علم باغبانی ، ظرافت های بی شماری دارد که یکی از آنها هنری است با نام بونسای (Bonsai) اگر تا به حال یکی از این گیاهان را دیده باشید ، حتما مجذوب و شیفته این هنر مینیاتوری شده اید.
کد خبر: ۲۳۸۰۴
چینی ها اولین کسانی بودند که بیش از هزار سال پیش در زمینه بونسای فعالیت می کردند. آنها گیاهان خود را به شکل اژدها و یا پرندگان مختلف تربیت کرده بودند و افسانه های فراوانی نیز درباره آنها ساخته بودند. بونسای چینی در سالهای 1185 -1333 با مذهب ذن بوداییسم به کشور ژاپن معرفی شد. ژاپنی ها نیز باورهای قوی قدیمی خود را با فلسفه ای غربی - که می گوید بین انسان ، روح و طبیعت هماهنگی وجود دارد- ترکیب کردند و مفهومی جدید از بونسای را برای خود به وجود آوردند. این هنر سالهای سال نزد ژاپنی ها حفظ شد تا این که پس از رفع انزوای جهانی ژاپن و برقراری ارتباط با دیگر کشورها بونسای از سوی توریست ها به سرتاسر جهان معرفی شد. هم اینک بونسای توانسته است خود را با سنتها و فرهنگهای مختلف کشورها وفق دهد و تغییر شکل های جالبی به دست آورد. باید بدانید گیاهانی که به شیوه بونسای پرورش می یابند، به طور ژنتیکی پاکوتاه و مینیاتوری نیستند. بلکه هنرمندان این رشته با شیوه ای کاملا علمی و نه ظالمانه آنها را تربیت می کنند و پا کوتاه نگه می دارند. یک بونسای می تواند از بذر یا قلمه ای که از درختان جوان گرفته می شود، به وجود آید و یا این که درختی را که به طور طبیعی پاکوتاه است ، در گلدان های مخصوص بونسای که ظرفهایی کم عمق و نسبتا کوچک هستند نشائ می کنند. اکثر گیاهان بونسای ارتفاعی بین 5سانتی متر تا 1متر دارند و با هرس به موقع سرشاخه ها و ریشه ها و نیز تعویض متناوب گلدان و یا حذف رشد جدید گیاه و همچنین به وسیله سیم کشی شاخه ها و تنه می توان یک گیاه را به شیوه بونسای تربیت کرد. هنرمندان این رشته هیچ گاه برای کارشان از طبیعت نسخه برداری نمی کنند، بلکه ذات هنری خود را به کار می بندند و آن گونه که خود می خواهند، با مهارت هر چه تمام تر گیاهان موردنظر را تربیت می کنند. گرچه بونسای سرگرمی گران قیمتی نیست ، اما کاری است که نیاز به وقت فراوان ، مراقبت های زیاد، مهارت و حس تحمل پذیری سختی ها دارد. ممکن است در بدو کار موفق نشوید، اما هرگز عقب نشینی نکنید. به یاد داشته باشید که حرفه ای های ژاپنی نیز در ابتدای امر مبتدی بوده اند و مطئمنا سهم خود را از سعی و خطا داشته اند. 5سبک اصلی در بونسای وجود دارد ، که عبارتند از: عمودی رسمی ، عمودی غیررسمی ، اریب (یا کج شده به وسیله باد) ، نیمه آبشاری و آبشاری که هر یک از این سبکها زیبایی و وقار خود را دارد. ژاپنی ها بیشتر از واریته های کاج ، آزالر ، کاملیا ، بامبو و آلو برای بونسای استفاده می کنند. اما تقریبا می توان گفت هر گیاهی را صرف نظر از نحوه پرورش یافتنش در طبیعت می توان به شیوه بونسای کشت کرد. در این میان کاملیا ، نارون قرمز ، نارون چینی ، انار پاکوتاه ، فیکوس ، گل آویز ، کاج سیاه ژاپنی ، افرای ژاپنی ، سرو کوهی ، آزاله ماگنولیا و... مناسب ترین گیاهان برای این حرفه هستند. مراقبت های لازم توجه کنید گیاهان بونسای را باید در فضای باز پرورش دهید و تنها 2یا 3روز در هر ماه می توانید آنها را به درون منزل بیاورید و از زیبایی آنها بهره مند شوید. البته در این صورت باید به طور مرتب روی گیاه با اسپری آب بپاشید، تا رطوبت محیط آن تامین شود. محلی که گیاه خود را قرار می دهید باید از تابش نور مستقیم خورشید حفظ باشد و تهویه و رطوبت نسبی مطلوبی داشته باشد. بهترین کار این است که ببینید گیاه شما در طبیعت چگونه رشد می کند و محیط رشد آن چه شرایطی دارد. آبیاری : مرتبا سطح رطوبت خاک را اندازه گیری کنید و پیش از خشک شدن کامل خاک آن را آبیاری کنید. در تابستان هر 2تا 3روز در هفته و یا به طور روزانه باید به گیاه آب دهید ، ولی در زمستان هفته ای یک بار کافی به نظر می رسد. بهترین راه ، استفاده از سیستم آبیاری قطره ای است . کوددهی : برای حفظ سلامت گیاه خود باید در زمانهای خاص با کودی مناسب گیاهتان را تغذیه کنید. رایج ترین شکل کودها، قرصهایی هستند مانند Osmocote که موادغذایی را به آرامی آزاد می کنند و در دسترس گیاه قرار می دهند. اگر می خواهید اثر کود سریع تر بروز کند، بهتر است از پودرهای قابل حل در آب و یا کودهای مایع بهره بگیرید. 3عنصر اصلی موجود در اغلب کودهای شیمیایی نیتروژن (N) ، فسفر (P) و پتاسیم (s) است . نیتروژن عنصر اصلی برای رشد برگها و ساقه هاست و مصرف بیش از حد آن سبب زیادترشدن رشد رویش گیاهان می شود که این برای یک بونسای اصلا مطلوب نیست . فسفر برای رشد ریشه ها و جوانه های جدید و مقاومت در برابر بیماری ها و شرایط نامناسب زمستان به کار می رود و پتاسیم نیز برای گلدهی و میوه دهی استفاده می شود. معمولا برای گیاهان بونسای کوددهی را از اوایل بهار تا اواخر پاییز با کودی متعادل که نیتروژن آن کم است انجام می دهند. تعویض گلدان : گلدان بونسای های کوچک و جوان را هر 2، 3سال یکبار و بزرگترها را زودتر باید عوض کرد. در این صورت هم از خاک غنی تری استفاده می شود و هم ریشه ها را می توان هرس کرد. برای این که متوجه شوید چه وقتی مناسب تعویض گلدان می باشد، باید هنگام آبیاری دقت کنید اگر مدت زیادی طول بکشد که آب از ته گلدان خارج شود و یا تجمع ریشه ها در اطراف گیاه بسیار بالا باشد، بهترین زمان است . به وسیله یک چاقوی تیز ابتدا ریشه های قدیمی و کلفت و قهوه ای رنگ را ببرید و سپس ریشه های نازکتری را که از زیر گلدان آویزان شده اند، به قدری کوتاه کنید که حجم ریشه ها مناسب جاگرفتن در گلدان شود. پس از تعویض گلدان نباید به آن کود بدهید، زیرا سبب سوختگی و واردآمدن استرس به گیاه می شود. در ضمن ، برای برقراری تعادل بین ریشه ها و شاخه ها باید پس از هرس ریشه ها مقداری از شاخه ها را نیز هرس کنید. در نظر داشته باشید حجم ریشه ها با حجمی از گیاه که بالای خاک قرار دارد، برابر است . پس باید گیاهتان را به اندازه حجم جدید ریشه ها هرس کنید. خاک : بهتر است ابتدا از مخلوطهای خاک آماده مخصوص بونسای استفاده کنید، تا این که کم کم خودتان بتوانید بهترین مخلوط خاک را برای گیاهتان به دست آورید. این خاکهای آماده نسبت به خاکهای گلدانی دیگر از کود کمتری برخوردارند و راحت تر زهکشی می شوند. خودتان نیز می توانید با مخلوطکردن یک قسمت خاک سومی ، 2قسمت پیت ماس و 2قسمت سنگریزه گرانیتی چنین خاکی را بسازید. هرس : هرس کردن ، جزو اصلی و اساسی برای گیاهی است که می خواهید به شیوه بونسای پرورش دهید. اغلب این طور عمل می کنند که رشدهای جدید گیاه را در طول فصل رشد آن برای حفظ شکل بونسای هرس می کنند؛ در حالی که هرس رشدهای قدیمی گیاه یعنی قسمتهای چوبی تر را اواسط پاییز انجام می دهند. برای بعضی گیاهان نیز هرس برگ انجام می شود، مثلا برای افرا که گیاهی خزان دار است ، در اواسط تابستان 60تا 90درصد برگها را قطع می کنند و بقیه را برای تامین انرژی درخت روی آن باقی می گذارند. سیم کشی گیاه : الزاما این طور نیست که تمامی گیاهان بونسای را به وسیله سیم شکل بدهند، بلکه بعضی از آنها حتی بدون این کار و تنها به وسیله هرسی مناسب شکل دلخواه را به دست می آورند. برعکس آنچه اکثر مردم فکر می کنند، این کار برای کوچک نگه داشتن گیاه انجام نمی شود، بلکه تنها برای حالت دادن به شاخه ها صورت می گیرد. برای این کار نیز باید از پیچ وخم های طبیعی هر درخت تقلید کرد. سیمهای مسی یا آلومینیومی به نحوی که به شاخه ها و یا جوانه های گیاه آسیبی وارد نکنند، برای این عمل استفاده می شوند. در ضمن ، یک روز پیش از سیم کشی نباید به گیاهتان آب بدهید. به مدت دو هفته پس از این کار نیز گیاهتان را در سایه بگذارید. در صورت رعایت تمامی موارد بالا می توانید گیاهی با شکل دلخواه و به شیوه بونسای تربیت کنید. به این ترتیب ملاحظه می کنید که هنر بونسای یک سرگرمی خوب برای افزایش اطلاعات ما درباره گیاهان و نیز همراهی با طبیعت و راهی برای افزودن ارتقای کیفیت باغهای ماست.

ترجمه : فریبا فرهادیان
newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها