در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
شاید از همان روزهای اول همه فکرش را می کردند ماجرا این قدر جنجالی شود. از همان روزهایی که روزنامه ها نوشتند: «به دنبال تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی با تشکیل کمیته ویژه ای در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
از همین خبر معلوم بود بسیاری خواهند گفت : «نمی شود، اصلا نمی شود.» آنها این حرف را زدند و دایم پاسخ شنیدند که : «می شود.» حالا اما پس از گذشت نزدیک به 4ماه از انتشار این خبر، مشکلات روزبه روز بزرگتر می شود تا حرف مخالفان بیشتر به چشم بیاید.
با این همه اما وزارت علوم هم ظاهرا با جدیت پیگیر به سرانجام رساندن ماجراست ؛ ماجرایی که حالا به یکی از جدی ترین دغدغه های دانشجویان ، خانواده ها و حتی خود مسوولان وزارت علوم تبدیل شده است.
ایده نقل و انتقال دانشجویان از یکی از جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی در اواخر تابستان بیرون آمد. آنجا که این شورا به وزارت علوم ماموریت داد تا: «در اسرع وقت نسبت به تدوین سیاست های بومی سازی پذیرش دانشجو و تسهیل نقل و انتقال آنها با اولویت دانشجویان دختر اقدام کند.»
همین مصوبه آغازی بر گمانه زنی هایی شد که حالا به یکی از مهمترین سوژه های رسانه ها در حوزه وزارت علوم تبدیل شده است. محمدمهدی زاهدی ، وزیر علوم در یکی از آغازین روزهای وزارت خود و در حاشیه نشست روسای دانشگاه ها به «جام جم» گفت: خیلی ها معتقدند این کار انجام نمی شود، اما من با قدرت آن را پیگیری می کنم.
همین حرفها را زاهدی چند دقیقه بعد وقتی برای اولین بار روبه روی روسای دانشگاه های سراسر کشور قرار گرفت ، گفت: «همه باید سعی کنند آیین نامه نقل و انتقال دانشجویان هر چه سریع تر به نتیجه برسد. این آیین نامه از مهمترین برنامه های وزارت علوم است که با جدیت آن را پیگیری می کنیم.»
تا پیش از این حرفها حتی بسیاری از روسای دانشگاه ها از جزئیات این طرح اطلاعی نداشتند؛ اما معاون آموزشی وزارت علوم خیلی زود ماجرا را روشن کرد: «نقل و انتقال دانشجویان باید با موافقت دانشگاه های مبدا و مقصد انجام شود و دانشگاه ها موظفند دستورالعمل اجرایی را با توجه به ضوابط و شرایط خود تهیه و اجرا کنند.»
خالقی پس از این جمله ها و در گفتگو با «جام جم» روشن تر صحبت کرد: «راهکارهای این آیین نامه به تمامی دانشجویان آزمون های سراسری و آزاد مربوط می شود و علت آن هم فراهم آوردن امکان انتقال دانشجوی متقاضی به نزدیکترین محل زندگی و خانواده اوست.»
خالقی در پایان صحبتهایش هم اضافه کرده بود: «این آیین نامه تا حدود زیادی شامل حال آموزشکده های فنی و حرفه ای و پیام نور نمی شود.»
همین جمله خالقی البته موجب اعتراض بسیاری از دانشجویان آموزشکده های فنی و حرفه ای و پیام نوری ها شد که می خواستند محل تحصیل خود را عوض کنند و به خانواده نزدیک شوند.
آنها اما نمی دانستند که این طرح خیلی با اجرایی شدن کامل فاصله دارد چه این که بسیاری از دانشجویان دانشگاه های مقصود این طرح ، همچون دانشگاه سراسری و آزاد با در بسته نقل و انتقال مواجه شده بودند.
طرح ، خیلی هم موفق است
مشکلات نقل و انتقال دانشجویان در سومین ماه از آغاز سال تحصیلی باعث طرح سوال رسانه ها از وزیر علوم شد. «جام جم» همه این سوال را از محمدمهدی زاهدی پرسید و وی پاسخ گفت : «قطعا به دلیل اجرای این آیین نامه برای اولین بار ضعفهایی در اینجا مشاهده می شود.»
زاهدی در ادامه تاکید کرد: «شناسایی و رفع این معضلات از اهمیت ویژه ای برخوردار است.» وزیر علوم در آن برهه از توضیح بیشتر خودداری کرد. اما بیش از مشکلات اجرایی ، توجیهات فکری بعضی بر کندی این طرح افزوده است.
آنجا که بسیاری از مسوولان دانشگاه های دورافتاده زبان به شکوه می گشایند و می گویند: «در صورت اجرای این طرح ، دانشجویان این دانشگاه ها به شهرهای خود برمی گردند و دانشگاه بی دانشجو می ماند.»
همین حرفها به زبان علمی تر باعث شد تا یکی از کارشناسان باسابقه آموزش عالی بگوید: «آیین نامه نقل و انتقال با عدالت اجتماعی و فقرزدایی سازگاری ندارد.دکتر نورا افزود: «با اجرای آیین نامه نقل و انتقال عملا بورسیه به مناطق محروم نمی آید تا دانشگاه های این مناطق با مشکلات جدی مواجه شوند.»
یکی دیگر از منتقدان این طرح هم مدیر آموزش دانشگاه علوم پزشکی مشهد بود که به یکی از خبرگزاری ها گفت : «جابه جایی گسترده دانشجویان ، دانشگاه علوم پزشکی را در تامین کادر پزشکی خود دچار چالش جدی می کند.»
شعبانعلی خرمی نیا افزود: «پذیرش دانشجو در رشته های گروه پزشکی و دندانپزشکی در دانشگاه ها به شکل بسیار محدود و براساس نیازهای بیمارستانی صورت می گیرد و مسلما وقتی نقل و انتقال آزاد باشد، دانشگاه هایی مثل ما خالی خواهند شد.»
مشکلات جدی تهرانی ها
در این میان اما برخلاف تصور همگان ، دانشگاه های پایتخت هم با مشکل جدی مواجه شده اند. این مشکلات از آنجا ناشی می شود که بسیاری از متقاضیان خواستار انتقال به تهران هستند، اما صندلی خالی برای آنها وجود ندارد.
مدیرکل آموزش دانشگاه تربیت معلم تهران در این ارتباط می گوید: دانشگاه ها و بسیاری دیگر از دانشگاه های تهران به علت کمبود بودجه و فضای آموزشی قادر به پذیرش دانشجویان سایر دانشگاه ها نیستند.
علی عسگری افزود: انتقال دانشجو از تهران به محل سکونت دانشجو محاسنی به همراه دارد، اما انتقال دانشجو از سایر دانشگاه ها به تهران مشکل ساز است. عسگری به این مشکلات اشاره هم می کند: دانشجویانی که در دانشگاه های سطح پایین پذیرفته شده اند، وقتی می خواهند وارد دانشگاه های بزرگ مثل تهران شوند، به علت تفاوت سطح معلومات با مشکلات عدیده ای مواجه می شوند.
برخلاف این حرف ، اما یکی از کارشناسان حوزه آموزش عالی اعتقاد دارد: درست است که به علت کمبود فضاهای آموزشی ممکن است مشکلی پیش بیاید، اما سطح دانش این دانشجویان چندان متفاوت نیست.
دکتر عبدالحسین فریدون که ریاست دانشگاه سمنان را هم به عهده دارد، ادامه می دهد: اجرای این آیین نامه تایید خاصی در برهم زدن توازن آموزشی دانشگاه ها ندارد، بلکه باید روندی را فراهم کنیم تا دانشگاه ها به یکباره خالی نشوند.
این استاد دانشگاه در خاتمه می افزاید: هر اقدام کارشناسانه ای که از جانب وزارت علوم در جهت انتقال دانشجویان به محل سکونت صورت پذیرد، قابل احترام است.
لطفا به داد ما برسید
هر چند درگیری های تئوریک بر سر این که نقل و انتقال دانشجویان خوب است یا نه ادامه دارد، اما بزرگترین مشکل در حال حاضر تعلل در روند اجرای طرح است.
