چابهار را از آن روی چهاربهار نام نهادند که این سرزمین در چهار فصل سال بهاری بوده و سرزمینی سبز و خرم داشته است . گرچه خشکسالی های سالهای اخیر و کاهش بارندگی ها از سرسبزی آن کاسته است اما زیبایی های آن همچنان پابرجاست .
کد خبر: ۲۵۲۶۳
شهرستان چابهار با 34درصد جمعیت شهری که نزدیک به 160هزار نفر را بالغ می شود، در منتهی الیه جنوب شرقی کشور، در کنار دریای عمان و اقیانوس هند قرار دارد و تنها شهر بندری ایران به شمار می رود که به آبهای اقیانوسی متصل است . این شهرستان شامل سه شهر «چابهار» ، «کنارک» و «نگور» است . بندر چابهار با مساحت یازده کیلومتر مربع و پنج هزار و 920کیلومتر سطح آبهای ساحلی ، هم عرض جغرافیایی بندر میامی در شبه جزیره فلوریدای امریکا و شرایط آب و هوایی آن نیز دقیقا مشابه این بندر است . میانگین آب و هوایی این شهر بندری 5 تا 10درجه سانتی گراد است و از این نظر یکی از خوش آب وهواترین بنادر جنوبی ایران به حساب می آید به نحوی که هوای آن در تابستان ها از تهران خنک تر بوده و بسیار دلپذیر است.

دستهای هنرمند

مردم شهرستان چابهار به نسبت وسعت ناحیه و زیستگاه خود، آب و هوا و شرایط محیط دارای صنایع دستی گوناگون هستند. حصیربافی یکی از صنایع پردامنه مردم این شهرستان است که مردان و زنان به آن اشتغال دارند و بیشتر در نقاطی مرسوم است که انبوه درختان نخل در آن وجود دارد. صنایع حصیربافی را می توان به دو دسته تقسیم کرد. صنایعی که می توان در بازارهای غیرعشایری و روستایی مبادله گردد از قبیل حصیر ، سبد ، کلاه و غیره و دسته دوم شامل تولیداتی است که در زندگی عشایر و روستائیان مورد مصرف قرار می گیرد. مانند: گلدان ، سبد خمره ای ، کیف حصیری کوچک و بزرگ و بادبزن .در این منطقه انواع حلزون های دریایی با ترتیبی که بدان می دهند، در موارد مختلف جنبه تزئینی به خود می گیرند، به عنوان مثال : سنجاق های سینه یا دستبندهای زینتی برای بانوان و نوارهای مختلف برای حاشیه رختخواب ها و یا رشته هایی برای تزئیین حجازها (شترها) ساخته می شود. در بلوچستان بر پیراهن زنان قطعات بسیار زیبایی دوخته می شود که همان سوزن دوزی است و در شهرستان چابهار نیز رواج دارد. بیشتر کار زنان چادرنشین گلیم بافی است ، ولی بانوان روستایی ، ازجمله روستاهای دهستان جملیان نیز گلیم می بافند. هر زن بلوچ قادر به بافت 2 الی 3 گلیم 12متری در ماه است که یک دهم آن برای فروش است و بقیه جنبه خود مصرفی دارد.
زری دوزی و گلدوزی : دستبافت های تزئینی چون زری دوزی و گلدوزی نیز از هنرهای زنان این شهرستان است . این کارها بی اندازه جالب و در خور تحسین است و به بیان دیگر انواع دست بافتهای تزئینی و نقش و نگارهای عامیانه از ارزش فرهنگی و هنری ویژه ای برخوردار است .

غذاهای خرمایی

خوراک اصلی مردم چابهار را ماهی تشکیل می دهد از خرما ، نان ، برنج ، حبوبات و لبنیات نیز در تهیه خوراک خود استفاده می کنند، در زیر به برخی از خوراکی های آنان اشاره می شود.
شوده و ده : در مکزن ازجمله چابهار خرما را به صورتی درمی آورند که باید با قاشق خورده شود. این نوع خرما گاهی با کنجد، بادام و پونه نیز مخلوط می شود.
کنک : برای تهیه خوراک کنک ، خرمای نرسیده را باهم بریده و خشک می کنند، سپس آن را کوبیده و با مغز بادام و پسته در شیره خرما می ریزند و حلوایی به دست می آورند که از مسقطی هم لذیذتر است.
آبگوشت : آبگوشت در دیگهای مسی و گاهی در ظرفهای سفالی تهیه می شود و به سبب این که فلفل قرمز مخلوط با دارچین و زردچوبه ساییده در آن ریخته می شود. بیشتر به خوراکهای هنری شباهت دارد تا آبگوشت معمولی .
بت : بهترین خوراک مورد علاقه مردم چابهار بت می باشد که مخلوطی از برنج ، ماش و سایر حبوبات ، روغن ، ادویه و... است .

پوشاک زنان

زنان بلوچ از سربند استفاده می کنند . سربند از پارچه معمولی یا مخمل است که معمولا به صورت کلاهی نیم تاج است . این پوشش را بالای پیشانی و روی سر قرار داده و دو گوشه اش را در پشت سر گره می زنند. قسمت جلوی سربند را سکه دوزی می کنند و زیورهایی نیز به دو طرف از آن می آویزند.پیراهن ها از پارچه های تیره انتخاب می شود و دارای پهنای نسبتا گشاد و قدی بلند است . برش آن راسته و آستین آن در حوالی مچ دست تنگتر می شود سردست و قسمت سینه و جلوی دامن پیراهن را اغلب سوزن دوزی می کنند. چادر زنان بلوچ مستطیل شکل و از جنس پارچه های توری و نازک است در گذشته از ابریشم نیز پارچه هایی به نام مهتا (مقنعه) با سریک یا گشان می بافتند که برای چادر زنان به کار می رفته است . چادر بانوان مسن سیاه و چادر زنان جوان از پارچه الوان دوخته می شود. زنان محلی علاوه بر کفش محلی خود به نام سواس که از لیف درخت پورگ ساخته می شود، دو نوع کفش دیگر نیز دارند. یکی از نوع صندل و چرم و دیگر کفشی با پاشنه چرمی و رویه زربافت و گلدوزی شده که به آن کوش می گویند.

زینت آلات

زینت آلات بانوان چابهار عبارتند از:
گوشواره : گوشواره ها اشکال مختلف دارد. همه از جنس طلاست و به نامهای در، نامک ، دزبحه ، چلب ، تک ، بارس و والی نامیده می شود.
قید : قید یا کید ، حلقه طلایی است که در موی سر فرو می کنند و یک سر آن به گوشواره وصل می شود.
گیکو : نیمکره هایی از طلا است که بر قطعه ای پارچه دوخته و به گردن می آویزند ، گاهی با دانه های فیروزه و یاقوت آن را تزیین می کنند.
گنبد و وهار : از طلا ساخته می شود و بانوان آنها را به گردن می آویزند.
چلا : انگشتری به نام مندریک است که از نقره یا طلا ساخته می شود.
سنگ : یا النگو معمولا از نقره ساخته می شود که در جوف آن سنگ ریزه می گذارند تا هنگام حرکت دستها به صدا درآید.
پادیک : مچ بند نقره ای است که به مچ پا می بندند و هنگام راه رفتن صدا می دهد.

پوشاک مردان

سربند : سربند یا لانکی پارچه ای است تقریبا به طول 2-1 متر که معمولا ساده و نازک است و آن را مانند عمامه به دور سر می پیچند. مردم چابهار آن را روی دوش هم می اندازند و در هنگام نماز خواندن ، سر خود را با آن می پوشانند. هنگام نشستن ، آن را دور کمر و پاهایشان می بندند که آن را کمرزایی و به شوخی صندلی چوبی می نامند.
پیراهن : یاجامگ دو نوع است . یک نوع آن دارای آستین بلند و مچ و یقه برگردان است که چاکی نسبتا بلند در دو پهلو دارد. دو نوع دیگر با آستین کوتاه سه ربعی و یقه بدون برگردان است . بر این پیراهن ها، معمولا جیبی نیز تعبیه می کنند. جنس پارچه آن از کتان و بیشتر به رنگهای سفید، کرم و توسی است.

موسیقی

موسیقی محلی و ترانه های عامیانه : موسیقی مردم چابهار به سبب مجاورت این شهرستان به پاکستان و نیز مراوداتی که در گذشته صورت می گرفته است ، تحت تاثیر موسیقی پاکستانی و هندی قرار دارد و شباهت بسیاری بین موسیقی بلوچی با موسیقی پاکستان مشاهده می شود. پست ، وزبت ، پشتاگی ، لار و ششگانی ، لیلو، سوت ، نازنیک ، لاور، هالو، بلبل ، وش ، توارنا ، زهیروک ، میرحمل و... ازجمله ترانه های مهم و رایج این فرهنگ است . بدین ترتیب با دیدار از سرزمین تاریخی و زیبای چابهار می توان سیری در فرهنگ ، تاریخ و آداب و رسوم زیبای مردم جنوب کشور داشت .
newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها