با اصرار بر ادامه فعالیت های کنونی اش مهمترین مشکل را درعرصه روابط بین الملل به وجود آورده است. البته برخی ناظران بر این عقیده اند که سیاست خارجی فرانسه در قبال پرونده هسته ای ایران تغییری نخواهد کرد زیرا سیاست اصلی در این زمینه تعیین شده است. اما با این حال ، سارکوزی همواره مواضعی تندتر را نسبت به ژاک شیراک در پیش گرفته است .سارکوزی در مناظره ای تلویزیونی پیش از پیروزی در انتخابات با اعلام این که جدالش با مقامات کشورمان است ، در اظهاراتی مداخله جویانه ابراز عقیده کرد که باید «میان حکومت ایران و مردم این کشور تفاوت قائل شد».
وی همچنین سال گذشته در مقام وزیر کشور فرانسه با لحنی غیرمتعارف تندترین مواضع را بر ضد کشورمان اتخاذ کرد و جمهوری اسلامی ایران را متهم به مشارکت در تروریسم منطقه کرد.
در دوران ریاست جمهوری های محمد خاتمی و ژاک شیراک روابط 2کشور با اتکا به سیاست تنش زدایی و گفتگوی تمدنها، روابطی خوب اما شکننده بود و به گفته یک دیپلمات ارشد فرانسوی ، ایران از نظر سیاسی بزرگترین قدرت منطقه ای شده بود که در بسیاری از موارد می توانست مورد مشورت فرانسه در رابطه با بحران های منطقه قرار گیرد.
ولی با تغییر دولت و از سرگیری فعالیت های UCFکه تا آن زمان در تعلیق بود و توقف مذاکرات هسته ای روابط 2کشور به سردی گرایید.
فرانسه به همراه انگلیس و آلمان پیش نویس 2قطعنامه 1737و 1747را علیه کشورمان تدوین کرد که هر دو قطعنامه با در نظر گرفتن گامی روبه جلو در مورد تحریم ها در قبال کشورمان به اجماع در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب رسید.
اکنون با وجود روابط سرد میان ایران و فرانسه ، برخی تحلیلگران مواضع تند سارکوزی راتلاشی برای جلب نظر واشنگتن می دانند که پس از مخالفت شیراک با حمله به عراق و اشغال این کشور روبه سردی گذاشته بود.
سارکوزی یک از هواداران پروپاقرص سیاست های امریکا محسوب می شود و پیشتر اعلام کرده بود در صورت رئیس جمهور شدن سطح روابط پاریس و واشنگتن را به عالی ترین سطح خواهد رساند. ضمن این که این حق را برای فرانسه محفوظ دانسته که از روشهای نادرست انتقاد کرده و از آنها فاصله بگیرد.
سارکوزی همچنین از مواضع چندگانه واشنگتن در قبال ایران هم انتقاد کرده و عملگرایی را بهتر از موضعگیری می داند.
البته در فرانسه برخی نگران آن هستند سارکوزی از شیوه های امریکایی بویژه در سیاست خارجی بهره گیرد. در فرانسه از زمان دوگل تا ژاک شیراک ، ضد امریکایی بودن از دکترین های اصلی سیاست خارجی رهبران بوده است.
جورج بوش ، رئیس جمهوری امریکا نیز سارکوزی را حمایت کرده است ، به طوری که سپتامبر گذشته در کاخ سفید گفت: او را ترجیح می دهد چون حقایق را صادقانه تر می گوید.
در هر صورت ، ناظران معتقدند سارکوزی سیاست های فرانسه در منطقه را که سیاستی متوازن به شمار می رود، ادامه خواهد داد.
سارکوزی با وجود عملگرا بودنش در هر صورت نمی تواند از واقعیت های موجود چشم پوشی کند. چنان که در مقابل مواضع تند رویال در پرونده هسته ای ایران که حتی داشتن فناوری صلح آمیز هسته ای را حق کشورمان ندانسته بود، واکنش شدیدی داشت .سیاست های خارجی سارکوزی همچنین در عرصه های دیگری غیر از پرونده هسته ای کشورمان ، نوعی تقابل را میان تهران و پاریس موجب خواهد شد.
مواضع سارکوزی در قبال اسرائیل و حل مساله فلسطین ، مخالفت با حضور حزب الله در صحنه سیاسی لبنان از دیگر مسائلی است که همواره وی را در تقابل هر چه بیشتر با ایران و مسائل منطقه قرار می دهد.
سارکوزی در بحث لبنان از دولت سنیوره حمایت و آن را دولتی دموکراتیک می داند و در جنگ اخیری هم که میان اسرائیل و حزب الله در گرفت ، حزب الله را متجاوز دانسته و به دفاع از اسرائیل برخاسته است.
سارکوزی همچنین حمایت خود را از اسرائیل اعلام کرده و گفته است امنیت اسرائیل را تضمین خواهد کرد، اما بخشی از آن را برای فلسطینیان خواهد خواست.
اما با توجه به این که سارکوزی سابقه ای در عرصه خارجی نداشته و در بحثهای بزرگی که در امور جهان وجود دارد شرکت نداشته ، نمی توان در حال حاضر گفت وی در سیاست خارجی چگونه عمل خواهد کرد.سارکوزی از سال 1983تا سال 2002شهردار نویلی ، یکی از مناطق مرفه پاریس بود. پس از آن وزیر کشور شد. در سال 2004نیز مدت کوتاهی وزیر دارایی بود.
والری ژیسکار دستن ، رئیس جمهور سابق فرانسه در این باره می گوید، سارکوزی به اندازه حیات یک نسل از آقای شیراک جوان تر است و مطمئنا روح تازه ای به دیپلماسی فرانسوی خواهد دمید، ولی مساله اینجاست که در بحثهای مهم جهانی مشارکت نداشته و در هیچ کنفرانس مهم بین المللی نیز حضور نیافته است.