این ماجرا طی ماههای گذشته بارها سوژه اعتراض دانشجویان شد تا آنجا که بسیاری مدعی شدند «کسی به فکر دانشجویان نیست »؛ اما وزیر علوم این ماجرا را هم رد می کند: «تمام تلاش ما این است که دانشجویان به خانواده نزدیک شوند، بخصوص دانشجویان دختر؛ اما خودتان حساب کنید وقتی طرحی تازه چند ماه از اجرای آن گذشته ، می تواند همه را تحت شمول قرار دهد؛» این پاسخ را بارها زاهدی به رسانه ها داده است.
جابه جایی دوباره
هر چند طبق آمارها در دانشگاه های سراسری چند هزار نفر توانستند از آیین نامه نقل و انتقال استفاده کنند و حتی در دانشگاه آزاد هم به قول دکتر جاسبی 26هزار نفر به آغوش خانواده بازگشتند، اما به علت این که بسیاری دیگر از متقاضیان به دلیل مشکلات متعدد از این کار بازماندند، قرار است در ترم بهمن هم نقل و انتقالات ازسر گرفته شود.
وزیر علوم در نشست روسای دانشگاه های سراسر کشور باز هم به رسانه ها امیدواری می دهد که : «ان شاالله در این ترم نقل و انتقالات راحت تر صورت می گیرد.»
بازهم کمی تامل
با این که وزیر علوم از، ازسرگیری روند نقل و انتقال خبر داد، اما در همان نشست روسای دانشگاه ها نظرهای متفاوتی هم ابراز شد.
رئیس دانشگاه الزهرا، یکی از این افراد بود که گفت : دانشگاه ما فقط مختص دختران است و مسلم است که بسیاری از دختران می خواهند در الزهرا درس بخوانند، بنابر این باید یک راه حل سنجیده برای معضلی که از بهمن ماه مجدد آغاز می شود، اندیشیده شود.
مسکن نه، درمان قطعی
به هر حال با تایید وزارت علوم به انجام نقل و انتقالات ، از بهمن ماه دوباره شاهد اجرای این طرح هستیم.
اما آنچه در این میان حائز اهمیت است پیدا کردن درمانی قطعی برای رفع مشکل پذیرش دانشجویان است. بسیاری از کارشناسان حوزه آموزش عالی معتقدند تنها راه رفع این مشکل بومی گزینی در دانشگاه هاست ؛ فکری که سالهاست مطرح می شود، اما هنوز به طور کامل عملی نشده است.
معاون آموزشی وزارت علوم معتقد است تا به حال 70درصد پذیرفته شدگان دانشگاه سراسری بومی هستند و آیین نامه نقل و انتقال برای رفع مشکل 30درصد دیگر است.
دکتر حسن خالقی اما پذیرش دانشجوی بومی در دانشگاه های غیردولتی را بحرانی می داند و می گوید: چون جهت گیری وزارت علوم در پذیرش دانشجو بومی گزینی است ، باید فکری به حال دانشگاه های غیردولتی کرد.
این فکر هرچه زودتر باید اتفاق بیفتد، چون طبق آمارها بیش از دوسوم دانشجویان در ایران در چنین دانشگاه هایی تحصیل می کنند و ماههاست نمی دانند نقل و انتقال دانشجویان به کار آنها می آید یا نه. آنها متاسفانه شانس بومی گزینی را از دست داده اند.
فرزانه ابراهیمی 
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
در واکنش به حمله رژیم صهیونیستی به ایران مطرح شد
اسرائیل در ورطه تصمیمات اشتباه
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
کوه موش زایید!
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
اسرائیل به سرزمین سوخته بدل می‌شود؟
گفت و گو
رییس مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت در گفتگو با جام جم آنلاین:
۳۵ درصد از قانون جوانی جمعیت اجرا شده
گفت‌وگوی «جام‌جم» با سیده عذرا موسوی، نویسنده کتاب «فصل توت‌های سفید»
نق‌نق‌‌نویسی داستان اجتماعی نیست
یک نماینده مجلس:
پیام‌عملیات وعده صادق، قدرت و استقلال ایران بود
علی برکه از رهبران حماس در گفت‌و‌گو با «جام‌جم»: