عربستان و ریشه های القاعده

دولت عربستان با دستگیری 172مظنون تروریست وابسته به گروه القاعده اعلام کرده است که آنها در تلاش بودند با حمله به تاسیسات نفتی و نظامی این کشور، حملاتی شبیه 11سپتامبر 2001را که در نیویورک و واشنگتن رخ داد، انجام دهند.

کد خبر: ۱۳۲۹۳۸

اقدام وابسته های شبکه القاعده برای تکرار حادثه ای مشابه حادثه 11سپتامبر در عربستان ، جای بسی سوال دارد که چرا القاعده که اعضای کثیری از آن سعودی هستند، این بار کشور خود را نشانه گرفته اند.
القاعده ، شبکه ای تروریستی است که از مجموعه گروههای مختلفی تشکیل شده و حلقه ارتباطی همه آنها که در واقع می توان گفت رهبری این شبکه به عهده اوست ، فردی سعودی به نام اسامه بن لادن است. گفته می شود این شبکه دارای 40پایگاه در نقاط مختلف جهان است که هر پایگاه نیز از سوی فردی رهبری می شود.عملیات تروریستی متعددی از سوی این شبکه در کشورهای مختلف جهان صورت گرفته و می گیرد؛ به طوری که تعداد آنها از شمارش خارج است و نقطه اوج آن را در عراق می توان ملاحظه کرد و براساس جدیدترین آمار، 45درصد از حملات تروریستی سال 2006در عراق بوده است.
اهمیت این قضیه از آنجاست که عربستان به همراه امریکا از پایه گذاران و عوامل اصلی شکل گیری القاعده بودند و در این سالهای اخیر، نشانه هایی از حمایت های تلویحی دولت عربستان و بسیاری از موسسات این کشور از این شبکه تروریستی قابل مشاهده بود و هنوز هم ادامه دارد. سال 1979به دنبال حمله شوروی سابق به افغانستان ، ایالات متحده امریکا درصدد حمایت از نیروهای مقاومت افغان که بعدها مجاهدین نام گرفتند، برآمد و بعد از آن بود که واشنگتن با همکاری عربستان سعودی و پاکستان تصمیم به بنا کردن مدارس اسلامی در پاکستان برای پناهندگان افغان گرفت که بن لادن نیز از جمله افرادی بود که در این مدارس تعلیم دید. بن لادن اواسط دهه 1980تحت تاثیر حمله شوروی به افغانستان در این کشور سازمانی به نام مکتب خدمت را تاسیس کرد و سربازانی را از سراسر جهان به خدمت گرفت که بعدها به پایگاه یک شبکه جهانی تبدیل شد. این سازمان ، دفترهایی را در دهه 80در بروکلین و دیترویت امریکا تاسیس کرد و اعضای جدیدی را به خدمت گرفت.
پس از خروج شوروی از افغانستان و بالا گرفتن جنگ و درگیری میان گروههای مجاهدین ، طالبان که از بطن مدارس مذهبی که در دوره جنگ بین مجاهدین و شوروی سابق تاسیس شده بود، برآمده و بر افغانستان حاکم شدند که به این ترتیب این گروه به مامنی برای بن لادن تبدیل شد.
با وجود حمایت های امریکا و عربستان از بن لادن ، در دهه 1990امریکایی ها به دنبال حمله عراق به کویت در عربستان مستقر شدند تا عملیات آزادسازی کویت را انجام دهند و همین عامل ، خشم اسامه بن لادن را برانگیخت و رژیم سعودی را نیز به انحراف از اسلام و مرتد بودن محکوم کرد. این موضوع در کنار خشم اعراب نسبت به حمایت امریکا از اسرائیل در برابر مردم فلسطین و رنج مردم عراق زیر تحریم های سازمان ملل متحد، آرمان مقدسی بود که بن لادن جنبش خود به نام القاعده را براساس آن بنا کرد.
عربستان ، بن لادن را به دلیل اقدامات ضددولتی به سودان تبعید کرد؛ اما وی در آنجا هم به همکاری با گروههای افراطی مصر پرداخت و پس از تلاش برای بمبگذاری در محل استقرار سربازان امریکایی در یمن ، سودان تحت فشار امریکا و عربستان ، بن لادن را اخراج و وی راهی افغانستان شد.بن لادن اردوگاه هایی را در افغانستان بنیان نهاد. در این اردوگاه ها به داوطلبانی که از کشورهای مختلف می آمدند، نحوه استفاده از مواد منفجره و تجهیزات نظامی آموزش داده می شد.
نقطه اوج فعالیت های شبکه القاعده به عنوان بزرگترین گروه تروریستی جهان ، حادثه 11سپتامبر 2001امریکا بود که در این حادثه بر اثر برخورد هواپیما، مرکز تجارت جهانی و قسمتی از ساختمان ویران شد که البته بن لادن ، این عملیات تروریستی را مجازاتی الهی دانست .پس از 11سپتامبر که 15نفر از 19عامل دستگیر شده آن سعودی بودند، تحریکات برای دستگیری طرفداران و همفکران القاعده در کشورهای مختلف از جمله عربستان بشدت آغاز شد و همین مساله درگیری القاعده و دولت عربستان را افزایش داد؛ به طوری که القاعده اقدامات تروریستی در این کشور را آغاز کرد.ائتلاف طولانی مدت ریاض با واشنگتن ، خشم افراطیون عربستان را در این مدت بیشتر برانگیخته است به طوری که دولت عربستان برای خلاصی از تروریست ها و وابسته های القاعده در همان اوایل جنگ عراق یا پس از سرنگونی صدام ، رئیس جمهور سابق عراق ، آنها را به این کشور روانه کرد.
یک مقام آگاه عراقی که نخواست نامش فاش شود در مصاحبه ای با ما اظهار کرد: مساجد موجود در عربستان با تبلیغ به جهاد در عراق ، موسسه های خیریه ای هم که برای اهداف دینی فعالیت می کنند با حمایت مالی از این گروهها و علاوه بر آن فعالیت سایتهای تبلیغاتی سعودی علیه شیعیان و تسهیلات دولت عربستان در صدور گذرنامه برای آنها بستر لازم را برای روانه کردن این گروهها به عراق فراهم کرده است . شاید نتوان مدارک مستدلی دال بر حمایت رسمی دولت عربستان از گروههای القاعده ارائه کرد؛ اما با توجه به این که در کشورهای عربی ، سازمان های اطلاعاتی حاکم هستند و آزادی و دموکراسی در آنجا وجود ندارد، بنابراین تحرک این تعداد تروریست که بعضا به صدها و حتی هزاران نفر می رسد بدون چراغ سبز دولت امکان پذیر نیست و حتی پرونده هایی در این خصوص وجود دارد.
دولت عراق در طول این چند سال همواره از کشورهای عرب همسایه که از برخی هم به طور رسمی نام برده است ، خواسته که از ورود تروریست ها به عراق جلوگیری کنند؛ اما با وجود هشدارهای مقامات عراقی اکنون عملیات های تروریستی دامن خود کشورهای صادرکننده تروریست را نیز گرفته است.
امیر نایف ، وزیر کشور عربستان پس از دستگیری 172مظنون تروریستی وابسته به القاعده اعلام کرده است: همکاری میان برخی از کشورها در خصوص شناسایی برخی گروههای تروریستی که در خاک این کشورها آموزش می بینند، وجود دارد و متاسفانه برخی کشورها همکاری نمی کنند؛ البته برخی کشورها مانند عراق به علت شرایطی که دارند نمی توانند همکاری مناسبی برای جلوگیری از فعالیت شبه نظامیان داشته باشند. کارشناسان بر این اعتقادند که بن لادن روند جدیدی از تروریسم را با کمک پول ، دارایی و طرفدارانش ابداع کرده و آن هم خصوصی سازی تروریسم است.